جن: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
سعید خوش روش (بحث | مشارکت‌ها)
سعید خوش روش (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
{{ویکی‌سازی}}''جن' (در عربی به این صورت به کار ر می‌رود، در فارسی به اشتباه به صورت '''اَجنّه''' جمع بسته می‌شود) نام دسته‌ای از موجودات [[فراطبیعی]] است، اعتقاد اسلام بر این است که وجودش از [[آتش]] بدون [[دود]] است (قرآن ۵۵:۱۴; الرحمن، ۱، «و جنیّان را از رخشنده شعله آتش خلق کرد.») که هم به صورت آشکار و هم به صورت ناپیدا زندگی می‌کنند. در قسمتهای مختلفی از [[قرآن]] از آن یاد شده، هفتاد و دومین سوره قرآن به نام آن ([[جن (سوره)|الجن]]) نامگذاری شده‌است؛ و کلمه جن و [[انس]]. محققان فرهنگ عرب ریشه این واژه را از کلمه ''جنا'' می‌دانند، اما ممکن است ریشه خارجی داشته باشد. منابع قدیمی فارسی واژه فارسی [[پری]] و کلمه عربی جن و پری را به طور هم‌زمان به‌کار می‌بردند؛ ولی در اصل جن و انس می‌باشد که در قرآن به آن اشاره شده است.<ref name="iranicajen">{{یادکرد وب|نام خانوادگی= Omidsalar|نام= Mahmoud|پیوند نویسنده=محمود امیدسالار |عنوان= GENIE|نشانی= http://www.iranicaonline.org/articles/genie-|بازبینی= ۱۵ آوریل ۲۰۱۲|اثر= |تاریخ= ۱۵ دسامبر ۲۰۰۰|ناشر= [[دانشنامه ایرانیکا]]|نشانی بایگانی= http://web.archive.org/web/20110429185114/http://www.iranicaonline.org/articles/genie-|تاریخ بایگانی= ۲۹ آوریل ۲۰۱۱|کد زبان=en}}</ref>
 
=== جن در ادبیات فارسیدینی ===
جن حضور برجسته‌ای در ادبیات دینی حماسی دارد. گفته می‌شود که پیامبرمحمد، [[امام علی]] را برای کمک به جن‌های مؤمن در برابر دشمنان بت‌پرست منصوب کرد.{{مدرک}}
جن در ادبیات حماسی غیردینی به ندرت دیده می‌شود. قلمروی [[جمشید]] و [[سلیمان]] اولین قلمروهایی بودند که بر جن و شیاطین حکومت می‌کردند. در [[شاهنامه]] جن تنها یک بار در نامهٔ [[سعد بن ابی‌وقاص]] به سردار ساسانی [[رستم فرخزاد]] به کار رفته، که در آن سردار عرب «از جن و انسان و پیامبر هاشمی» سخن گفته‌است. اگرچه شاهنامه به نام افریته‌ای که [[بهرام چوبینه]] را فریفت. تا علیه شاه شورش کند اشاره‌ای نکرده، ولی این زن در منبع دیگری به نام زنی از جنس جن به نام مذهبه توصیف شده این اطلاعات ممکن است پایه برخی داستانهای حماسی باشند که ما به آن داستان‌ها دسترسی نداریم. در فرامرزنامه شاه پریان به شیرزنی به نام [[بانو گشسب]] خبر می‌دهد که گورخر کوچکی وجود دارد که در اصل سرخاب، شاه اجنه است که خود را به شکل حیوان درآورده است.<ref name="iranicajen"/>
 
=== ادبیات دینی ===
جن حضور برجسته‌ای در ادبیات دینی حماسی دارد. گفته می‌شود که پیامبر [[امام علی]] را برای کمک به جن‌های مؤمن در برابر دشمنان بت‌پرست منصوب کرد.{{مدرک}}
 
====جنگ علی (ع) با جنیان شعله به دست====
 
 
ابن عباس روایت کرده که چون حضرت محمد (ص) برای جنگ با قبیله بنی المصطلق بیرون رفت و قدری از راه را پیمود، وقتی شب هنگام فرا رسید، در جائی که نزدیک دره ای پر فراز و نشیب بود، فرود آمدند. چون آخر شب شد، جبرئیل بر آن حضرت نازل گشته و خبر داد که گروهی از کفار جنیان در این بیابان کمین کرده و اندیشه بدی نسبت به آن حضرت و یارانش دارند.<ref>شیخ مفید. ارشاد، ج1: 340</ref><ref>حمد بن محمد. حدیقة الشیعه: 418</ref>
 
====جنیان موذی حدیبیه====
 
بنابن عباس روایت نموده است: رسول اکرم (ص)محمد چون از جُحفه متوجه مکه شد، در حدیبیه ذخیره آب اصحاب پیامبر (ص) رو به اتمام بود و به همین علت، تشنگی بر آن ها غلبه کرد. فریاد العطش سپاهیان بلند شد و هیچ اثری از آب دیده نمی شد. رسول خدامحمد فرمود: گویا نزدیک آن درخت چاهی دیده می شود، چه کسی از شما حاضر است از آن چاه برای لشگر آب بیاورد؟
مردی از اصحاب داوطلب شد و گروهی را با خود به سوی چاه حرکت داد. وقتی به کنار درختان نزدیک چاه رسیدند، شعله های آتش نمودار شد و صداهای ترسناک به گوش می رسید. آن جماعت از ترس عقب نشینی کردند و ماجرا را به پیامبرمحمد گفتند: رسول خدا (ص)محمد فرمود: آن شعله های آتش و صداهای عجیب از جنیان بود. هر کس برود و نترسد، من ورود او را به بهشت ضمانت می کنم.
<ref>جعفر همزه. دنیای ناشناخته جن: 198- 202</ref><ref>شیخ مفید.همان</ref><ref>حمد بن محمد.همان</ref>
 
سطر ۲۲ ⟵ ۲۰:
 
{{برای مطالعه بیشتر مراجعه شود بهhttp://qudsonline.ir/detail/News/193336}}
 
====جن از دیدگاه جعفر صادق====
ابی ربیع شامی از [[جعفر صادق]] پرسید: گروهی از کُردها در منطقه ما زندگی می‌کنند. همیشه برای خرید و فروش می‌آیند و ما با آنها همنشین شده و با هم خرید و فروش داریم, تکلیف چیست؟ صادق گفت: ای اباربیع! با کُردها همنشین مشو؛ زیرا ایشان گروهی از [[جن]] هستند که خداوند از روی آنها پرده‌برداری کرده پس با آنها همنشین نشو<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ۵، ص ۱۵۸، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم</ref>
<ref>شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، محقق، مصحح، موسوی خرسان، حسن، ج ۷، ص ۱۱، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم </ref>
<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، جدوم ص ۱۶۴، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم</ref>
 
==== جن در قرآن ====
آیات قرآن دربارهٔ جن
 
۱-خلق الجان من مارج من نار ۱۴الرحمن
 
۲-.. خلقته من طین و خلقتنی من نار ۷۷ص
 
۳-والجان خلقناه من قبل من نار السموم ۲۷حجر
 
۴-قال اناخیرمنه خلقتنی من نارو...۱۱اعراف
 
بموجب آیات یادشده خلقت جن ازاتش یاشعله آنست
 
ازجن تعابیر دیگری درقرآن آمده است جان-عفریت-خناس-نفاث-جنه-شیطان-ابلیس-الثقلان
 
[[ابلیس]] که نام قبلی وی [[عزاییل]] بودرئیس شیاطین و اجنه است که سالهای بسیار به عبادت خدا مشغول بود{{مدرک}}. به همین علت در صف فرشتگان می‌ایستاد تا اینکه در مساله خلقت آدم دچار استکبار و غرور شد و موقعیت خود را از دست داد و در زمین مامور اغوای ادمیان شد{{مدرک}}. ابلیس از اجنه است قرآن کریم می‌فرماید فسجدواالاابلیس کان من الجن ۵۰کهف. درقرآن کریم سوره‌ای بنام [[جن]] آمده ودران باسلام آوردن جنیان نزدپیامبراسلام اشاره شده است. یکی ازمعجزات حضرت [[سلیمان]] تسلط ایشان برجنیان بود. ببرخی ازصفات ابلیس اشاره می‌شود. بئس القرین-خناس-رجیم-غرور-قرین-مارد-وسواس<ref>تفسیر موضوعی آیت الله مکارم شیرازی</ref>
داستان [[ابلیس]]<ref>11تا18اعراف</ref>ومحاجه خداوشیطان.<ref>26تا44حجرو61تا65اسراو71تا78صو1تا15جن</ref>
 
 
=== جن در ادبیات غیردینی ===
تعریف جن در ادبیات غیردینی بسیار متنوع تر از تعریف مذهبی است. تنوع قابل توجهی در اشکال منتسب به جن در [[افسانه‌های ایرانی]] وجود دارد. آنها ممکن است زیبا یا زشت، سیاه یا سفید، بزرگ و یا کوچک باشند. به طور کلی، جن مسلمان زیبا توصیف شده، در حالی که آنهایی که کافر هستند به صورت هیولاهای بدترکیب با سر یک چشم در وسط پیشانی، بزرگ و با دندان‌های نیش بیرون زده به تصویر کشیده شده‌اند. برخی جن‌ها با بدن‌های مرکب توصیف شده‌اند، که ممکن است [[بدن انسان]] و سر شیر و یا اندام حیوانات مختلف داشته باشند؛ یا انواعی دیگر با سر فیل، یا نفس آتشین و یا بوی نا مطبوعی که متصاعد می‌کنند توصیف شده‌اند. تصور می‌شود که آنها می‌توانند به هر شکلی که تمایل دارند ظاهر شوند. معمولاً جن‌هایی که نوع حیوانی دارند را به صورت مار، بز، کبوتر، [[گوسفند وحشی]]، سگ و یا گربه توصیف می‌کنند. زمانی که جن به شکل حیوان شکار در می‌آید به او شکار ابوجهل گویند که در مقابل آن، حیوانات واقعی را شکار ابراهیم می‌گویند. ممکن است آنها بر روی زمین یا در آبها زندگی کنند و یا در حمام‌ها، خانه‌ها، قبرستانها و یا آب انبارها و یا حتی در درختان روزگار بگذرانند. جن‌هایی که در آب انبارهای هند هستند از کمر به بالا شبیه انسان ولی پایین‌تنه‌شان مانند حیوانات است. جن‌ها گرچه جمعیت بیشتری در سوریه، هندوستان و وبار دارند ولی در تمام سرزمین‌ها پراکنده‌اند. [[نسناس|نسناسها]] یک چشم و یک پا دارند و آنها هستند که با ایجاد آتش در خانه‌های انسانها برای ایشان مزاحمت ایجاد می‌کنند، نسناس به همراه شق در برخی منابع جزء جن‌ها به شمار رفته‌اند. نوع دیگری از جن‌ها که Ḡaddār نامیده شده با هر کسی که به او دست یابد خفت‌وخیز جنسی و مقاربت می‌کند، این موجود دارای دو جنس نر و ماده است.<ref name="iranicajen"/>
 
==== ادبیات دینیفارسی ====
جن در ادبیات حماسی غیردینی به ندرت دیده می‌شود. قلمروی [[جمشید]] و [[سلیمان]] اولین قلمروهایی بودند که بر جن و شیاطین حکومت می‌کردند. در [[شاهنامه]] جن تنها یک بار در نامهٔ [[سعد بن ابی‌وقاص]] به سردار ساسانی [[رستم فرخزاد]] به کار رفته، که در آن سردار عرب «از جن و انسان و پیامبر هاشمی» سخن گفته‌است. اگرچه شاهنامه به نام افریته‌ای که [[بهرام چوبینه]] را فریفت. تا علیه شاه شورش کند اشاره‌ای نکرده، ولی این زن در منبع دیگری به نام زنی از جنس جن به نام مذهبه توصیف شده این اطلاعات ممکن است پایه برخی داستانهای حماسی باشند که ما به آن داستان‌ها دسترسی نداریم. در فرامرزنامه شاه پریان به شیرزنی به نام [[بانو گشسب]] خبر می‌دهد که گورخر کوچکی وجود دارد که در اصل سرخاب، شاه اجنه است که خود را به شکل حیوان درآورده است.<ref name="iranicajen"/>
 
 
== هنر امروزی ==
سطر ۵۴ ⟵ ۸۰:
تاکنون هیچ تحقیق مستدل علمی در مورد جن در نشریات علمی چاپ نشده است. '''[[ریچارد داوکینز]]'''، استاد زیست‌شناسی دانشگاه آکسفورد، احتمال وجود جن و سایر موجودات ماوراالطبیعی را به دلیل نداشتن پشتوانه علمی مساوی با احتمال وجود [[پلنگ صورتی (کارتون)|پلنگ صورتی]] در دنیای واقعی می‌داند.<ref>Richard Dawkins, ''A Devil's Chaplain: Reflections on Hope, Lies, Science, and Love'', Mariner Books; Reprint edition 2004</ref> ضمن اینکه ویژگی‌هایی که در ذهن عوام در مورد جن وجود دارد با تعریف دینی از آن مطابقت ندارد.<ref>Richard Dawkins, ''The Selfish Gene: 30th Anniversary Edition'', Oxford University Press 2006</ref>
 
==جن از دیدگاه جعفر صادق==
ابی ربیع شامی از [[جعفر صادق]] پرسید: گروهی از کُردها در منطقه ما زندگی می‌کنند. همیشه برای خرید و فروش می‌آیند و ما با آنها همنشین شده و با هم خرید و فروش داریم, تکلیف چیست؟ صادق گفت: ای اباربیع! با کُردها همنشین مشو؛ زیرا ایشان گروهی از [[جن]] هستند که خداوند از روی آنها پرده‌برداری کرده پس با آنها همنشین نشو<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ۵، ص ۱۵۸، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم</ref>
<ref>شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، محقق، مصحح، موسوی خرسان، حسن، ج ۷، ص ۱۱، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم </ref>
<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، جدوم ص ۱۶۴، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم</ref>
 
== جن در قرآن ==
آیات قرآن دربارهٔ جن
 
۱-خلق الجان من مارج من نار ۱۴الرحمن
 
۲-.. خلقته من طین و خلقتنی من نار ۷۷ص
 
۳-والجان خلقناه من قبل من نار السموم ۲۷حجر
 
۴-قال اناخیرمنه خلقتنی من نارو...۱۱اعراف
 
بموجب آیات یادشده خلقت جن ازاتش یاشعله آنست
 
ازجن تعابیر دیگری درقرآن آمده است جان-عفریت-خناس-نفاث-جنه-شیطان-ابلیس-الثقلان
 
[[ابلیس]] که نام قبلی وی [[عزاییل]] بودرئیس شیاطین و اجنه است که سالهای بسیار به عبادت خدا مشغول بود{{مدرک}}. به همین علت در صف فرشتگان می‌ایستاد تا اینکه در مساله خلقت آدم دچار استکبار و غرور شد و موقعیت خود را از دست داد و در زمین مامور اغوای ادمیان شد{{مدرک}}. ابلیس از اجنه است قرآن کریم می‌فرماید فسجدواالاابلیس کان من الجن ۵۰کهف. درقرآن کریم سوره‌ای بنام [[جن]] آمده ودران باسلام آوردن جنیان نزدپیامبراسلام اشاره شده است. یکی ازمعجزات حضرت [[سلیمان]] تسلط ایشان برجنیان بود. ببرخی ازصفات ابلیس اشاره می‌شود. بئس القرین-خناس-رجیم-غرور-قرین-مارد-وسواس<ref>تفسیر موضوعی آیت الله مکارم شیرازی</ref>
داستان [[ابلیس]]<ref>11تا18اعراف</ref>ومحاجه خداوشیطان.<ref>26تا44حجرو61تا65اسراو71تا78صو1تا15جن</ref>
 
== پانویس ==
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/جن»