طاق: تفاوت میان نسخه‌ها

* [[هِره-پُر]] (رومی - ضربی) این بافتار از هم‌کردی «هره» با «پُر» به دست می‌آید و تنوع فراوانی در پیاده‌سازی دارد، گویی هر رازیگری نظر به تجربیات شخصی خود و فرهنگ منطقه خویش روش ویژه‌ای از هم‌آمیزی میان هره و پر می‌تواند داشته باشد که گاه این بافتارها بسیار ویژه و منحصر به فرد می‌شوند. از برتری‌های این روش بهره‌مندی از ویژگی‌های هر دو روش رومی و ضربی است. هم‌کردی میان هره و پر به دو شکل کلی است: آ) هم‌نشسته تمایزپذیر؛ به این شکل که بخش‌های مشخصی از طاق هره و بخش‌های مشخصی پر زده شود. ساختار «طاق و تویزه» یکی از ساختارهاییست که می‌تواند به خوبی از این روش بهره ببرد؛ به این شکل که تویزه‌ها با بافت رومی و فضای میان تویزه‌ها با بافت ضربی پوشانده شود؛ پوشش ضربی که به تنهایی در برابر لرزش‌های پهلویی تاوش کمتری دارد در این روش از هر سو با تویزه‌ای رومی حمایت می‌شود که توانایی طاق را در برابر انواع تنش‌ها و لرزش‌ها به میزان زیادی بالا می‌برد. همچنین از آنجا که بافت ضربی بی‌نیاز به قالب داربست ساخته می‌شود که خود سرعت کار را بالا برده و در هر مکان دور و پرتی با کمترین امکانات از جمله قالب داربست اجرا شدنی است تویزه‌های رومی که می‌باید نقش تکیه‌گاه را داشته باشند این امکان را به بهترین شکلی برای اجرای طاق در همه جا فراهم می‌آورند، به این صورت که تویزه‌های رومی را روی تویزه‌های گچی فوری سوار کرده و می‌سازند سپس پوشش پر را اجرا می‌کنند، گو اینکه زدن پوشش پرروی همان قالب تویزه‌های گچی هم شدنی ست که در این صورت طاق فقط ضربی می‌شود. ب) روش دوم روش هم‌کردی «هره» و «پر» به صورت هم‌آمیخته اندام‌وار است. یکی از پوشش‌ها به این روش «طاق با لب بند رومی» است. از این روش در «طاق آهنگ» به خوبی می‌توان بهره گرفت. روششیوه کار بدین صورت است که طاق از نقطه آغاز تا پایان با نواری از رومی به پهنای یک آجررج و سپس چند رج پر و باز نواریرجی دیگر از رومی و سپسبار دیگر پر و به همین روال تا پایان کار ساخته می‌شود. در این حالت، به سبب محصور شدن مداوم رح‌های پر میان نوارهای رومی دراز دوسو، احتمال ریزش خشت‌ها یا آجرها، چه هنگام اجرا و یا در اثر "سرسفت شدگی" پس از ساخت، به کمترین میزان می‌رسد. برتری این روش در جلوگیری از به اصطلاح «پرپرشدن» طاق است. چه از آنجا که سازه‌ها گاه بسته به نوع مصالح و آب و هوایشان مدتی پس از ساخته شدن دچار به اصطلاح «سرسفتی» می‌شوند که آن خود موجب لق شدن و افتادنفروافتادن آجر یا خشت می‌شود، این شیوه به بهترین شکلی جلوی این آسیب تدریجی را خواهد گرفت.

گفتنی ست روش «هره-پر» به علت نمای ناهمسازگونه اش (کنتراست) که جلوه زیبایی شناختی و هنری خوبی به سازه می‌دهد در [[آمود]] نیز کاراییکاربرد فراوانی می‌تواند داشته باشد.<ref>سبک شناسی [[معماری ایرانی]]، محمدکریم بیرنیا</ref><ref>ترمینولوزی [[معماری اسلامی]] / [[جهاد دانشگاهی]] تهران</ref><ref name=ToolAutoGenRef2 /><ref>طاق و اَزَج، غیاث الدین جمشید کاشانی، نشر سروش</ref><ref>فرهنگ مهرازی ایران، رفیعی سرشکی</ref>