پسااستعمارگرایی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{نظریه‌های تاریخ}}+نشانی+ |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱:
'''پسااستعماری''' {{انگلیسی|Postcolonialism}}، گفتمان فکری مشخصاً [[پسانوگرایی]] است که مجموعه نظریاتی را که در میان متون و زیرمتون [[فلسفه]]، [[فیلم]]، [[علوم سیاسی]]، [[جغرافیای انسانی]]، و [[ادبیات]] یافت می‌شود را در بر می‌گیرد. این نظریات واکنشی به میراث فرهنگی [[استعمار]] است.<ref>[//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Postcolonialism&oldid=336548728 ویکی‌پدیای انگلیسی]</ref>
'''مطالعات پسااستعماري''': مطالعات پسااستعماري، در مطالعات و نظريه پردازي هاي خود از نظريه هاي انتقادي چون مطالعات فرهنگي،ماركسيم، فمينيسم و پسامدرنيسم الهام گرفته است، اما بيش از همه اين نظريه ها، با ساختارهاي مدرنيته استعماري به مواجهه و مقابله برخاسته است. «براي متمايز ساختن مطالعات پسااستعماری از ساير اَشكال پژوهش انتقادي، مي توان گفت كه پژوهش پسااستعماری، به درك قدرت فرهنگي عمق تاريخي و بين المللي مي بخشد»
'''ارتباطات و امپریالیسم فرهنگی:''' نظریه امپریالیسم فرهنگی ذیل مطالعات پسا استعماری مطرح بوده و مبتنی بر روابط فرادستی و فرودستی در سطح جهان میان کشورهای صاحب ثروت و قدرت و کشورهای توسعه نیافته و فاقد ثروت و قدرت و ملازم سرمایه داری است. سرمایه داری با تأسیس نظام اقتصادی جهانی، با صلح یا خشونت تمام کشورها را وارد شبکه مناسبات کالایی کرده و کشورهای صاحب سرمایه را در مناطق وسیعی از جهان کنترل می کند. امپریالسم فرهنگی به شیوه ای که برخی از محصولات، مُد و سبک زندگی با الگوهای خاص تقاضا و مصرف از کشورهای فرادست به فرودست صورت می گیرد؛گفته می شود. این الگوها با استفاده از ارتباطات و رسانه به ارزش ها و آرمان های غربی مهر تأیید زده و باعث سیطره غرب می شوند. ارتباطات را باید در این فرایند و نظام به دو گونه متمایز و اما مکمل مجاری مستقیم و غیر مستقیم سلطه بررسی کرد. در گونه اول کشتیرانی، چاپ، تلگراف و... محصول پیشرفت و قدرت سرمایه داری است و در گونه دوم نقش متن و محتوا در انتقال ارزشها، هنجارها، سبک زندگی و فرهنگ سرمایه داری به کشورهای توسعه نیافته و برای انهدام باورها و ارزشهای سنتی آنها مدنظر است.
سعید متقد است امپریالیسم و استعمار، تنها انباشت سرمایه و کسب سود نیست، بلکه هر دو با صورت های نافذ و ایدئولوژیک حمایت می شوند و نوعی ایدئولوژی توسعه و پیشرفت را با خود دارند. او با تأکید بر رابطه ذاتی فرهنگ و امپریالیسم، می گوید امپراطوری از طریق فرهنگ، سلطه خود را نهادینه و شرقی را از روایت حق تاریخی خود محروم می کند. هدف امپریالیسم فرهنگی، فائق آمدن بر مقاومت است و نه اشغال نظامی کشورهای دیگر. شیلر ترویج فناوری نوین را تلاش برای مهار جنبش های آزادی بخش ملی می داند و معتقد است چون شرکتهای آمریکایی بخش بزرگی از دنیا را زیر نفوذ خود دارند؛ سلطه فرهنگی آمریکا تعیین کننده حد و مرزهای گفتمان ملی در بسیاری از نقاط جهان است.
ادوارد سعید: گفتمان شرق شناسی: نمونه بارز مطالعات پسااستعماری، کتاب شرق شناسی اثر ادوارد سعید است که به ویژگیهای دانش قرن 19 که محققان تعلیم دیده، سفرنامه نویسان، شاعران و رمان نویسان پدید آوردند و شرق را تبدیل به مخزنی برای دانش غربی کردند؛ می پردازد. تصویری از شرق که آنان را خوار جلوه می داد تا غرب مثبت و متمدن معرفی شود.
سعید،گفتمان را صورت زبانیِ دانش و قدرت می داند که از ابزار قدرت برای گسترش بازنمایی شان از شرق استفاده می کنند. او با بررسی نوشته های پژوهشگران، سفرنامه ها و... نشان می دهد چگونه اروپاییان در دوران پس از روشنگری، نخست شرق را به گونه ای نوشتاری تصاحب کردند. وی معتقد است گفتمان تفاوت (شرق شناسی) توانست شرق همچون دیگرِ تمدنیِ اروپا تصویر کند. مثلاً در مورد عربها این طور تصویر می شود که شتر سواران تروریست، شهوت پرست بوده و ثروت فراوان آنان هتک حرمت تمدن واقعی است.و احساسی بودن، بدویت، جباریت شرق، غرب خردورز، دموکرات و پیشرفته را می سازد. غرب به عنوان مرکز و شرق در حاشیه عمل می کند. شرق شناسی، استعمارگری اروپایی را به عنوان یک گفتمان یعنی بازنمایی، تخیل، ترجمان، در برگیری و اداره شرقِ ناسازگار و غیر قابل درک از رهگذر رمزها و قراردادهای متنی مورد بحث قرار می دهد. در اندیشه سعید اسلام هسته اصلی گفتمان و ایدئولوژی شرق شناسی امروز است و به سرنوشت و فرجام آن ابتدا به عنوان یک چیز یکپارچه و سپس با دشمنی و وحشت ویژه ای به آن نگاه می شود. در این راستا یکی از منابع رسانه ها هستند که اسلام را به عنوان خطر جدی برای جوامع غربی تصویر می کنند و جنبش های احیاگر اسلامی را سازمان های تروریستی و بنیادگرا نامگذاری می کنند.
==منابع==
{{پانویس}}مقاله ی مطالعات پسا استعماری دکتر رضا شیرازی خلاصه کتاب نظریه های ارتباطات دکتر مهدی زاده
== آثار فارسی ==
* ''نظریه و نقد پسااستعماری''، نوشتهٔ آزاده شاهمیری، نشر علم، 1389
| |||