ترمه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده: Iranian Termeh.jpg|250px|farme|بندانگشتی|چپ|نمونه‌ای از ترمه ایرانی]]

'''ترمه'''، نوعی [[پارچه]] گران‌بهای بافته‌شده از الیاف بسیار لطیف است که از [[صنایع دستی]] [[نساجی]] نفیس [[ایران]] است.<ref>معین، محمد، فرهنگ معین، سرواژهٔ «ترمه»</ref> نقش‌های منحنی مانند [[بته جقه]] و [[گل شاه‌عباسی|گل‌های شاه‌عباسی]] در رنگ‌های مختلف در ترمه به کار می‌رود.<ref name=safar/>

'''بافت ترمه:'''

در ابتدا برای بافت ترمه از از کرک استفاده می گردید ولی امروزه بجای کرک از پشم مرغوب استفاده می شود.ضمن انکه بافت ترمه با تار و پود ابریشمی در گذشته هم در حال مرسوم و متداول است.دستگاه ترمه بافی از نوع چهاروردی است وبرای بافت ترمه نیاز به یک نفر بافنده و یک نفر گوشواره کش است.استاد کار در قسمت پایین و پشت دستگاه می نشیندو گوشواه کش در بالای دستگاه استقرار می یابدو کارش انتخاب و تعیین نخهای مخصوص جهت ایجاد نقش روی پارچه و هدایت نخها رو به پایین برای انجام کار بافت است لذا طرحهای زیبای روی ترمه حاصل همکاری و هماهنگی استاد کار بافنده و گوشواره کش است.بافت ترمه به روش گفته شده به بافت ترمه انگشتی معروف است ونیاز ب صرف وقت و دقت بالا دارد و لذا با دستگاهای ساده تنها می توان به تولید حدود ۱۵تا۲۰ سانتیمتر ترمه مرغوب دست یافت ولی با استفاده از دستگاه پاکارد که در واقع کار گوشواره کش در دستگاه های ساده بافندگی را انجام می دهد تولید کمی افزایش یافته وبه حدود۷۰سانتیمتر در روز می رسد.لازم به توضیح است که در خصوص بافت ترمه تمامی مقدمات و مراحل اماده سازی نخ می بایست صورت گیرد و در واقع پس از شستن پشم،ریسیدن و رنگرزی نخ است کهبافت شروع می شود.در مورد رنگرزی پشم،کرک،یا ابریشمم مورد استفادهدر ترمه بافی باید گفت که تا گذشته نه چندان دور از رنگهای طبیعی و اکثرا نباتی استفاده می شد،به طور مثال:برای تهیه رنگ ابی یا ابی تیره از نیل،قرمز از ریشه روناس، زرد روشن از برگ مو و....استفاده می گردید ولی امروزه غالبا از رنگهای شیمیلیی استفاده می شود.رنگهای مصرفی در ترمه و به خصوص در متن ان را عنابی،قرمز روشن،سبز،نارنجی و سیاه تشکیل می دهد.طرحهایی که در ترمه کاربرد دارد بته جقه،بته خرقه،شاخ گوزنی در هم،بته بادامی،بته سروی،راه راه،امیری،محرمات و...می باشد.ترمه در ایران و کشمیر تکامل یافته و هنرمندان ان انواع ترمه را به متقاضیان ان در تمامی نقاط دنیا تولید و عرضه می نمودند.که ذیلا به انواع ترمه ایرانی و کشمیری اشاره می شود:'''شال چارقدی:''' اندازه۱۵۰*۱۵۰ولچک ترنج و هم گلدار،'''شال بندی:'''طرحی شبیه لانه زنبوری و داخل هر خانه یک گل یا بته و بندگاهها از یک گیاه پیچ یا از خطوط پهن مارپیچ است.'''شال راه راه:'''دو نوع است:شال راه پهن،شال راه باریک کهبصورت اریب می برند و برای سجاف یا حاشیه کاربرد دارد.'''شال محرمات:'''شالی راه راه با پهنای متفاوت.'''شال اتابکی:'''از نوع کشمیری است با ارپشم بسیار لطیف با بافتی بسیار ریز که قیمت بالایی دارد.'''شال کشمیری:'''به شالهای بافت کشمیر با نقوش بته جقه،نقشه شاخ گوزنی و نقشه درختی گفته می شود.'''شال زمردی:'''شال اعلای کشمیری است با رنگهای زنده به خصوص سبز زمردی و زمینه نیلی با نقش بته جقه.'''شال رضایی:'''این شال نیز از انواع عالی کشمیری است که نقوش ان تکراری نمی باشد ومعمولا بته جقه های درشت دارد که از روی یکدیگر رد می شوند.این شال را بدلیل ظرافتش در قطعات بزرگ نمی توانستند ببافندو قطعات کوچک را پس از بافتن با مهارتی خاص به هم وصل می کردند.'''شال امیری:'''از انواع اعلای کشمیری است با نقش بته جقه و شاخ گوزنی.'''شال کرمان:'''به تمام شالهای بافت کرمان گفته می شود و انواع گوناگون دارد.'''شال یزد:'''به ترمه های بافت یزد گفته می شود که اکثرا راه راه هستند ویا گلهای شاه عباسی دارند که البته بسیار قدیمی و کمیاب هستند.