لاتک: تفاوت میان نسخه‌ها

کارکرد لاتک مبتنی بر این اندیشه است که نویسندگان باید قادر باشند بر نوشتن در درون ساختار منطقی متن‌شان تمرکز کنند، نه اینکه وقت خود را برای کارکردن بر روی جزئیات شکل‌دهی صرف کنند. این امر، نه تنها جداسازی شکل‌دهی از محتوا را ممکن می‌سازد، بلکه حروفچینی و دیگر تنظیمات مرتبط با آن را در هر جا که نیاز باشد امکان‌پذیر می‌سازد. لاتک با قابلیت جدانگه‌داشتنجدا نگه‌داشتن جزئیات شکل‌دهی از متن، غالباً برتر از [[واژه‌پرداز|واژه‌پردازها]] و دیگر سیستم‌های [[نشر رومیزی]] عمل می‌کند. امکان بوجود آوردن تغییرات دیداری در [[طرح‌بندی]] صفحه‌ها معمولاً در سیستم‌های دیگر چندان امکان‌پذیر نیست. این سیستم‌ها زمینه و شکل را چنان بطور تنگاتنگ با هم همگون می‌کنند که ایجاد ثبات و اتومات‌سازیخودکار سازی غالباً دشوار است.

لاتک را می‌توان با استفاده از [[زبان ماکرو|زبان ماکروی]] زیربنائی به منظور پدیدآوردنپدید آوردن [[فرمت|فرمت‌های]] ترجیحی توسعه داد. برای نمونه ابزارهای تجاری متعددی در سیستم کلی تِک (که لاتک جزئی از آن است) وجود دارد و فروشندگان می‌توانند امکانات دیگری همچون پشتیبان تلفن و [[اشکال تایپی|اَشکال تایپی]] اضافی را عرضه‌کنندعرضه‌ کنند. [[لیکس]] (LyX) یک پردازشگر متنی دیداری آزاد است که از لاتک به‌عنوان پشتیبان استفاده می‌کند. [[تک‌مکس]] (TeXmacs) یک ویرایشگر [[ویزی‌ویگ]] (WYSIWYG) که دارای عملکردهای ساده‌ای مثل لاتک است اما با یک موتور حروفچین متفاوت است.

تعدادی از سیستم‌های تجاری [[دی‌تی‌پی]] (DTP) رایج، از نسخه‌های اصلاح‌شده موتور حروفچین اولیهٔ [[تک|تِک]] استقادهاستفاده می‌کنند. با توجه به افزایش کنونی در استفاده عام از سیستم‌های اکس‌ام‌ال و پیدایش تقاضا برای تولید انبوه و دسته‌ای کیفیت انتشار، افزایش مداومی در حروفچینی با استفاده از اینگونه منابع بویژه در استفاده از لاتک به چشم می‌خورد. نمونه پایین مثالی از یک [[درون‌داد]] (سمت چپ) و [[برون‌داد]] (سمت راست) لاتک را نشان می‌دهد.

از آنجا که سیستم زیربنائی تِک ابتدائاًدر ابتداً برای متن‌های دارای ریاضیات ساخته‌شد، ازاینرواز این‌رو طرح‌بندی کردن عبارات ریاضی آسان‌تر و حروفچینی بدست‌آمده دارای کیفیت مطلوب‌تری نسبت به دیگر سیستم‌های [[متن‌پرداز]] به حساب می‌آید. بسیاری از گاهنامه‌های علمی و ناشران دیگر، [[پکیج|پکیج‌های]] آزادی از لاتک را فراهم کرده‌اند که سبک‌های [[حروفچینی]] درون‌سازمانی (in-house) را برایشان انجام می‌دهد.

در خارج از محافل فنی به دلایلی لاتک نسبت به نرم‌افزار اصلی نشر رومیزی کمتر مورد استفاده‌است. یادگیری آن برای افرادی که هیچ تجربه‌ای در زمینه [[زبان نشانه‌گذاری|زبان‌های نشانه‌گذاری]] ندارند، دشوار است. گرچه [[سفارشی کردن]] ظاهر مقالات، کتاب‌ها و گزارش‌ها صرفاً با استفاده از فرمان‌های دستی کار بسیار آسانی است، ولی این کار در حد یک حروف‌چین برای خودکارسازی تولید متن باقی می‌ماند نه درحد برنامهٔ دستورالعمل طراحی صفحه، ازاینرواز این‌رو تولید طرح‌بندی‌های پیچیدهٔ دیداری که تصاویر متعددی را درون خود جا می‌دهد کار دشواری است. مانع دیگر در راه استفاده از لاتک، برای بسیاری افراد، مربوط به ظاهرهای ناهم‌زمان (asynchronous interface) است که در بیشتر نرم‌افزارهای آزاد پیش می‌آیند. در این حالت، صفحه ویرایش و صفحهٔ نمایش حروفچینی جدا هستند که کمی باعث دشواری کار می‌شود.

با این حال ابزارهای تجاری متعددی از یک شیوهٔ چاپی هم‌زمان استفاده می‌کنند، مثال دیگر سیستم‌های دی‌تی‌پی ابزارهای غیرتجاری [[لیکس]] (LyX) [[متن‌باز]] (open source) نیز همین کار را می‌کند). گزینهٔ دیگر، گنو تک‌مکس (GNU TeXmacs) یک ویرایشگر آزاد ویزی‌ویگ است که ویژگی‌هائیویژگی‌هایی شبیه به لاتک را براساس یک موتور حروف‌چین متفاوت عرضه می‌کند.