تاریخ گیلان: تفاوت میان نسخه‌ها

یافته‌های باستانشناسی در گیلان نشان دهنده وجود تمدن‌هایی سه هزار ساله چون [[مارلیک]] و [[تمدن املش |املش]] است که آثار باستانی خبر از خبرگی سازندگان و ثروتمندی مردمان این سرزمین می‌دهد. تا قرن هفتم پس از میلاد گیلان در حوزه نفوذ امپراطوری‌های پی در پی هخامنشی، سلوکی، پارتی و ساسانی که بر ایران حکم می‌راندند قرار داشت.<ref name="brit">{{یادکرد دانشنامه |نام خانوادگی=|نام=|مقاله={{unicode|Gīlān}} |دانشنامه=[[Encyclopædia Britannica|دانشنامه بریتانیکا]] |نشانی=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/233507/Gilan|ویراستاران=|ناشر=|سال=|زبان=en| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6DJgTYUQQ | تاریخ بایگانی = 31 December 2012}}</ref>

 

 

گیلان به دو بخش دو سوی [[سفیدرود]] به نام‌های [[بیه پیش]] و [[بیه پس]] تقسیم شده‌است. مناطق عمده حاکمان خودشان را داشتند که اغلب در حال جنگ با همدیگر بودند اما با هم همکاری می‌کردند تا از نزدیکی به قدرت‌های خارجی دوری کنند. کوه‌های بلند با گذرگاه‌های باریک پرپیچ و خم، جنگل‌های غیرقابل تسخیر، باران‌های فراوان، و اقلیم نامناسب آن، فاتحان قدرتمند را به اعمال خراج قانع می‌کرد و از فکر حمله باز می‌داشت؛ بنابراین گیلان تا زمانی که می‌توانست حکومتی خودمختار بماند، منطقه‌ای مطلوب پناهندگان سیاسی بود. در قرون ۱۵ و ۱۶ میلادی، دو سلسله [[کیاییان|کیایی]] و [[اسحاقوندان|اسحاقوندی]] بر دو بخش گیلان حکومت می‌کردند که با حمله [[صفویان]] برچیده شدند.