ابوبکر طوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
خط ۳:
<!-- فقط برای استفادهٔ مدیران: {{پیشینه حذف|صفحه=ابوبکر طوسی|تاریخ=۱۱ ژوئیه ۲۰۱۶|نتیجه=بماند}} -->
<!-- متن بعد از این پیام را می‌توانید ویرایش کنید -->
{{حذف زمان‌دار/پیغام
|اهمیت= ابهام در سرشناسی، نیاز به بهبود منبع
|timestamp = 20160625011839
}}
{{جعبه زندگینامه
|نام_تصویر=
|نام دیگر= شیخ ابوبکر نساج
|مکتب=[[عرفان]] و [[تصوف]] اسلامی
|منصب= قطب ششم بعد از غیبت کبرای [[امام دوازدهم]] در [[سلسله نعمت اللهینعمت‌اللهی سلطان علیشاهی گنابادی|سلسله‌ی نعمتسلسلهٔ اللهینعمت‌اللهی]]
|پدر= عبدالله طوسی
|محل_تولد=
|تاریخ_مرگ= ۴۸۷ ه. ق
|محل_مرگ=
|آرامگاه=
|گفتاورد= تصوّر آب، تشنگی ننشاند و فکرت آتش گرمی نبخشد و دعوی طلب به مطلوب نرساند.
|imdb_id =
|Soure_id =
}}
'''شیخ ابوبکر بن عبدالله طوسی''' مشهور به شیخ ابوبکر نسّاج از عرفای قرن چهارم و پنجم هجری قمری است. با توجّه به نام و سلوک و تربیت معنوی اش، احتمالاً در منطقه یمنطقهٔ طوس به دنیا آمده و تمام یا بخشی از عمر وی در آنجا گذشته است. [[عبدالرحمن جامی]] در [[نفحات الانس]] وی را مرید و جانشین [[ابوالقاسم گورکانی|شیخ ابوالقاسم گرّکانی]] و با [[ابوبکر دینوری|ابوبکر دینَوَری]] (متوفی ۴۶۸ ه. ق) همصحبت دانسته است.<ref>شیخ عبدالرّحمن جامی، نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: دکتر محمود عابدی، چاپ چهارم، انتشارات اطّلاعات، تهران: 1382</ref> [[زین‌العابدین شیروانی|حاج زین العابدین شیروانی ملقّب به مست علیشاه]] در [[بستان السیاحه|بستان السّیاحه]] و [[رضاقلی خان هدایت]] در [[ریاض العارفین]] نیز [[احمد غزالی|شیخ احمد غزالی طوسی]] را مرید و جانشین وی در طریقت معرفی کرده‌اند.<ref name="ReferenceA">[[زین‌العابدین شیروانی|حاج زین العابدین شیروانی ملقّب به مست علیشاه]]، [[بستان السیاحه|بستان السّیاحه]]، چاپ دوم، نسخه سنگی، چاپ بمبئی</ref><ref name="ReferenceB">[[رضاقلی خان هدایت]]، [[ریاض العارفین]]</ref>
 
وی پس از درگذشت مرشد خود، [[ابوالقاسم گورکانی|شیخ ابوالقاسم گرّکانی]]، مدت سی و هفت سال جانشین وی بود. درگذشت شیخ ابوبکر نساج طوسی به سال ۴۸۷ ه. ق بوده است و چنانکهچنان‌که گذشت وی [[احمد غزالی|شیخ احمد غزالی طوسی]] را به جانشینی خود برگزید. این بیت در مادّه تاریخ وفات ويوی گفته شده:
== زندگی نامه ==
شیخ ابوبکر بن عبدالله طوسی مشهور به شیخ ابوبکر نسّاج از عرفای قرن چهارم و پنجم هجری قمری است. با توجّه به نام و سلوک و تربیت معنوی اش، احتمالاً در منطقه ی طوس به دنیا آمده و تمام یا بخشی از عمر وی در آنجا گذشته است. [[عبدالرحمن جامی]] در [[نفحات الانس]] وی را مرید و جانشین [[ابوالقاسم گورکانی|شیخ ابوالقاسم گرّکانی]] و با [[ابوبکر دینوری|ابوبکر دینَوَری]](متوفی ۴۶۸ ه.ق) همصحبت دانسته است.<ref>شیخ عبدالرّحمن جامی، نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: دکتر محمود عابدی، چاپ چهارم، انتشارات اطّلاعات، تهران: 1382</ref> [[زین‌العابدین شیروانی|حاج زین العابدین شیروانی ملقّب به مست علیشاه]] در [[بستان السیاحه|بستان السّیاحه]] و [[رضاقلی خان هدایت]] در [[ریاض العارفین]] نیز [[احمد غزالی|شیخ احمد غزالی طوسی]] را مرید و جانشین وی در طریقت معرفی کرده‌اند.<ref name="ReferenceA">[[زین‌العابدین شیروانی|حاج زین العابدین شیروانی ملقّب به مست علیشاه]]، [[بستان السیاحه|بستان السّیاحه]]، چاپ دوم، نسخه سنگی، چاپ بمبئی</ref><ref name="ReferenceB">[[رضاقلی خان هدایت]]، [[ریاض العارفین]]</ref>
 
وی پس از درگذشت مرشد خود، [[ابوالقاسم گورکانی|شیخ ابوالقاسم گرّکانی]]، مدت سی و هفت سال جانشین وی بود. درگذشت شیخ ابوبکر نساج طوسی به سال ۴۸۷ ه.ق بوده است و چنانکه گذشت وی [[احمد غزالی|شیخ احمد غزالی طوسی]] را به جانشینی خود برگزید. این بیت در مادّه تاریخ وفات وي گفته شده:
 
{{شعر}}
{{ب|چو از دار فنا بوبکر نساج|بقا می یافتمی‌یافت اندر قرب محبوب}}
{{ب|چو سال ارتحال او بخواهی|بگو قطب جهان بوبکر محبوب<ref name="ReferenceC">سلطانی گنابادی،‌حاجگنابادی، محمّدباقر،‌حاج محمّدباقر، رهبران طریقت و عرفان،‌عرفان، چاپ پنجم،‌انتشاراتپنجم،انتشارات حقیقت،‌حقیقت، تهران: ۱۳۸۳</ref>}}
{{پایان شعر}}
نساج همچنین با با [[ابوعلى فارمدى]](متوفی 477 ه.ق) مصاحب و معاشر بوده است كه هر دو از مریدان خاص [[ابوالقاسم گورکانی|شیخ ابوالقاسم گرّکانی]] بودند. در برخی از تذکره‌های عرفانی شرح مختصری از زندگی او آورده‌ شده امّا با این حال هنوز شرح مفصّل و مبسوطی در باره ی وی به دست نیامده است.
 
== ذکر شیخ ابوبکر نساج در تذکره های عرفانی ==
 
نساج همچنین با با [[ابوعلىابوعلی فارمدىفارمدی]] (متوفی 477۴۷۷ ه. ق) مصاحب و معاشر بوده است كهکه هر دو از مریدان خاص [[ابوالقاسم گورکانی|شیخ ابوالقاسم گرّکانی]] بودند. در برخی از تذکره‌های عرفانی شرح مختصری از زندگی او آورده‌آورده شده امّا با این حال هنوز شرح مفصّل و مبسوطی در باره یبارهٔ وی به دست نیامده است.
[[عبدالرحمن جامی]] در [[نفحات الانس]] در ذیل عنوان '''شیخ ابوبکر بن عبدالله الطوّسی النسّاج، رحمه الله تعالی''' چنین آورده است: «وی نیز از اصحاب شیخ ابوالقاسم کُرّگانی است و با ابوبکر دینوری نیز صحبت داشته است. گویند که در بدایت طلب مجاهده ی بسیار کشید و مجاهده ی وی به مشاهده نینجامید. به درگاه خداوند تعالى بنالید؛ به سّرّش ندا کردند که: «نساّج! با درد طلب قناعت کن تو را با یافت چه کار؟»<ref>شیخ عبدالرّحمن جامی، نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه،تصحيح و تعليقات: دكتر محمود عابدي، چاپ چهارم، انتشارات اطّلاعات، تهران: 1382</ref>.
 
== ذکر شیخ ابوبکر نساج در تذکره هایتذکره‌های عرفانی ==
[[زین‌العابدین شیروانی|حاج زین العابدین شیروانی ملقّب به مست علیشاه]] در [[بستان السیاحه|بستان السّیاحه]] در ضمن شرح حال [[احمد غزالی|شیخ احمد غزالی طوسی]] بیان می کند: «وی مرید شیخ ابوبکر عبدالله نساج الطوسی بوده، و شیخ ابوالفضل بغدادی و عين القضاة همدانی و شیخ نجیب الدین سهروردی کسب طریقت در خدمت آن حضرت نموده اند...<ref name="ReferenceA"/>»
[[عبدالرحمن جامی]] در [[نفحات الانس]] در ذیل عنوان '''شیخ ابوبکر بن عبدالله الطوّسی النسّاج، رحمه الله تعالی''' چنین آورده است: «وی نیز از اصحاب شیخ ابوالقاسم کُرّگانی است و با ابوبکر دینوری نیز صحبت داشته است. گویند که در بدایت طلب مجاهده یمجاهدهٔ بسیار کشید و مجاهده یمجاهدهٔ وی به مشاهده نینجامید. به درگاه خداوند تعالىتعالی بنالید؛ به سّرّش ندا کردند که: «نساّج! با درد طلب قناعت کن تو را با یافت چه کار؟».<ref>شیخ عبدالرّحمن جامی، نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه،تصحيحمقدمه، تصحیح و تعليقاتتعلیقات: دكتردکتر محمود عابدي،عابدی، چاپ چهارم، انتشارات اطّلاعات، تهران: 1382</ref>.
 
[[رضاقلیزین‌العابدین خانشیروانی|حاج زین العابدین شیروانی ملقّب به مست هدایتعلیشاه]] نیز در [[ریاضبستان السیاحه|بستان العارفینالسّیاحه]] در ضمن شرح حال [[احمد غزالی|شیخ احمد غزالی طوسی]] چنینبیان می گویدمی‌کند: «غرض،وی جنابمرید شیخ[احمد غزالیابوبکر طوسی]عبدالله از اکابرنساج اهلالطوسی علمبوده، و حالشیخ ابوالفضل بغدادی و ازعین اعاظمالقضاة محققينهمدانی و مرید شیخ ابوبکرنجیب نساجالدین طوسیسهروردی کسب طریقت در خدمت آن میحضرت باشدنموده‌اند...<ref name="ReferenceBReferenceA" />.»
 
[[رضاقلی خان هدایت]] نیز در [[ریاض العارفین]] در ضمن شرح حال [[احمد غزالی|شیخ احمد غزالی طوسی]] چنین می‌گوید: «غرض، جناب شیخ[احمد غزالی طوسی] از اکابر اهل علم و حال و از اعاظم محققین و مرید شیخ ابوبکر نساج طوسی می‌باشد...<ref name="ReferenceB" />»
== برخی سخنان شیخ ابوبکر نساج به نقل از نفحات الانس جامی و رهبران طریقت و عرفان==
 
== برخی سخنان شیخ ابوبکر نساج به نقل از نفحات الانس جامی و رهبران طریقت و عرفان ==
- از وی پرسیدند که : «دیدار مطلوب را به چه توان دید؟» گفت: «به دیده یدیدهٔ صدق در آیینه یآیینهٔ طلب.»
 
- وی فرموده که: «تصوّر آب، تشنگی ننشاند و فکرت آتش گرمی نبخشد و دعوی طلب به مطلوب نرساند.»
 
- و هم وی گفته: «تا هستی موهوم سوخته نشود و دیده یدیدهٔ دل به سوزن غيرتغیرت از غيرغیر او دوخته نشود، خلوتخانه یخلوتخانهٔ جان به شمع تجلیات جانان افروخته نگردد، زیرا که تخم در زمينزمین کاشته نکارند و نقش بر کاغذ نگاشته ننگارند.»
 
- و هم وی گفته: «توکّل آن است که منع و عطا جز از خدای تعالىتعالی نبینی.»
 
- عينعین القضات همدانی در مصنفات خود آورده است که شیخ احمد غزالىغزالی گفت که شیخ وی؛ یعنی ابوبکر نسّاج در مناجات گفت: «الهی! مَا الحِکْمَةُ فيفی خَلْقي،خَلْقی، خداوندا در آفریدن من چه حکمت است.» جواب آمد که: « الحِکْمَةُ فيفی خَلْقِکَ رُؤیَتيرُؤیَتی فيفی مِراةِ رُوحِکَ و مَحَبَّتيمَحَبَّتی فيفی قَلْبِکَ.» گفت: «حکمت آن است که جمال خود را در آیینه یآیینهٔ روح تو ببینم و محبّت خود در دل تو افکنم.»<ref>شیخ عبدالرّحمن جامی، نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه،تصحيحمقدمه، تصحیح و تعليقاتتعلیقات: دكتردکتر محمود عابدي،عابدی، چاپ چهارم، انتشارات اطّلاعات، تهران: 1382</ref>
 
-و گفت که توکّل آن است که منع و عطاء جز از خدا نبینی، و یقین دانی که توکّل به حقیقت صفت ابراهیم خلیل علیه السلام است که چون در آتشش می انداختند،می‌انداختند، جبرئیل گفت :هیچ حاجت داري؟داری؟ گفت: به تو نه، چون از خویشتن غائب بود و به حق ناظر غیر حق در نظرش نیامد.<ref name="ReferenceC">سلطانی گنابادی،‌حاجگنابادی، محمّدباقر،‌حاج محمّدباقر، رهبران طریقت و عرفان،‌عرفان، چاپ پنجم،‌انتشاراتپنجم،انتشارات حقیقت،‌حقیقت، تهران: ۱۳۸۳</ref>.
 
== منابع ==