پیشاور: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تمیزکاری و اصلاح متن با استفاده از AWB |
|||
خط ۳۳:
شهر پیشاور در کناره [[گردنه خیبر|گردنه معروف خیبر]] قرار دارد و مرکز بازرگانی، سیاسی و فرهنگی مناطق مرزی و پشتون‌نشین پاکستان بشمار می‌آید.در کتیبه [[کعبه زرتشت]] [[شاپور یکم]] این شهر را جز قلمرو ایران می خواند.
شهر پیشاور با قدمتی طولانی و باستانی، حدود ۲۰ کیلومتر طول و ۱۰ کیلومتر عرض از جمله شهرهای مهم پاکستان می‌باشد. فاصله این شهر تا پایتخت ۱۷۰ کیلومتر می‌باشد. پیشاور به شهر گل‌ها نیز معروف است و در هر چهار فصل سرسبز و دارای گل‌های متنوع است. این شهر دردهانه ورودی [[دره خیبر]] که شاهراه قدیمی ارتباط آسیای میانه به شبه قاره هند است واقع شده‌است.<ref name="وزارت خارجه ایران">[http://www.mfa.gov.ir/cms/cms/peshawar/fa/EconmicPart/BilatralRelations.html وزارت خارجه ایران]، بازدید: اوت ۲۰۰۹.</ref>
شهر پیشاور از دو بخش قدیمی و امروزی تشکیل شده‌است. بخش قدیمی آن که دارای ۲۰ دروازه و به سبک شهرهای پرجمعیت آسیای میانه ساخته شده خانه‌هایی از خشت با کوچه‌های تنگ و پرپیچ و خم دارد. بخش نوساز شهر که در واقع یک منطقهٔ نظامی است، دارای خانه‌هایی بزرگ و خیابان‌هایی منظم و پردرخت است و تأسیساتی متعلق به [[نیروی هوایی ارتش پاکستان]] در آن قرار دارد.<ref name="ReferenceA">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، سرواژهٔ پیشاور.</ref>
جمعیت پیشاور از دو گروه عمدهٔ قومی پشتوها ــ که‌اکثریت جمعیت شهر را تشکیل می‌دهند ــ و پیشاوریها ــ که از مردمان بومی این منطقه هستند ــ تشکیل شده‌است. افزون بر این دو گروه قومی، اقوام تاجیک،هزاره و همچنین کولی‌ها نیز در
این شهر به سر می‌برند. بیشتر مردم این شهر به [[زبان پشتو]] سخن می‌گویند؛ در عین حال، زبان‌های [[فارسی]]، [[هندکو]]، [[پنجابی]] و [[اردو]] نیز در پیشاور گویشورانی دارد.<ref
فاصلهٔ پیشاور تا گذرگاه مرزی [[تورخم]] چهل و پنج کیلومتر و از شهرک مرزی تورخم تا کابل، دوصد و بیست و چهار کیلومتر است. روزانه صدها افغان و ده‌ها کارگر پاکستانی در بزرگراه پیشاور- کابل، رفت‌وآمد می‌کنند.<ref>سحر، عبدالحی، [http://www.jadidonline.com/story/15072009/frnk/peshawar_to_kabul از پیشاور تا کابل]، در: جدید آن‌لاین. بازدید: اوت ۲۰۰۹.</ref>
خط ۵۴:
منطقهٔ پیشاور از روزگاران باستان از زیستگاه‌های آریاییان بوده‌است. قوم ایرانی‌تبار پشتون، که امروزه در پیشاور در اکثریت هستند از هزارهٔ یکم پیش از میلاد از [[کوه‌های سلیمان]] در بلوچستان به این منطقه کوچیدند.
پیشاور از دیرباز مورد توجه و محل رفت‌وآمد پادشاهان ایران از جمله [[سلطان محمود]] و [[نادرشاه افشار]] برای ورود به شبه قاره بوده‌است.<ref
شهر پیشاور در دوران غزنوی از نقاط ارتباطی مهم بود. در ۵۷۵ [[معزالدین محمدسام غوری|مُعزالدین محمدِسام غوری]] پیشاور را تسخیر کرد. کمتر از پنجاه سال بعد، [[چنگیزخان]] به پیشاور حمله برد و آنجا را ویران ساخت.<ref name="encyclopaediaislamica.com">[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=2961 دانشنامهٔ جهان اسلام، سرواژهٔ پیشاور.]</ref>
پیشاور در ۱۱۶۰ به تصرف [[احمدشاه درانی|احمدشاه دُرّانی]] درآمد. در سدهٔ سیزدهم سیک‌های پنجاب آن را تسخیر کردند و در ۱۲۶۵/ ۱۸۴۹ به تصرف بریتانیا درآمد و تا تأسیس ایالت مرزی شمال غربی جزو [[پنجاب]] بود.<ref
== فرهنگ ==
خط ۷۰:
[[بازار قصه‌خوانی]] که از شلوغ‌ترین مناطق پیشاور است، محله‌های زیادی دارد و یکی از این محلات، شیعه‌نشین است.
در گذشته قصه‌خوان‌های حرفه‌ای در کاروان‌سراها و قهوه‌خانه‌های این محله از [[شاهنامه]] و حماسه هندی [[ماهابهاراتا]] داستان‌های شورانگیزی را روایت می‌کردند و در همین جا اخبار و شایعات شهر و کشور رد و بدل می‌شد.<ref name="همان">همان.</ref>
باشندگان این بازار عمدتاً بازرگانان و مشتریان پاکستانی و هندی و پشتون و مهاجران از افغانستان هستند که قهوه خانه‌ها، [[تیکه‌کباب|تیکه‌کبابی‌ها]] و [[چاپلی‌کباب|چاپلی‌کبابی‌ها]] و دکه‌های قدیمی خشکبار و غرفه‌های مدرن پوشاک و لوازم زندگی را پر کرده‌اند.<ref
== پناهندگان ==
خط ۷۹:
پیشاور از سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۹ که ارتش شوروی پیشین در افغانستان حضور داشت، شاهد حضور نهادها و سازمان‌های نیکوکاری جهانی اعم از کشورهای اسلامی و غیر اسلامی بود که به این شهر رونق بخشید و بیش از ۷۰۰ [[سازمان مردم‌نهاد]] در بخش‌های گوناگون، از جمله تأسیس مراکز بهداشتی و کمک‌رسانی در آن فعالیت می‌کردند.<ref>سحر، عبدالحی، در جستجوی دوا و درمان: افغانها در پیشاور. در: [http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/story/2007/08/070802_s-as-afghan-health.shtml بی‌بی‌سی فارسی]، بازدید: اوت ۲۰۰۹.</ref>
بیمارستان رحمان که در منطقه حیات آباد پیشاور واقع است، در نزد افغانها چه در داخل افغانستان و چه در پیشاور شهرت ویژه‌ای پیدا کرده‌است.<ref
== نگار خانه ==
<gallery>
| |||