مرجع تقلید: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
جز ویرایش و ویکی‌سازی جزئی
ابرابزار
خط ۱۶:
تقلید در مذهب شیعه از عصر امامان آغاز شد. آنان پیروانشان را به راویان حدیث یا یاران نزدیک خود، ارجاع می‌دادند و گاهی یاران خود را به حضور در مساجد و مراکز عمومی برای فتوا دادن و ارشاد مردم تشویق می‌نمودند. ظهور تقلید در عصر امامان و تشویق آنان به این امر، بعلت فاصلة زیاد میان شهرها، فراهم نبودن امکانات ضروری برای مسافرت مردم و در نتیجه دشواری دسترسی به امام یا دسترسی نداشتن به وی، عاملِ تقیه در بسیاری موارد و بالاخره پدید آمدن مشکلات شخصی و عسر و حرج برای امامان در صورت مراجعة مستقیم مردم به آنها بود. در عصر غیبت صغرا نیاز به تقلید در احکام شرعی بیشتر احساس شد و بنا بر توقیعی که از آخرین امام دوازدهم شیعه نقل شده‌است، مرجع شناخت احکام در موضوعات جدید را فقیهانی معرفی کرده که دارای شرایطی هستند و مردم باید از آنها تقلید کنند.<ref>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=3752 تقلید] بنیاد دائرةالمعارف اسلامی</ref>
 
تقلید در کتابهای [[اصول فقه]] از قرن چهارم هجری به عنوان یک اصطلاح فنی تعریف می‌شود. ابتدا این مفهوم ارتباط روشنی با آنچه که بعداً مرجع خوانده می‌شود، نداشت. اولین کسی که در میان شیعیان مقام مرجع یافت، [[شیخ طوسی]] در قرن پنجم بود، علمای دیگر خود را پیرو او دانستند و حکایت کردن از او بعدها تعبیر به تقلید از او شد. این تقلید، تقلید عالم از عالم خوانده می‌شود. اما اصول تقلید عامی از مجتهد در سده دهم بود که شکل روشنی یافت.<ref name=dw />
 
در ابتدا رابطه مردم و فقهای بزرگ که مرجع نامیده می‌شدند رابطه‌ای نامتمرکز بود و در منطقه یک یا چند فقیه محل رجوع مردم بودند. در دوان [[صفویه]] با حضور علمای مهاجر از [[جبل عامل]]، [[لبنان]] در دربار صفوی گرایشی به ایجاد تمرکز در روحانیت شکل گرفت و علمایی پدیدار شدند که شهرتی فراتر از منطقه خود داشتند. نقطه اوج این تمرکز در دوران اقامت [[آیت‌الله بروجردی]] در [[حوزه علمیه قم]] شکل گرفت، بروجردی مرجع تقلید بدون رقیب شیعیان شد و ثروت بزرگی در این شهر جمع شد. پس از مرگ او دوران تکثر مرجعیت دوباره فرا رسید.<ref name=dw />
 
== نقش مراجع تقلید شیعه ==
خط ۳۰:
== مرجعیت اعلی ==
در هر دوره‌ای مرجعی که از دیگران دانش بیشتری دارد و مردم بیشتر به او مراجعه می‌کنند، به نام مرجعیت اعلی، یا مرجعیت کل شناخته شده و مرتبه بلندتری در جامعه [[شیعه]] بر عهده دارد. بیشتر قدما از جمله شیخ طوسی و ... و از متاخرین میرزای شیرازی، [[سید حسین طباطبایی بروجردی]]، [[سید روح‌الله خمینی]] از مرجعیت اعلی برخوردار بودند. چنانچه دربارهٔ مصادیق آن در دوره معاصر نظر واحدی وجود نداشته باشد نمی‌توان کسی را از مصادیق مرجعیت اعلی دانست.{{مدرک|تحقیق دست‌اول و نیاز به منبع}}
 
== نقد تعدد مراجع ==
بعضی صاحب نظران در مورد مرجعیت شورایی اظهارنظر کرده بودند.
 
برخی بر تعدد مراجع دینی نقد دارند و بر این باورند که بعلت کاهش مسایل مورد عمل پیروان و قانونی شدن دو سوم فقه در جامعه ضرورتی به مراجع متعدد نیست و باید همه رسالات در یک کتاب کوچکتر در دسترس همگان قرار گیرد<ref>http://behabady.ir/1388-11-28-11-55-27/1910-1395-04-17-05-03-34</ref>
 
== مراجع مشهور معاصر ==