چشمه‌علی (شهرری): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
 
{{جعبه جای‌های تاریخی ایران
|نام‌اثر=چشمه‌علی
سطر ۵۵ ⟵ ۵۴:
قدمت [[چشمه‌علی]] به حدود ۸۰۰۰ سال پیش بر می‌گردد، زمانی که نخستین اجتماع در کنار چشمه‌ای دایمی واقع بربالای تپه‌ای گرد آمدند.<ref>[http://www.ketabeavval.ir/Tehran/1915.aspx معرفی چشمه علی، ][[کتاب اول]]، بازدید چهارشنبه ۱۷ مهر ۱۳۸۷</ref>
 
در گذشته [[فرش]] فروش‌ها و مردم [[تهران]]، [[قالی|قالی‌ها]]ها و [[قالیچه|قالیچه‌های]]های خود را با این عقیده که در آب این چشمه خاصیتی است که فرش را خوب تمیز و رنگ روشن‌تر و پر جلاتر می‌سازد، در آب [[چشمه‌علی]] می‌شستند.<ref>[http://www.mibosearch.com/Dictionary.aspx?wId=111270&DicName=dehkhoda&word=چشمه+علي لغت‌نامه دهخدا]</ref>
 
== تاریخ ==
نخستین نشانه‌های [[تمدن]] در [[چشمه علی]]، که شامل تپه باستانی، [[برج]] و باروهای قدیمی [[ری]] و چشمه زیرزمینی است، مربوط به تولید [[سفالینه|سفالینه‌های]]های [[سرخ]] رنگ با نقش‌های [[سیاه]] یا [[قهوه‌ای]] سیر و تصاویری که بر آن نقش شده می‌باشد.
[[پرونده:Cheshme Ali - 001.jpg|410px|بندانگشتی|چپ|خشک کردن فرش‌ها بر روی تپه سنگی چشمه علی ۱۳۳۹ خورشیدی - باقی‌مانده دیوار [[باروی ری]] در بالای عکس دیده می‌شود. این دیوار هم اکنون مرمت گردیده است.]]
در کنار چشمه، تپه‌ای است که در کاوش سال‌های ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۵ خ به رهبری اریک اشمیت که برای موزه هنرهای زیبای [[بوستون]] و [[فیلادلفیا]] در [[آمریکا]] انجام شد، از آن آثاری به دست آمده است. اریک اشمیت بیشتر از شش صد متر مربع از محوطه چشمه‌علی را طی سه فصل متوالی بین سالهای ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۵ خ کاوید قدیمی‌ترین شواهد موجود در این منطقه که به اوایل هزاره چهارم قبل از میلاد بر می‌گردد. نتیجه آن کشف سه دوره مهم فرهنگی، شامل لایه‌ها و آثار دوره‌های‌اسلامی، اشکانی و پیش از تاریخ بود. هزاران قطعه از اشیایی که اشمیت در چشمه‌علی یافته بود، امروزه در موزه‌ها و دانشگاه‌های آمریکا و بخش کوچکی از آنها نیز در موزه ایران‌باستان نگهداری می‌شود. با درگذشت اریک اشمیت، مطالعات وی ناقص ماند و چون رموز شماره‌گذاری آثار مکشوفه را فقط خود او می‌دانست، تاکنون کسی موفق به مطالعه آنها نشده و تنها چند گزارش خبری در این‌باره از وی باقی‌مانده است. در ۱۳۷۷ خ، گروهی از [[سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری]]، [[دانشگاه تهران]] و دانشگاه برادفورد، تپه چشمه‌علی را با هدف تاریخ‌گذاری لایه‌های باستانی آن حفاری کرد. ترانشه‌هایی در ابعاد ۲ متر در ۵ متر در شرق و غرب تپه ایجاد شد و تا عمق ۱۰ متری، آثار فرهنگی هزاره‌های ششم، پنجم و اوایل چهارم پیش از میلاد مشخص گردید. از لحاظ زمانی تپه فعلی چشمه‌علی مربوط به دوره‌های فرهنگی نوسنگی، کالکولتیک انتقالی و کالکولتیک قدیم است.
سطر ۶۴ ⟵ ۶۳:
این محل در [[هزاره سوم]] پیش از میلاد ناگهان متروک شد و دوباره از [[هزاره دوم]] مسکونی و آباد گشت.
 
آثاری از عهد [[پارت|پارت‌ها]]ها (حصار [[معبد آناهیتا]] متعلق به آغاز عصر [[مسیحی]])، [[ساسانی|ساسانی‌ها]]ها و [[اسلام]] تا عهد [[تیموریان]] نیز در این محل به دست آمده است.
 
به استناد روایت‌های مختلف مادر [[زرتشت]] نیز در این مکان متولد شده است. دربارهٔ [[آب]] چشمه گفته می‌شود که از [[جاجرود]] و [[قیطریه]] تأمین می‌شود و پس از گذر از راه‌های زیرزمینی، از دل تپه می‌جوشد.<ref>[http://www.ketabeavval.ir/Tehran/1915.aspx معرفی چشمه علی، ]کتاب اول، بازدید چهارشنبه ۱۷ مهر ۱۳۸۷</ref>
سطر ۱۰۹ ⟵ ۱۰۸:
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
 
{{مکان‌های تاریخی شهرری}}
{{طبیعت تهران}}
 
[[رده:آثار تاریخی استان تهران]]
[[رده:آثار دوران پس از اسلام در ری]]
سطر ۱۲۳ ⟵ ۱۲۲:
[[رده:چشمه‌های ایران]]
[[رده:چشمه‌های تاریخی ری]]
[[رده:زمین‌چهره‌های استان تهران]]
[[رده:ساختمان‌ها و سازه‌ها در ایران]]
[[رده:مجموعه چشمه‌علی]]