ویکی‌پدیا

ماکیان ایکس یک: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز تمیزکاری، Syntax fixes با استفاده از AWB
خط ۲۴:
| ژورنال=بولتن آبزرواتوری
| سال=1973 | شماره=647
| تاریخ بازدید=2008-03-03}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
| u-b=−0.30<ref name="lob647"/>
| متغیر=[[ستاره متغیر|متغیر بیضوی]]}}
خط ۳۹:
| ژورنال=نجوم و اخترفیزیک
| سال=۱۹۹۷ | شماره=323 | صفحات=L49–L52
}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
| قدر مطلق=۰٫۲±-۶٫۵<ref name="apj321">{{یادکرد
| نویسنده=نیک‌ساو
خط ۴۵:
| ژورنال=Astrophysical Journal، Part 1
| سال=1987 | شماره=321 | صفحه=425–437
| تاریخ بازدید=2008-05-02}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>}}
{{تفاصیل جعبه ستاره
| جرم=۲۰–۴۰<ref name="iorio"/>
خط ۵۸:
| مکان=Opava، Czech Republic
| نشانی=http://adsabs.harvard.edu/abs/2007arXiv0710.0758H
| تاریخ بازدید=2008-05-03}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
| فلز=
| چرخش=
خط ۷۳:
| کتاب=Compact Stellar X-ray Sources
| ناشر=Cambridge University Press
| صفحه=p. 159 | شابک= ISBN 0-521-82659-4}}<small>(یادکرد دست دوم)</small></ref> تولید می‌کند. ماکیان ایکس یکی از بزرگترین احتمالات برای [[سیاه‌چاله]] است. این جسم حدود ۸٫۷ برابر جرم خورشید، جرم دارد<ref name="iorio"/> و هرچه در اطرافش باشد به مشابه این رفتار می‌کند که در کنار یک سیاه‌چاله‌است. شعاع [[افق رویداد]] آن ۲۶ [[کیلومتر]] محاسبه می‌شود.<ref>{{یادکرد وب
| =نویسنده=هاروکو | تاریخ=[[۲۸ ژوئن]]، [[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]]
| نشانی=http://www.physics.hku.hk/~astro/harko_science.html
خط ۱۰۹:
| ژورنال=[http://arxiv.org/abs/astro-ph?papernum=0509172 Memorie della Società Astronomica Italiana]
| سال=۲۰۰۵ | شماره=75 | صفحه=۲۸۲–۲۹۰
| تاریخ بازدید=2008-03-29}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
این سامانه عضو یک مجموعه ستاره به نام ماکیان OB3 است، به معنی این‌که ماکیان ایکس یک حدود پنج میلیون سال قدمت دارد و تشکیل یافته از ستاره‌ای با جرم بیشتر از ۴۰ برابر [[جرم خورشید]] است. اکثر جرم ستارهٔ قدیمی به خاطر از دست دادن پوسته از بین رفته‌است. مرگ این ستاره همراه با یک [[ابرنواختر]] همراه بوده‌است، نتیجه انفجار این بوده‌است که مرکز ستاره به سیاه‌چاله تبدیل شده‌است.<ref name="science300"/>
خط ۱۲۶:
| فصل=From the ionosphere to high energy astronomy&nbsp;– a personal experience
| عنوان=The Century of Space Science
| ناشر=Springer | شابک=ISBN 0-7923-7196-8}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref><ref name="apj611"/> ماکیان ایکس یک از طریق بررسی امواج [[پرتو ایکس]] کشف شد. کشف آن از طریق یک [[پرواز زیرمداری]] پژوهشی بود، که از [[سکوی پرتاب وایت سندز]] در [[نیومکزیکو]] پرتاب شد؛ که بخشی از نقشه بررسی منابع پرتو ایکس در آسمان است، در سال ۱۹۶۴ توسط [[آئروبی]] که یک فضاپیمای مدار پایین است و در طی نقشه‌برداری کشف شد. این راکت‌ها از [[شمارشگر گایگر]] استفاده می‌کردند که طول موج بین ۱ تا ۱۵ [[آنگستروم]] و در مقطع‌های ۸٫۴ درجه‌ای را بررسی می‌کرد.<ref name="science3656"/>
 
در نتایج این نقشه‌برداری، هشت منبع پرتو ایکس کشف شدند، که در میانشان Cyg&nbsp;XR-1 (بعداً Cyg&nbsp;X-1) و در صورت فلکی ماکیان بود. با مختصات آسمانی [[بعد]] ۱۹<sup>h</sup>۵۳<sup>m</sup> و [[میل]] ۳۴٫۶°. در این مکان [[نور]] یا [[امواج رادیویی]] خاص دیده نمی‌شد.<ref name="science3656">{{یادکرد
خط ۱۳۳:
| سال=1965 | شماره=147 | دوره=3656 | صفحه=394–39
| doi=10.1126/science.147.3656.394
| pmid=17832788}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
در بررسی‌های بیشتر، در ۱۹۶۳ و توسط [[ریکاردو گیاکونی]] و [[هرب گورسکی]] پیشنهاد دادند که همدم ستاره از لحاظ پرتو ایکس بررسی شود. [[ناسا]] [[اوهارو (فضاپیما)|فضاپیمای اوهارو]] را در سال ۱۹۷۰ برای این کار فرستاد،<ref>{{یادکرد وب
خط ۱۵۲:
| ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=۱۹۹۹ | شماره=166 | صفحه=L1–L7
| doi=10.1086/180726}}<small>(یادکرد دست دوم)</small></ref> این تغییرات سریع این معنی می‌داد
زایش انرژی به اندازه مساحتی کوچک ۱۰<sup>۵</sup>&nbsp;km، است *<ref>این مسافت معادل حرکت سه ثانیه نور است.</ref> سرعت نور ارتباط بین فضاها را محدود می‌کند. برای یک مقایسه قطر [[خورشید]] ۱٫۴{{چر}}×۱۰<sup>۶</sup> کیلومتر است.
 
خط ۱۶۰:
|ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=1971 | شماره=168 | صفحه=L91–L93
| doi=10.1086/180790}}<small>(یادکرد دست دوم)</small></ref> اندازه‌گیری‌های بیشتر نشان داد مکان انتشار امواج رادیویی متفاوت و در ستاره BD&nbsp;۳۴°۳۸۱۵، است<ref>{{یادکرد
| نویسنده=هربرت گورسکی
| مقاله=[http://adsabs.harvard.edu/abs/1972ApJ...175L.141G The Association of X-Ray Sources with Bright Stars]
| ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=۱۹۷۲ | شماره=۱۷۵ | صفحه=L141–L144
| doi=10.1086/181003}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> که، در [[کره سماوی]]، مکان این ستاره در نیم [[درجه (زاویه)|درجه]]‌ای از ستاره [[قدر ظاهری|قدر چهارم]] [[اتا ماکیان]] قرار دارد.<ref name="bernard">{{یادکرد
| نویسنده=برنارد آبرامز
| کتاب=Structures in Space: Hidden Secrets of the Deep Sky
خط ۱۹۰:
| ژورنال=Astronomy and Astrophysics
| سال=1996 | شماره=305 | صفحه=871–877
| doi=10.1088/1367-2630/7/1/199}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref><ref name="SSK"/>
 
با بررسی‌های بیشتر احتمال این موضوع تشدید شد و در کنفرانس اتحادیه بین‌المللی نجوم در سال ۱۹۷۳ به تصویب رسید که این ستاره بیشترین شباهت را به سیاه‌چاله دارد.<ref>{{یادکرد وب
خط ۲۰۲:
| ژورنال=Astrophysical Letters
| سال=۱۹۷۵ | شماره=16 | دوره=1 | صفحه=9–12
}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> بررسی‌های دقیقتر نشان داد ماکیان ایکس یک تپ‌های با مدت یک [[میلی‌ثانیه]] از خود بیرون می‌دهد. این وقفه‌های منظم نشان داد که ماده در محیط سیاه‌چاله در حال بلعیده‌شدن است. تپ‌های پرتو ایکس سه ثانیه بعد از سقوط ماده به سمت سیاه‌چاله ایجاد می‌شود.<ref name="apj189">{{یادکرد
| نویسنده=آرای روچیلد
| مقاله=[http://adsabs.harvard.edu/abs/1974ApJ...189L..13R Millisecond Temporal Structure in Cygnus X-1]
| ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=۱۹۷۴ | شماره=189 | صفحه=77–115
| doi=10.1086/181452}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
[[پرونده:Cygnus x1 xray.jpg|چپ|بندانگشتی|این تصویر در پرتو ایکس توسط تلسکوپ بالونی HERO گرفته شده‌است. ''تصویر از ناسا. '']]
خط ۲۱۵:
| ژورنال=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
| سال=2006 | شماره=372 | صفحه=1366–1378
| doi=10.1111/j.1365-2966.2006.10954.x}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> به این علت، ماکیان ایکس یک در زمره ستارگانی قرار می‌گیرد که به آنها [[ریزتپ‌اختر]] می‌گویند.<ref>{{یادکرد وب
| نویسنده=جیم برینرد | تاریخ=[[۲۰ ژوئیه|July 20]]، [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]]
| نشانی=http://www.astrophysicsspectator.com/topics/observation/XRayAGN.html
خط ۲۳۳:
| ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=۱۹۷۵ | شماره=200 | صفحه=269–277
}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> فاصله زمین تا این سامانه برابر ۲٬۰۰۰ [[پارسک]] (۶٬۰۰۰[[سال نوری]]) است که توسط قمر مصنوعی [[ابرخس]] اندازه‌گیری شده‌است، اما در مورد این مقدار شک و تردیدهایی وجود دارد.<ref name="SIMBAD"/>
 
این سامانه، حرکاتی نیز با مجموعه ستاره‌ای به نام ماکیان OB3 دارد که در ۲٬۰۰۰ سال نوری از خورشید قرار دارد. این به معنی این است که HDE&nbsp;۲۲۶۸۶۸، Cygnus&nbsp;X-1 و این [[خوشه ستارگان|مجموعه ستاره ماکیان OB3]] ممکن است در یک زمان و در یک مکان تشکیل شده‌باشند. اگر این چنین باشد، عمر این سامانه حدود ۱٫۵±۵ میلیون سال است. حرکت HDE&nbsp;۲۲۶۸۶۸ به سوی Cygnus&nbsp;OB3 برابر ۳±۹ [[متر بر ثانیه|کیلومتر بر ثانیه]] است، فاصله این سامانه با مرکز مجموعه ستارگان ۶۰ پارسک است، و ممکن است جاذبه‌ای بین آنها باشد به طوری که این فاصله ممکن است در ۲±۷ میلیون سال پیش در کنار هم بوده‌باشند که با سن تخمینی مطابقت دارد.<ref name="science300">{{یادکرد
خط ۲۴۱:
| دوره=5622 | صفحه=1119–1120
| accessdate=2008-03-15 | doi=10.1126/science.1083451
| pmid=12714674}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
با عرض سماوی ۳ درجه و طول سماوی ۷۱ درجه،<ref name="SIMBAD"/>احتمال می‌رود در [[بازوی شکارچی|بازوی جبار]] در [[کهکشان راه شیری]] باشد،<ref>{{یادکرد
خط ۲۴۸:
| مقاله=The Estimated Distance to Cygnus X-1 Based on its Low-Energy X-Ray Spectrum
| ژورنال=Astrophysical Journal | شماره=167 | صفحه=L15
}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> این بازو در نزدیکی [[بازوی کمان]] قرار دارد اما ثابت شده‌است که ماکیان ایکس یک در این بازو نیست،<ref>{{یادکرد وب
| نشانی=http://www.vectorsite.net/tastgal_07.html
| عنوان=7.0 The Milky Way Galaxy
خط ۲۷۰:
}}</ref><ref name="esa070516">{{یادکرد وب | lنویسنده=تد استروهمایر | تاریخ=[[۱۶ مه|May 16]]، ۲۰۰۷
| نشانی=http://www.esa.int/esaCP/SEMDMAV681F_index_0.html | عنوان=New technique for ‘weighing’ black holes | publisher=[[آژانش فضایی اروپا|اسا]] | تاریخ بازدید=2008-03-10
|زبان=انگلیسی}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref><ref name="soha"/>
چون بیشتر از سه برابر جرم خورشید، جرم لاشه باشد محتمل‌ترین امکان [[سیاه‌چاله]] است.<ref>{{یادکرد
|فصل=مرگ ستارگان|کتاب=نجوم و اخترفیزیک مقدماتی|نویسنده =زیلیک و اسمیت|ترجمه=جمشید قنبری، [[تقی عدالتی]]|ناشر =دانشگاه امام رضا|چاپ=اول |شهر=[[مشهد]]|کوشش=|ویرایش=|صفحه=۲۱۹|سال=۱۳۷۸|شابک=ISBN 964-6582-14-1}}</ref><ref name="SSK"/>
 
یک سیاه‌چاله محوطه گرانشی بزرگ و قوی ایجاد می‌کند که هیچ چیز توانایی خروج ندارد حتی [[تابش الکترومغناطیسی|پرتوهای الکترومغناطیسی]]. به این سرحد [[افق رویداد]] و به فاصله بین سطح و مرکز سیاه‌چاله [[شعاع شوارتزیلد]] گفته می‌شود، که برای ماکیان ایکس یک حدود ۲۶ کیلومتر محاسبه شده‌است.<ref>{{یادکرد | نویسنده=ا. ای. روزلر | مقاله=Almost-Black-Holes: an old—new paradigm | ژورنال=Chaos، Solitons & Fractals | سال=۱۹۹۸ | شماره=9 | دوره=7 | صفحه=1025–1034 | doi=10.1016/S0960-0779(98)80004-0}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> هر چیزی که به داخل آن سقوط کند([[ماده (فیزیک)|ماده]] یا [[فوتون]]) امکان فرار ندارد.<ref>{{یادکرد وب | نویسنده=استاف |تاریخ=[[۹ ژانویه]]، ۲۰۰۶ | نشانی=http://web.mit.edu/newsoffice/2006/blackhole1.html
| عنوان=Scientists find black hole's 'point of no return' | ناشر=Massachusetts Institute of Technology | تاریخ بازدید=2008-03-28 | زبان=انگلیسی}}</ref>
 
تنها گواه وجود افق رویداد در سال ۱۹۹۲ و استفاده [[تلسکوپ فضایی هابل]] از نور [[فرابنفش]] بر می‌گردد. درخشانی یک سیاه‌چاله به خاطر آن است که اجرام انبوهی به دور آن می‌گردند، این سری تپ‌ها از طریق [[انتقال به سرخ گرانشی|انتقال به قرمز گرانشی]] تغییر می‌کنند؛ که به همین دلیل [[طول موج|طول موجشان]] زیاد می‌شود، و به خاطر پیش‌گویی [[نسبیت عام]]. ماده از حالت جامد بودن خارج شده، و در نهایت به انرژی تبدیل می‌شود، در حقیقت مواد عبور از افق رویداد را حس نمی‌کنند. دو رشته موج ضعیف رصد شد، که وجود سیاه‌چاله را تأیید می‌کنند.<ref name="pasp113">{{یادکرد | نویسنده=جوزف دولان | مقاله=[http://adsabs.harvard.edu/abs/2001PASP..113..974D Dying Pulse Trains in Cygnus XR-1: Evidence for an Event Horizon]? | ژورنال=The Publications of the Astronomical Society of the Pacific | سال=۲۰۰۱ | شماره=113 | دوهر=786 | صفحه=974–982 | doi=10.1086/322917}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
[[تلسکوپ فضایی چاندرا]] [[خطوط طیفی]] اتم [[آهن]] را در پرتوهای ایکس بررسی کرد نتیجه‌اش این بود. یک [[سیاه‌چاله کر|سیاه‌چاله چرخان]] اجازه می‌دهد اتم‌های در نزدیکی افق رویداد بچرخند اما برای ماکیان ایکس یک هیچ اتمی تا فاصه ۱۶۰ کیلومتری یافت نشد. اگرچه، این جسم ممکن است سیاه‌چاله باشد، اما این داده‌ها نشان می‌دهد این سیاه‌چاله نمی‌چرخد.<ref>{{یادکرد گردهمایی | آخر=Miller | اول=J. M.
| مشارکت=Fabian، A. C. ; Nowak، M. A. ; Lewin، W. H. G. | عنوان=Relativistic Iron Lines in Galactic Black Holes: Recent Results and Lines in the ASCA Archive | عنوان‌کتاب=Proceedings of the 10th Annual Marcel Grossmann Meeting on General Relativity | مکان=Rio de Janeiro، Brazil | تاریخ=July 20–26، 2003 | نشانی=http://arxiv.org/abs/astro-ph/0402101 | تاریخ بازدید = 2008-03-11}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref><ref>{{یادکرد وب | نویسنده=روی استیو | تاریخ=[[۱۷ سپتامبر]]، ۲۰۰۳ | عنوان= «Iron-Clad» Evidence For Spinning Black Hole
| ناشر=Chandra press Room | نشانی=http://chandra.harvard.edu/press/03_releases/press_091703.html | تاریخ بازدید=2008-03-11}}</ref> یا به عبارت دیگر این یک [[سیاه‌چاله کر]] نیست.<ref name="History">{{یادکرد|فصل=سیاه‌چاله‌ها|کتاب=[[تاریخچه زمان]]|نویسنده =[[استیون هاوکینگ]]|ترجمه=محمدرضا محجوب
|ناشر =شرکت سهامی انتشار|چاپ=اول|شهر=|کوشش=|ویرایش=|صفحه=۱۲۳–۱۲۷|سال=۱۳۸۳|شابک=ISBN 964-5735-19-X}}</ref>
خط ۲۸۹:
 
==== شکل‌گیری ====
بزرگترین ستاره در خوشه ستاره‌ای ماکیان OB3 نزدیک به چهل برابر جرم خورشید جرم دارد. جرم این ستاره به سرعت در حال خارج شدن است، این احتمال را به وجود می‌آورد که از طرف ماکیان ایکس یک در حال جذب شدن است. این ستاره ۳۰ واحد جرم خورشیدی را تا کنون از دست داده‌است. بخشی از جرم از دست رفته ستاره HDE&nbsp;۲۲۶۸۶۸، بسیار شبیه یک طوفان بسیار بزرگ ستاره‌ای است. غنای [[هلیم|هلیوم]] خارج شده از ستاره HDE&nbsp;۲۲۶۸۶۸ نیز گواه سیاه‌چاله بودن این امر را تأیید می‌کند.<ref>{{یادکرد | نویسنده=فیلیپ پودیلوزسکی | مقاله=[http://arxiv.org/abs/astro-ph/0207153 On the formation and evolution of black-hole binaries] | ژورنال=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | سال=۲۰۰۲ | دوره=2 | شماره=341 | صفحه=385–404 | doi=10.1046/j.1365-8711.2003.06464.x}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> این امکان وجود دارد که ستاره پدر یک [[ستاره]] [[ستاره ولف-رایه|ولف رایت]] باشد، که بخش قابل توجهی از پوسته‌اش را با یک باد ستاره‌ای قوی از دست داده‌است.<ref name="science300"/>
اگر ستاره پدر با یک [[ابرنواختر]] از بین رفته باشد، رصدها باید از جسم مشابه‌ای خبر می‌دادند که به سرعت در حال خارج شدن باشد. اگرچه این جسم در مدار است، این حاکی از این است که ستاره پدر با انفجار از بین نرفته‌است یا با انفجاری خفیف تبدیل به سیاه‌چاله شده‌است.<ref name="science300"/>
 
خط ۲۹۹:
| ژورنال=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
| سال=۲۰۰۱ | شماره=325 | صفحه=1045–1052
| doi=10.1046/j.1365-8711.2001.04498.x}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> یا حدود ۱۵٬۰۰۰ کیلومتر.
 
اگرچه پرتوهایش متغیر است اما یکی از بزرگترین منبع پرتو ایکس آسمان<ref name="apj611">{{یادکرد
خط ۳۰۶:
| ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=1999 | شماره=611 | صفحه=1084–1090
| doi=10.1086/422209}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> و بزرگترین منبع پرتو ایکس در صورت فلکی [[ماکیان (صورت فلکی)|ماکیان]] است.<ref>{{یادکرد گردهمایی
|اول=محمدتقی
|آخر=میرترابی
خط ۳۱۸:
| ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=۱۹۹۷ | شماره=484 | صفحه=375–382
| doi=10.1086/304323}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> یک امکان دیگر این است که پرتوهای ایکس از طریق پراکندگی کامپتون و از تاج یا افشانه‌ها بیرون آمده باشند.<ref>{{یادکرد
| نویسنده=ان. کیلیفس
| مقاله=[http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0273117705014286 Spectra and time variability of black-hole binaries in the low/hard state]
| ژورنال=Advances in Space Research
| سال=۲۰۰۶ | شماره=38 | دوهر=12 | صفحه=2810–2812
| doi=10.1016/j.asr.2005.09.045}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
تغییرات پرتوهای ایکس تاحدودی متناوب و منظم هستند به همین دلیل به آنها [[تپ‌اختر دوره‌ای]] (QPO) می‌گویند. جرم جسم فشرده فاصله بین شروع محیط پلاسما تا خارج از تپ‌اختر را مشخص می‌کند، با انتشار شعاع و جرم آن کاهش پیدا می‌کند. با این شیوه می‌توان جرم ماکیان ایکس یک را بدست آورد مشروط بر اینکه یک کنترل ضربدری یا همان بررسی متقابل<ref>cross-check</ref> وجود داشته باشد.<ref>{{یادکرد وب
خط ۳۳۹:
| مقاله=''GINGA'' All-Sky Monitor Observations of Cygnus X-1
| ژورنال=The Astrophysical Journal | year=2000 | volume=531
| صفحه=546–552 | doi=10.1086/308423}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
==== افشانه‌ها ====
خط ۳۴۷:
| ژورنال=Science | سال=۲۰۰۳ | شماره=300 | دوره=5627
| doi=10.1126/science.1085334
| pmid=12817138}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
جت‌های ماکیان ایکس یک از لحاظ نور تاریک هستند. بنابر تخمین‌ها جت‌ها انحراف ۳۰ درجه دارند.<ref name="apj626">{{یادکرد
خط ۳۵۴:
| زورنال=The Astrophysics Journal
| سال=۲۰۰۵ | شماره=626 | صفحه=1015–1019
| doi=10.1086/430125}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> یکی از جت‌ها با غبار میان ستاره‌ای برخورد داشته‌است، که به خاطر برخود امواج رادیویی شکل گرفته‌است. این تصادم موجب تشکیل یک [[سحابی]] شد که از طریق [[طیف مرئی|طول موج مرئی]] نیز قابل دیدن بود. برای تولید چنین سحابی به طور متوسط جت <span dir="ltr">(۱۴–۴){{چر}}×۱۰<sup>۳۶</sup></span> [[ارگ]]/، یا <span dir="ltr">(۹±۵){{چر}}×۱۰<sup>۲۹</sup></span>[[وات]] انرژی صرف کرد.<ref>{{یادکرد
| نویسنده=دی. ام راسل
| مقاله=[http://arxiv.org/abs/astro-ph/0701645 The jet-powered optical nebula of Cygnus X-1]
| ژورنال=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
| سال=۲۰۰۷ | شماره=376 | دوره=3 | صفحه=1341–1349
| doi=10.1111/j.1365-2966.2007.11539.x}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> این انرژی ۱٬۰۰۰ برابر انرزی شارش یافته از خورشید است.<ref>{{یادکرد
| نویسنده=جولیانو ساکمن
| مقاله=[http://adsabs.harvard.edu/abs/1993ApJ...418..457S Our Sun. III. Present and Future]
| ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=۱۹۹۳ | شماره=418 | صفحه=457–468
| doi=10.1086/173407}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> تاکنون حلقه‌ای در مخالف مسیر وجود ندارند زیرا چگالی جت‌ها کم است.<ref>{{یادکرد
| نویسنده=ای. گالو
| مقاله=[http://arxiv.org/abs/astro-ph/0508228 A dark jet dominates the power output of the stellar black hole Cygnus X-1]
| ژورنال=[[طبیعت (مجله)|مجلهٔ طبیعت]] | سال=۲۰۰۵ | شماره=۴۳۶
| دوره=7052 | صفحهs=819–821
| doi=10.1038/nature03879}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
در سال ۲۰۰۶ ماکیان ایکس یک اولین احتمال سیاه‌چاله‌ها بود که [[پرتو گاما|پرتوی گاما]] با انرژی بالا، بالای ۱۰۰&nbsp;GeV ارسال می‌کرد. پرتوهای گاما که همزمان با پرتوهای ایکس سخت رصد شدند این مسئله را پیشنهاد می‌کنند که پیوندی میان این اتفاق‌ها وجود دارند. پرتوهای ایکس سخت از افشانه‌ها تولید می‌شود اما پرتوهای گاما از برهمکنش افشانه‌ها با بادهای ستاره‌ای ستاره HDE&nbsp;۲۲۶۸۶۸ به وجود می‌آیند.<ref>{{یادکرد
خط ۳۷۷:
| سال=۲۰۰۷ | شماره=۶۶۵ | صفحه=L51–L54
| doi = 10.1086/521145
}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
=== اچ‌دی‌ای ۲۲۶۸۶۸ ===
خط ۳۹۵:
|تاریخ=۱۶–۲۰ فوریه ۲۰۰۴ | مکان=مونیخ. آلمان
| نشانی=http://adsabs.harvard.edu/abs/2004ESASP.552..875C
| تاریخ بازدید=2008-03-17}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> دلیل این مسئله می‌تواند این باشد که این نورها توسط سیاه‌چاله احتمالی جذب می‌شوند<ref>{{یادکرد
| نویسنده=آرتور کوکس |سال=۲۰۰۱ | صفحه=۴۰۷
| کتاب=Allen's Astrophysical Quantities
| ناشر=Springer | شابک=ISBN 0-387-95189-X}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
وقتی که طیف ستاره با ستاره مشابه یعنی [[اپسیلون جبار]] مطابقت داده شد، نشان داده شد مقدار زیادی [[هلیم|هلیوم]] و مقدار کمی [[کربن]] در جو ستاره وجود دارند.<ref>{{یادکرد
خط ۴۰۶:
| سال=۱۹۹۵ | شماره=۳۱ | دوره=1
| صفحه=63–86
}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> بررسی خطوط طیفی ستاره در نور [[فرابنفش]] و [[هیدروژن آلفا]] و تطابق آن با ستاره مشابه یعنی [[پی ماکیان]] نشان می‌دهد، که گازهای زیادی دور ستاره را احاطه کرده‌اند و سرعت این گازهای حدود ۱۵۰۰&nbsp;[[متر بر ثانیه|کیلومتر بر ثانیه]] است.<ref>{{یادکرد
| نویسنده=پی. اس کونتی
| مقاله=[http://adsabs.harvard.edu/abs/1978A&A....63..225C Stellar parameters of five early type companions of X-ray sources]
خط ۴۱۳:
}}(ارجاع دست دوم)</ref><ref>{{یادکرد
| نویسنده=جی. دبلیو سورز
| مقاله=[http://adsabs.harvard.edu/abs/1998ApJ...506..424S Tomographic Analysis of Hα Profiles in HDE 226868/Cygnus X-1 ] | ژورنال=The Astrophysical Journal
] | ژورنال=The Astrophysical Journal
| سال=1998 | شماره=506
| دوره=1 | صفحه=424–430
| doi=10.1086/306246}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
این ستاره از طریق [[بادهای ستاره‌ای]] هر سال حدود ۲٫۵{{چر}}×۱۰<sup>-۶</sup> جرم خورشید از دست می‌دهد<ref>{{یادکرد
| نویسنده=جی. بی هاتچین
سطر ۴۳۳ ⟵ ۴۳۲:
| ژورنال=Bulletin of the American Astronomical Society
| سال=۲۰۰۶ | شماره=۳۸ | صفحه=334
}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> امواج رادیویی،<ref>{{یادکرد
| نوینسده=جی. جی پولی
| مقاله=[http://arxiv.org/abs/astro-ph/9809305v1 Orbital modulation and longer-term variability in the radio emission from Cygnus X-1]
| ژورنال=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
|سال=۱۹۹۹ | شماره=۳۰۲ | دوره=1 | صفحه=L1–L5
| doi=10.1046/j.1365-8711.1999.02225.x}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref> و پرتوهای ایکس خودشان متغیر هستند.<ref>{{یادکرد
| نویسنده=دی. آر جی‌اس
| مقاله= [http://www.journals.uchicago.edu/doi/full/10.1086/345345 Wind Accretion and State Transitions in Cygnus X-1]
سطر ۴۴۴ ⟵ ۴۴۳:
| سال=2003 | شماره=583 | صفحه=424–436
| doi = 10.1086/345345
}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
[[لب روش]] برای ستاره HDE&nbsp;۲۲۶۸۶۸ اینگونه تعریف می‌شود که منطقه‌ای است که در حرکت اجرام به دلیل جاذبه دو ستاره محدود می‌شود. موادی که از لب روش عبور می‌کنند در مدار یکی از این دو جسم قرار خواهند گرفت. این لب روش نزدیک سطح ستاره‌است اما امکان نزدیکی مواد وجود ندارد، بنابراین موادی که نزدیک هم هستند شروع به جداشدن می‌کنند. اگرچه، بادهای ستاره‌ای بعد از خروج از لب روش به سمت مدار ستاره می‌روند اما بعداً به سمت قرص برافزایشی و جسم فشرده جذب می‌شود.<ref name="apj304">{{یادکرد
سطر ۴۵۱ ⟵ ۴۵۰:
| زورنال=The Astrophysical Journal، Part 1
| سال=۱۹۸۶ | شماره=۳۰۴ | صفحه=371–393
| doi=10.1086/164171}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
گاز و گردوغبار میان ستاره‌ای بین این ستاره و خورشید قدر ظاهری ستاره را کاهش می‌دهد و البته به انتقال قرمز ستاره نیز تأثیر می‌گذارند. تخمین مقدار کاهش قدر به دلیل غبارهای میان ستاره‌ای({{چر}}A<sub>V</sub>{{رچ}}) ۳٫۳ است.<ref>{{یادکرد
سطر ۴۷۸ ⟵ ۴۷۷:
| عنوان=سیاه‌چاله‌ها و ریسمان زمان
| ناشر=W. W. Norton & Company
| شابک= ISBN 0-393-31276-3}}<small>(ارجاع دست دوم)</small></ref>
 
== جستارهای وابسته ==
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/ماکیان_ایکس_یک»