لتونی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۸ بایت حذف‌شده ،  ۷ سال پیش
جز
تمیزکاری با استفاده از AWB
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Alirezadrb9 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
جز تمیزکاری با استفاده از AWB
خط ۵۳:
جمعیت این کشور دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر و واحد پول آن [[لاتس لتونی|لاتس]] است. مساحت این کشور ۶۴٬۵۸۹ مربع است و از کم‌جمعیت‌ترین و کم‌تراکم‌ترین کشورهای اتحادیه اروپا به شمار می‌آید. آب‌وهوای این کشور معتدل و فصلی است.
 
زبان لتونی از زبان‌های هندواروپایی است و به همراه [[زبان لیتوانیایی]] [[زبان‌های بالتیک|شاخه بالتیک]] از خانواده [[زبان‌های هندواروپایی]] را تشکیل می‌دهد.
 
۶۲ درصد از مردم این کشور از قوم لتونیایی و حدود ۲۷ درصد روس هستند. حدود ۷۷ درصد از مردم این کشور مسیحی و حدود ۲۳ درصد نیز پیرو دیگر ادیان یا بی‌دین هستند. از میان مسیحیان لتونی تنها ۷ درصد به امور مذهبی پرداخته و به کلیسا می‌روند.<ref>{{cite web|url=http://www.christiantoday.com/article/trust.in.religious.institutions.does.not.convey.to.church.attendance/1462.htm|title=Trust in Religious Institutions does not convey to Church Attendance|publisher=Christian Today|date=2004-09-23|accessdate=2007-07-28|author=Eunice K. Y. Or}}</ref>
خط ۸۵:
رئیس جمهور نخست‌وزیر را معرفی می‌کند و این دو نفر اعضای کابینه را. کابینه باید از مجلس رأی اعتماد بگیرد.
 
در مردادماه ۱۳۹۰ مردم لتونی در یک همه‌پرسی تاریخی رای به انحلال پارلمان این کشور دادند. این نخستین همه‌پرسی از این نوع بود که طی ۲۰ سالی که از جدایی لتونی از اتحاد جماهیر شوروی می‌گذرد، در این کشور برگزار شد.<ref name="ReferenceA">خبرگزاری ایسنا: مردم لتونی به انحلال پارلمان این كشور رای دادند. ۲ مرداد ۱۳۹۰.</ref>
 
برگزاری این همه‌پرسی پس از آن کلید زده شد که ماه مه پیش از آن [[والدیس زاتلرس]]، رئیس جمهوری پیشین لتونی از اختیارات خود به عنوان رئیس جمهوری استفاده کرد تا پارلمان را منحل کند اما این تصمیم وی می‌بایست توسط اکثریت رای‌دهندگان در لتونی پشتیبانی می‌شد. رئیس جمهوری پیشین لتونی پیش از این از اقدام قانونگذاران پارلمان این کشور در جلوگیری از تحقیقات درباره فساد مالی میان قانون‌گذاران و بازرگانان لتونی خشمگین شده بود. یک هفته پس از آن، قانونگذاران که در لتونی هر چهار سال یک بار رئیس جمهوری را انتخاب می‌کنند، با ریاست جمهوری مجدد زاتلرس مخالفت کرده و [[آندریس برزینس]]، رقیب وی که یک قانونگذار ثروتمند است را انتخاب کردند.<ref name="همان منبع">همان منبع.</ref>
بسیاری از مردم لتونی با زاتلرس هم‌عقیده هستند که سیاستمداران و تجار ثروتمند در لتونی از طریق روابط کاری و شخصی با قانون‌گذاران پارلمانی و یا حتی با ورود به پارلمان به عنوان قانون‌گذار، نفوذ بسیار زیادی در سیاست پیدا کرده‌اند.<ref>خبرگزاری ایسنا: مردم لتونی به انحلال پارلمان این كشور رای دادند. ۲ مرداد ۱۳۹۰.<name="ReferenceA"/ref>
 
== زبان ==
مردم این کشور به زبان‌های شاخه بالتیک و عمدتاً به [[زبان لتونیایی]] و [[زبان لاتگالی|لاتگالی]] تکلم می‌کنند.
 
در درازای تاریخ لتونی دارای پیوندهای پرآشوبی با کشورهای [[آلمان]]، [[سوئد]]، [[روسیه]] و [[لهستان]] بوده‌است و همواره چهره‌ای چندفرهنگه داشته‌است. در روند اشغال این سرزمین به دست [[شوروی]] میان سال‌های [[۱۹۴۰ (میلادی)|۱۹۴۰]]-[[۱۹۴۱ (میلادی)|۱۹۴۱]] و سپس [[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵]]-[[۱۹۹۱ (میلادی)|۱۹۹۱]] سیاست روسی‌سازی آن دولت اثر بسیاری بر زبان لتونیایی گذارد. در این دو دوره نزدیک به یک‌سوم لتونیایی‌ها تبعید شدند و یا آزارهایی دیگر بدان‌ها روا داشتند. همچنین کوچاندن بزرگ مردمانی از [[روسیه]]، [[اوکراین]] و [[روسیه سفید]] از سوی شوروی به [[لتونی]] شمار لتونیایی‌زبانان را از ۸۰درصد در سال [[۱۹۳۵ (میلادی)|۱۹۳۵]] به ۵۲درصد در [[۱۹۸۹ (میلادی)|۱۹۸۹]] کاهش داد. بسیاری از این کوچندگان هرگز کوششی در آموختن لتونیایی ننمودند.<ref name="ReferenceB">نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، [[:w:en:Latvian_languageLatvian language|Latvian language]].(۳۱ سپتامبر ۲۰۱۲)</ref>
 
پس از استقلال دوباره لتونی در [[۱۹۹۱ (میلادی)|۱۹۹۱]] سیاست نوین آموزشی درباره زبان لتونیایی طرح شد و هدف نخستین آنان آموزش زبان اقلیت‌ها در نظامی دوزبانه بود.<ref>نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، [[:w:en:Latvian_language|Latvian language]].(۳۱ سپتامبر ۲۰۱۲)<name="ReferenceB"/ref>
 
پس از استقلال لتونی، روس‌زبان‌های لتونی، که حدود یک سوم جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، بارها از تبعیض علیه خود شکایت کرده‌اند. در بهمن‌ماه ۹۰ (فوریه ۲۰۱۲) نتایج یک همه‌پرسی در لتونی مشخص کرد که مردم این کشور با تبدیل زبان روسی به یک زبان رسمی در این کشور مخالفند.<ref>بی‌بی‌سی فارسی: [http://www.bbc.co.uk/persian/rolling_news/2012/02/120219_rln_u06_latvia_russian.shtmlمردم لتونی زبان روسی را نخواستند]. ۱۹ فوریه ۲۰۱۲ - ۳۰ بهمن ۱۳۹۰.</ref>
 
== تقسیمات کشوری ==
[[پرونده: Latvijas novadi (krāsās).png|بندانگشتی|360px|تقسیمات کشوری لتونی.]]
لتونی استان به معنای رایج در دیگر کشورها ندارد و به ۱۱۰ شهرستان و ۹ «شهر جمهوری» تقسیم شده‌است. این ۹ شهر عبارتند از: داوگاوپیلس، یکاب‌پیلس، یلگاوا، یورمالا، ویدزمه، لیه‌پایا، رزکنه، ریگا، والمیه‌را، و ونتس‌پیلس. در لتونی چهار منطقه تاریخی وجود دارد با نام‌های کورلند (کورزمه)، لاتگالیا، ویدزمه، و زمگاله. به منظور ایجاد توازن در توسعه اقتصادی مناطق مختلف کشور، در سال ۲۰۰۹ پنج «منطقه برنامه‌ریزی» برای لتونی در نظر گرفته شد.
{| class="sortable wikitable" style="text-align:left"
خط ۱۳۵:
=== شهرها ===
[[پرونده:Riian vanhakaupunki.jpg|بندانگشتی|260px|[[ریگا]].]]
لتونی از کم‌تراکم‌ترین کشورهای اروپا است. از ۷۷ شهر این کشور، تنها ۲۳ شهر جمعیتی بالاتر از ده‌هزار نفر دارند.<ref>{{cite web|url=http://www.li.lv/index.php?option=com_content&task=view&id=12&Itemid=1060|title=Latvia in Brief|publisher=Latvian Institute|accessdate=۲۱ November ۲۰۱۱}}</ref> ۶۸ درصد از مردم لتونی در محیط‌های شهری زندگی می‌کنند و ۳۲ درصد روستانشین‌اند.<ref> name="همان منبع.<"/ref>
جمعیت بزرگ‌ترین شهرهای لتونی:
* [[ریگا]] - ۷۰۲٫۸۹۱<ref name="population">{{cite web|url=http://data.csb.gov.lv/DATABASEEN/Iedzsoc/Annual%20statistical%20data/04. ٪۲۰Population/۰۴. ٪۲۰Population.asp |title=Table IE۵۲:Resident Population by Region, City and District at the beginning of the year |publisher=csb.gov.lv}}</ref>
۶۷٬۲۶۲

ویرایش