'''امردادگان''' هفتمین روز از ماه امُرداد است (امُردادروز در امُردادماه) (هفتمین روز از امرداد در گاهشمار زرتشتی برابر با سوم مردادماه در گاهشماری رسمی و کنونی ایران است)، یکی از جشنهای دوازدگانهٔ سالیانه ایرانی در روزهایروزهایِ ِ همنامشدن ِهمنامشدنِ روز و ماه است.است؛ و برای گرامیداشت ِگرامیداشتِ منش و کُنش و خویشکاری امُرداد (/ در گاهان ِگاهانِ [[زرتشت]] و اوستای ِاوستایِ پسین: اَمِرِتات به مفهوم ِمفهومِ بیمرگی/ جاودانگی) یکی از فروزههای ِ ششگانهٔفروزههایِ ِششگانهِ خِرَد و دانش ِدانشِ فرمانروا بر فرارَوَند ِفرارَوَندِ هستی (نامبُردار و شناخته به اهورهمَزدا) است. امشاسپندامشاسپندِ ِ جاودانگی ِجاودانگیِ امرداد همواره در کنار امشاسپند ِ رساییامشاسپندِ ِرساییِ خرداد، نگهبان آب و گیاه هستند. ایرانیان در گذشته برای برگزاری این جشن به باغات و مزارع رفته و به شادی میپرداختهاند{{نیازمند منبع}}.
در یادگارهای ِیادگارهایِ کهن ایرانی، از این روز و جشنجشنِ ِ ویژهٔ ِویژهِ آن، سخن ِسخنِ بسیار گفتهشدهاست در متن ِ پهلوییمتنِ ِپهلوییِ [[بندهش|بُندَهِش]]، میخوانیم:
{{گفتاورد بزرگ}}
امُرداد ِامُردادِ بیمرگ، سَروَرسَروَرِ ِ گیاهان ِگیاهانِ بیشمارست؛ زیرا او را به گیتی، گیاه، خویش است. گیاهان را رویانَد و رَمهٔ ِرَمهِ گوسفندان را افزاید؛ زیرا همهٔ ِهمهِ دامها از او خورند و زیستکنند. به فِرَشکردفِرَشکردِ ِ [/ نوگردانیی ِ جهان و زندگی در پایان ِ کار ِ جهان به سالاریی ِ سوشیانت، رهانندهای از تبار ِ زرتشت]، نیز "«انوش"» [/ خوراک ِ بیمرگی] را از امرداد آرایند. اگر کسی گیاه را رامش بخشد یا بیازارد، آن گاه امُرداد [از او] آسوده یا آزَرده بُوَد...
(گزارش ِگزارشِ دکتر [[مهرداد بهار]] در ''پژوهشی در اساطیر ِاساطیرِ ایران''، چاپ یکم، ص ۱۱۷)
{{پایان گفتاورد بزرگ}}
با رویکرد به خویشکاریی ِخویشکارییِ امرداد در جهان ِجهانِ اَستومَند (/ جهان ِجهانِ مادّی) که نگاهبانی از گیاهانگیاهانِ ِ روی ِرویِ زمین و سرسبز و باروَرنگاهداشتن ِباروَرنگاهداشتنِ آنهاست، و نماد ِنمادِ جاودانگی و بیمرگی و جوانیی ی همیشگی به شمارمیآید، [[مسعود سعد]] ِ سلمان، چکامهپرداز ِچکامهپردازِ سدهٔ پنجم ِپنجمِ هجری، میگوید:{{سخ}}
روز ِروزِ مُرداد [/ امُرداد] مُژده داد بدان{{سخ}}
که جهان شد به طبع، باز جوان.{{سخ}}{{سخ}}
و همچنین می گوید میگوید:
مرداد مه است سخت خرم{{سخ}}
مَی نوش پیاپی و دمادم{{سخ}}
هریک از فروزههای دوازدهگانه که جشنهای همنامیی ِهمنامییِ روز و ماه برایبرایِ ِ گرامیداشت ِگرامیداشتِ آنها برگزارمیشود، گل ِگلِ ویژهای دارد. گل ِ ویژهٔگلِ ِویژهِ امُرداد، زنبق (/ چمبک) است.{{سخ}}
در برگ ۲۵۰ برگردان فارسی ''[[آثارالباقیه]]'' [[ابوریحان بیرونی]] چنین آمده است که :{{سخ}}
«… مرداد ماه که روز هفتم آن مرداد روز است و آن روز را به انگیزهٔ پیش آمدن دو نام با هم، جشن می گرفتندمیگرفتند. معنای امرداد آن است که مرگ و نیستی نداشته باشد. امرداد فرشته ایفرشتهای است که به نگهداری جهان و آراستن غذاها و داروها که اصل آن از نباتات است و بر کنار کردن گرسنگی و زیان و بیماریها می باشد،میباشد، کارگزاری یافته است…»
خیام در نوروز نامه می نویسدمینویسد:
“مرداد ماه یعنی خاک، داد ِدادِ خویش بداد از بَرها ومیوهای پخته که در وی به کمال رسد و نیز هوا در وی مانند غبار ِغبارِ خاک باشد و این ماه میانه تابستان بود و قسمت او از آفتاب، مر [[برج اسد]] را باشد. “
خیام به [[جای نام]] اَمرداد از واژه مرداد استفاده کرده است.
== تغییر تلفظ نام ==
ماه اَمرداد و جشن اَمردادگان امروزه به نام مردادگان، در بین مردم رایج است. مرداد به معنی نیستی و مرگ است اما وقتیکه حرف الف در اول آن قرار می گیردمیگیرد آن را نفی میکند و به [[بی مرگی]] و جاودانگی، تغییر معنی می دهدمیدهد. زیرا امرتات در [[زبان اوستایی]] و امرداد در زبان پهلوی، از ششمین امشاسپندان و یکی از صفات اهورامزدا در گاتها است که دلالت بر بی مرگی و جاودانگی و زوال ناپذیری اهورامزدا دارد.
و در این باره در زراتشت نامه چنین سروده شده است:{{سخ}}
چو گفتار خردادش آمد به سر{{سخ}}
همان گاه امرداد شد پیش تر
سخن گفت در بارهدرباره رستنی{{سخ}}
که زرتشت گوید ابا هر تنی
http://www.kniknam.com/Fa/Speech/SpeechShow.aspx?id=19
[[https://rouznamak.wordpress.com/2008/07/24/شادی-و-شادمانی-در-جشن-امردادگان-ِ-بی-مر/ شادمانی در جشن امردادگان ِ بی مرگی]]
http://iranshenakht.blogspot.com/2009/07/blog-post_28.html
|