دئنا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز اصلاح متن با استفاده از AWB
جز تمیزکاری و اصلاح متن‌‌‌‌‌ با استفاده از AWB
خط ۱:
'''دئنا''' یا '''دین''' یا '''ایزدبانو دین'''، در [[آیین زرتشت]] و [[اساطیر ایرانی]]، نمود وجدان است و آدمی را توان آن می‌بخشد که راه اهورایی را پی گیری کند.<ref name="ReferenceA">اساطیر ایران، جان راسل هینیلز، ترجمه: باجلان فرخی، چاپ دوم، صفحه: ۱۴۴</ref>
 
دئنا یک مفهوم [[زرتشتی]] است که نشانگر بینش و [[وحی]] می‌باشد، و از این رو آن را، نمایندهٔ «وجدان» یا «دین»، به شمار آورده‌اند. دئنا همچنین، نمایانگر نوعی الوهیت نیز در نظر گرفته شده و نام یکی از ایزدان آئین زرتشت نیز، محسوب می‌شود.<ref name="ReferenceB">مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی در ۱۳ اوت ۲۰۱۰</ref>
 
به روایت [[پورداوود]]، دین در ردیف سایر قوای باطنی آدمی، زیبایی روحانی و ایزدی و تشخص معنوی وی است و آن را آغاز و انجامی نیست.<ref>اساطیر ایران، جان راسل هینیلز، ترجمه: باجلان فرخی، چاپ دوم، صفحه: ۱۴۴<name="ReferenceA"/ref>
 
گل ویژهٔ ایزد دین، ''گل صد برگ'' است.
 
== بررسی واژه ==
کلمه دین در [[اوستا]] به صورت دئنا آمده‌است و برگرفته از واژهٔ ''دا'' به معنای اندیشیدن و شناختن می‌باشد. ضمنا واژهٔ ''دهی'' نیز در [[سانسکریت]] از همین ماده‌است.<ref>اساطیر ایران، جان راسل هینیلز، ترجمه: باجلان فرخی، چاپ دوم، صفحه: ۱۴۴<name="ReferenceA"/ref>
 
دئنا یک اسم [[زن|زنانه‌است]] که ترجمه آن به معنای «آنچه که دیده و یا مشاهده می‌شود»، می‌باشد. در کتاب «دین زرتشتی : مقدمه‌ای بر ایمان باستانی»، ''پیتر کلارک'' نشان داده‌است که این اصطلاح ممکن است با ریشه اوستایی «ده» یا «دی»، به معنای «به دست آوردن درک و فهم»، پیوند داشته باشد.<ref>مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی در ۱۳ اوت ۲۰۱۰<name="ReferenceB"/ref>
 
در اصطلاحات زبان اوستایی، واژهٔ سه سیلابی ''دائنا'' در اوستایی گاتیک (مربوط به گاتها)، و واژهٔ دو سیلابی ''دنا'' در اوستایی جوانتر، تداوم یافته‌اند تا به صورت کلمهٔ ''دن'' به [[فارسی میانه]] راه یافته‌اند، در حالیکه معنای اوستایی این کلمه نیز همچنان حفظ گردیده‌است.<ref>مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی در ۱۳ اوت ۲۰۱۰<name="ReferenceB"/ref>
 
== در متون مقدس ==
خط ۱۹:
بعد از نوشته‌های اوستایی، به توصیف مفهوم دئنا، بیشتر در منابعی همچون [[وندیداد]] برخورد می‌کنیم. وندیداد، دئنا را به صورت یک سایکوپمپ (هدایت کنندهٔ ارواح) به تصویر کشیده‌است، که ارواح خوب و خالص را به سرمنزل نغمه‌ها و ترانه‌ها، که همان [[بهشت]] زرتشتی است، هدایت می‌کند، در حالی که همو ارواح ستمکار را به سرمنزل دروغ، که جهنم یا محل عذاب کشیدن است، رهنمون می‌شود. دئنا، به شکل زنی ترسیم شده که لباسی فاخر و عالی با دوخت ظریف و ریز بر تن دارد و چند سگ نیز، او را همراهی می‌کنند.
 
دئنا(که در فارسی مدرن و امروزی بدان دین گفته می‌شود) قانونی ابدی است، که از طریق ماترا-سپنتا («کلام مقدس») بر بشریت نازل شده‌است. دئنا همچنین به معنی مذهب، آئین، قانون، و حتی بعنوان ترجمه‌ای از اصطلاح [[هندو]] و [[بودا|بودایی]] [[دارما]] مورد استفاده قرار گرفته‌است، کلمه‌ای که اغلب به معنی انجام وظیفه و یا برقراری نظم اجتماعی، اجرای حق، و فضیلت نیز تفسیر شده‌است. دئنا در [[مزدیسنا]]، بعنوان استعاره‌ای از «راه یا مسیر»، توسط نوعی پارچه [[وال]] ([[چیت]] [[موصل|موصلی]]) [پارچه‌ای نازک و بدن نما، که از آن لباس‌های زنانه و پرده و...درست می‌کنند] که به صورت پیراهنی موسوم به [[سدره]] دوخته می‌شود، مشخص می‌گردد، و همچنین بعنوان استعاره‌ای از «مسیر خوب / راه مقدس»، به صورت یک کمربند ۷۲ تکه، موسوم به [[کشتی]]، که بدان «راه یاب» گویند، نمایان می‌شود.<ref>مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی در ۱۳ اوت ۲۰۱۰<name="ReferenceB"/ref>
 
== متن‌های مربوط ==
خط ۳۲:
در دینکرد آمده‌است که:
 
{{نقل قول|دین به هیأت دختری خوب چهر، یا به صورت زنی زشت چهره درآمده و روان را به سوی بهشت یا دوزخ رهنمون گردد.}}<ref>اساطیر ایران، جان راسل هینیلز، ترجمه: باجلان فرخی، چاپ دوم، صفحه: ۱۴۴<name="ReferenceA"/ref>
 
== پانویس‌ها ==