تفاوت میان نسخه‌های «رابرت اوپنهایمر»

|عرض تصویر =

|محل زندگی =

|محل کار = [[پروژه منهتن]]{{سخ}}[[دانشگاه کالیفرنیا، برکلی]]{{سخ}}[[موسسهمؤسسه فناوری کالیفرنیا]]{{سخ}}[[موسسهمؤسسه مطالعات پیشرفته]]{{سخ}}[[دانشگاه کمبریج]]

|بنیاد گذار =

|تأثیرات =

'''جولیوس رابرت اوپنهایمر''' {{به انگلیسی|Julius Robert Oppenheimer}} {{رچ}} ([[۲۲ آوریل]] [[۱۹۰۴ (میلادی)|۱۹۰۴]] در [[نیویورک]]–[[۱۸ فوریه]] [[۱۹۶۷ (میلادی)|۱۹۶۷]] در [[پرینستون]]، [[نیوجرسی]])، فیزیکدان نظری آمریکایی و استاد [[دانشگاه برکلی]] بود. وی همراه با [[انریکو فرمی]]، به خاطر نقشش در [[پروژه منهتن]]، پروژه‌ای در زمان [[جنگ جهانی دوم]] که به ساخت اولین [[جنگ‌افزار هسته‌ای|بمب اتمی]] منجر شد، در جهان به عنوان «پدر بمب اتمی» شناخته شده است.

رابرت اوپنهایمر، [[فیزیک]]، [[شرقشناسی]]، [[زبانشناسی]] و [[شیمی]] را در [[دانشگاه هاروارد]] زیر نظر [[پرسی ویلیام بریجمن]] فیزیکدان معروف امریکاییآمریکایی تحصیل کرد و با درجه ممتاز فارغ‌التحصیل شد. سپس برای ادامه تحصیل به [[کمبریج]] رفت که آنجا با [[ارنست رادرفورد]] آشنا شد. دِر [[گوتینگن]] ([[آلمان]]) با [[نیلز بوهر]] و [[ادوارد تلر]] همکاری کرد و با فیزیکدان مشهور انگلیسی [[پاول دیراک]] شریکی زندگی می‌کرد. به این ترتیب وی در گوتینگن، دکترای خود را سال [[۱۹۲۷ (میلادی)|۱۹۲۷]] تحت نظر [[ماکس بورن]] به پایان رسانید. او همچنین [[تقریب بورن-اپنهایمر]] را گسترش داد که هم اکنون در [[فیزیک کوانتومی]] مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ و همچنین در [[معادله تولمن-اوپنهایمر-ولکوف]] نیز تاثیرتأثیر بسزایی داشته است.

لزلی گروز که از سوی ارتش آمریکا مدیریت [[پروژه منهتن]] را بر عهده گرفته بود، از دانشگاههایدانشگاه‌های مختلف آمریکا بازدید کرد، از جمله از تحقیقات [[ارنست لاورنس]] در برکلی که [[سایکلوترون]] را ابداع کرده بود. گروز همچنین در برکلی با اوپنهایمر مصاحبه کرد و چون او را فردی قابل و تیزفهم یافت او را به سمت مدیریت علمی پروژه منهتن منصوب کرد. ارتش آمریکا و اف بی آی از سابقه چپ گرایانه اوپنهایمر آگاه بودند، اما با اصرار گروز، از طرح این مسایل چشم پوشی کردند. اوپنهایمر، بین سالهای [[۱۹۴۳ (میلادی)|۱۹۴۳]]-[[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵]]، [[پروژه منهتن]] را رهبری می‌کرد، که هدف آن تولید اولین [[بمب اتمی]] در [[آزمایشگاه ملی لوس آلاموس|لوس آلاموس]] در ایالت [[نیومکزیکو|نیومکزیکوی]] آمریکا بود.

پس از پایان جنگ جهانی دوم، او به [[مؤسسه فناوری کالیفرنیا|کل تک]] بازگشت اما پس از مدت کوتاهی در ۱۹۴۷ به پیشهاد لویس استراوس، به مدیریت [[موسسهمؤسسه مطالعات پیشرفته]] منصوب شد و تا ۱۹۶۶ مدیر این موسسهمؤسسه بود.

در اوج دوران [[مک کارتیسم]]، در سال ۱۹۵۴، لویس استراوس، Lewis Strauss، رئیس هیت مدیره کمسیون انرژی اتمی امریکاآمریکا (AEC)، که شواهدی بر جاسوسی شورویها از برنامه اتمی آمریکا داشت و به خاطر پیشینه چپ گرایانه اوپنهایمر،اوپنهایمر و مخالفتهای اوپنهایمر با توسعه اتمی آمریکا، خصوصاً توسعه بمب هیدروژنی، به او مشکوک بود، یک دوره سوالسؤال و جواب یک‌ماهه از اوپنهایمر برگزار کرد و در نهایت اجازه‌های امنیتی او را لغو کرد. از جمله اتهامات اوپنهایمر، تعلل او در لو دادن یکی از دوستان کمونیستش، هوکان کاوالیر Haakon Chevalier بود که به او پیشنهاد انتقال اطلاعات به شوروی داده بود. لغو اجازه امنیتی اوپنهایمر به معنای پایان دادن همکاری اوپنهایمر با دولت آمریکا در پروژه‌های سری بود.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Oppenheimer_security_hearing</ref> البته اوپنهایمر همچنان مدیر موسسهمؤسسه مطالعات پیشرفته بود و به فعالیتش در آن مرکز ادامه داد. با به قدرت رسیدن دموکراتها ([[جان اف. کندی|جان اف کندی]]) و پایان دوران مک کارتیسم، در سال [[۱۹۶۳ (میلادی)|۱۹۶۳]] [[جایزه انریکو فرمی]] که بالاترین عنوان از طرف [[سازمان انرژی اتمی آمریکا]] بود، به اوپنهایمر اعطا شد. او در ۱۸ فوریه ۱۹۶۷ در خانه اش در پرینستون، در ۶۲ سالگی، در اثر سرطان حنجره درگذشت.

== فیلم و کتاب دربارهدربارهٔ زندگی اوپنهایمر ==

سریال تلویزیونی با عنوان "«اوپنهایمر"» ساخت ۱۹۸۰ بی‌بی‌سی، برنده سه جایزه [[بفتا]] شد. فیلم مستند "«فردای ترینیتی"» (The Day After Trinity) نامزد جایزه اسکار و برنده جایزه پی بادی شد. علاوه بر سینما و تلویزیون، زندگینامه‌های بسیاری در مورد اوپنمهایمر منتشر شده است. از جمله کتاب "«[[پرومته]] آمریکایی، توفیق و تراژدی جی. رابرت اوپنهایمر"» نوشته کای بیرد و مارتین شروین به سال ۲۰۰۵ که در سال ۲۰۰۶ برنده [[جایزه پولیتزر]] در زمینه زندگینامه شده است.<ref>ویکی‌پدیای انگلیسی، بازیابی، 17 سپتامبر 2014</ref>

نویسنده آلمانی، هاینار کیپهارتHeinar Kipphardt، بر اساس بازجوییهای اوپنهایمر نمایشنامه اینمایشنامه‌ای با عنوان "«[[قضیه رابرت اوپنهایمر]]"» (In der Sache J. Robert Oppenheimer) در ۱۹۶۴ منتشر کرد که در ایران با ترجمه [[نجف دریابندری]] از سوی انتشارات خوارزمی منتشر شده است.