البدایة و النهایة: تفاوت میان نسخه‌ها

کتاب البدایه و النهایه یک کتاب تاریخی نوشته [[اسماعیل بن کثیر|عماد الدينالدین اسماعيلاسماعیل بن كثيرکثیر دمشقىدمشقی]] (۷۰۱-۷۷۴۷۰۱–۷۷۴ ه. ) از تاريخنامه‏تاریخنامه‌های هاى عمومىعمومی مشهور و رايجرایج اسلامىاسلامی همچون المنتظم و [[الکامل فی التاریخ|الكاملالکامل]] كهکه در [[سوریه|شام]] نگاشته شد. <ref>{{Cite book|title=کتاب ابن کثیر دمشقی|last=الزحیلی|first=محمد|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref>

ابواب مربوط به حوادث پيشپیش از قرن هشتم بر آثار قدما متكىمتکی است، اما در بخشهاىبخشهای مربوط به حوادث عصر ابن كثيرکثیر از منابع معتبر به شمار مى‏ رودمی‌رود. صراحت لهجه و مهارت ابن كثيرکثیر در انتخاب و ذكرذکر وقايعوقایع مهم و شكلشکل موجز نقل آنها از امتيازاتامتیازات ايناین كتابکتاب است. آنچه اعتماد خواننده را بيشتربیشتر برمى‏ انگيزدبرمی‌انگیزد آن است كهکه نويسندهنویسنده ايناین اثر بزرگ را به دستور يایا خواهش كسىکسی پديدپدید نياوردهنیاورده و از ايناین رو هر چه را به نظرش درست مى‏ آمدهمی‌آمده نوشته است. ايناین كتابکتاب بويژهبویژه براىبرای بررسىبررسی اوضاع شام در عصر مماليكممالیک و روابط آنها با ايلخانانایلخانان مهم است. مقدمه كتابکتاب مشتمل است بر داستان آفرينشآفرینش با استناد به آياتآیات قرآنىقرآنی و احاديثاحادیث نبوىنبوی و رواياتروایات اهل كتابکتاب. فصولىفصولی نيزنیز به تفسيرتفسیر معانىمعانی لوح محفوظ و كرسىکرسی و هفت آسمان اختصاص يافتهیافته است. متن كتابکتاب با تاريختاریخ بنىبنی اسرائيلاسرائیل آغاز شده و پس از ذكرذکر انبياانبیا و ملوكملوک ايناین قوم به ذكرذکر داستان زندگىزندگی عيسىعیسی (ع) پرداخته است. همينهمین مطالب است كهکه به سبب تكيهتکیه بر منابع اهل كتابکتاب يایا اسرائيلياتاسرائیلیات مورد طعن بعضی واقع گشته هر چند بخش قصص الانبياءالانبیاء و سيرهسیره نبوىنبوی به لحاظ اظهار نظرهاىنظرهای مؤلف و برخورد وىوی با اسرائيلياتاسرائیلیات قابل توجه است.

=== ذکر نسب هانسب‌ها و اخبار اعراب ===

ذكرذکر انساب و اخبار عرب پيشپیش از اسلام تا ولادت پيامبرپیامبر اسلام ماحصل اطلاعات و رواياتىروایاتی است كهکه در ايناین باره در منابع متقدم آمده است و در مورد سيرهسیره پيامبرپیامبر اسلام و معجزات ايشانایشان با تفصيلتفصیل بيشترىبیشتری وارد شده است و در ادامه تاريختاریخ خلفاىخلفای نخست، اموى،اموی، عباسى،عباسی، فاطمى،فاطمی، ايوبىایوبی و مماليكممالیک را آورده است. در مجموع كتابکتاب البداية،البدایة، تلخيصىتلخیصی از آثار گذشته به حساب مى‏می‌آید، آيد، بخشهايىبخشهایی با توجه به [[تاریخ طبری|طبرىطبری]] و در ادامه با نگاه به آثار [[ابن جوزی|ابن جوزىجوزی]] و [[ابن اثیر|ابن اثيراثیر]] نوشته شده است و در نهايتنهایت از تاريختاریخ ابو شامه كهکه حوادث را تا سال 665۶۶۵ آورده استفاده كردهکرده است. پس از آن از ذيلذیل آن با عنوان المقتفىالمقتفی لتاريخلتاریخ ابىابی شامه بهره برده است.

اهميتاهمیت كتابکتاب البدايةالبدایة مربوط به آخرينآخرین جلد آن يعنىیعنی تاريختاریخ مماليكممالیک و آخرينآخرین دوره‏ هاىدوره‌های [[جنگ‌های صلیبی|جنگهاىجنگهای صليبىصلیبی]] و [[يورشیورش مغولان|يورشیورش مغول]] و مدافعه سلاطينسلاطین مملوكمملوک بويژهبویژه تراجم احوال و وفياتوفیات جمع كثيرىکثیری از دانشمندان قرن هفتم و هشتم هجرىهجری است كهکه اطلاعات ما دربارهدربارهٔ بعضىبعضی از آنها مستند به همينهمین كتابکتاب است.

مؤلف در تكميلتکمیل البدايةالبدایة كتابىکتابی با نام النهايةالنهایة نگاشته كهکه مشتمل بر نقلهاىنقلهای مربوط به ملاحم و فتن و اخبار آيندهآینده و پايانپایان جهان است.

==== روش، امتيازاتامتیازات و ويژگيهاىویژگیهای كتاب‏کتاب‏ ====

روش ابن كثيرکثیر را مى‏توانمی‌توان در موارد زيرزیر برشمرد:

* تاثيرتأثیر پذيرىپذیری ابن كثيرکثیر در بخش مربوط به آفرينشآفرینش و تاريختاریخ قديمقدیم و بخش پايانىپایانی كتابکتاب ( النهايةالنهایة) از قرآن، سنت نبوىنبوی و رواياتروایات برگزيدهبرگزیده و همچنينهمچنین استفاده از برخىبرخی اسرائيلياتاسرائیلیات موجود در ايناین زمينهزمینه.