زاگروتی: تفاوت میان نسخه‌ها

اگر سرزمین دیاکو در شمال کوه‌های [[گیزیل بوندا]] و در بخش جنوبی جلگهٔ [[منا]] قرار داشته، پس دولت [[ماد]] نیز در همانجا پدید آمده و رونق گرفته و سلالهٔ [[دیوکیان]]<ref>شاهان ماد</ref> در همان خطّه حکومت می‌کرده‌اند. ولی می‌دانیم که دولت ماد در این سرزمین تشکیل نشد از دیگر سو مسلّم است که در دوران لشکرکشی‌های [[تیگلت پیلسر سوم]] قدرت منا، از سمت جنوب، آنسوتر از [[گیزیل بوندا]] بسط نیافت. ولی هیچ دلیلی در دست نیست که بگوییم دیاکو هم در عهد تیگلت پیلسر سوم از طرف منا به حکومت منصوب شد.

متن [[سارگون دوم]] دیاکو را حاکم منصوب از طرف [[منا]] می‌خواند<ref>متن در سارگون دوم اشاره‌ای به ملاقات [[ایرانزو]] پادشاه [[منا]] که در حدود سال - ۷۱۷ -در گذشت با پادشاه [[آشور]] شده است. </ref>. اما بعد یعنی در فاصلهٔ سال‌های - ۷۳۷ تا ۷۱۹ پ. م. - ممکن است قدرت منا آنسوتر به طرف جنوب گسترش یافته بوده و در همان دوره دیاکو خویشتن را تحت حمایت منا قرار داده باشد. و چون در دورهٔ بعد [[اکباتانا]]<ref>[[همدان]] کنونی</ref> تختگاه پادشاهان [[ماد]] گشت، محتمل است که سرزمین دیاکو را باید در مسیر [[قزل اوزن]] میان [[میانه]] و ناحیهٔ شمالی [[همدان]] جستجو کرد. شاید قدرت دیاکو بعدها در اوضاع و احوال مساعد - بعد از تیگلت پیلسر سوم - تا خود همدان بسط یافته یا بر عکس از ناحیهٔ همدان به اینجا بسط یافت. ولی مورد ثانی مستلزم آن بوده است که تیگلت پیلسر از ناحیهٔ دیاکو و یا خطّه‌ای که بعدها جزو ناحیهٔ دیاکو شد عبور کرده باشد، و این امر به هر تقدیر هنگام لشکرکشی سال - ۷۳۷ - تیگلت پیلسر سوم صورت گرفته باشد<ref>راجع به ناحیهٔ [[همدان]] باید گفت که تیگلت پیلسر سوم در ضمن باز گشت از فتوحات در آنجا توقف کرد.</ref>. ممکن است که شاه [[آشور]] در لشکرکشی مزبور از بخش اصلی درهٔ قزل اوزن احتراز کرده و آشوریان از طریق قسمت علیای رود مزبور با یک حرکت دَوَرانی به سوی [[سیبار]]<ref>یا [[سیبور]]، نزدیک [[زنجان]] فعلی</ref> رفته باشند.

* ای. م. دیاکونوف. ''[[تاریخ ماد]]'' . ISBN 964-445-106-6