خشاب: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
DrFO.Tn.Bot (بحث | مشارکت‌ها) جز ربات افزودن: ar:مخزن (أسلحة نارية) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۸:
*[[گلوله]]
[[رده:جنگ‌افزار]]
'''خشاب''' [[چراغ دریایی]]، [[فانوس دریایی]] از گذشته های دور ایرانیان در سواحل خلیج فارس و دریای عمان ساختمانهای بلند میساختند و بر فراز آنها آتش می افروختند. این ساختمانها خَشاب نام داشت. خشاب نقاط کم عمق آب را مشخص مینمود و وظیفه خبررسانی را بر عهده داشته است.
{{شعر}}
{{ب|بیا تا بگویم چه باشد خَشاب | خردمند آن را نهاده بر آب}}
{{ب|که کشتی چو آن را ببیند ز دور | فرازش یکی روشنایی زنور}}
{{ب|بپوید ره و گم نگردد ز جای | چنین است اندیشه ناخدای}}
{{پایان شعر}}
نخستین شرح مکتوب خَشاب در سفرنامه نئارک (نئارخوس) دریاسالار [[اسکندر مقدونی]] آورده شده است.
[[ناصرخسرو]]، جهانگرد ايراني، در سفرنامه خود آن تاسيسات دريايي را چنين شرح مي‌دهد:
"چون آفتاب برآمد، چيزي چون گنجشك در ميان دريا پديد آمد. چندانكه نزديكتر شديم، بزرگ‌تر مي‌نمود. و چون به مقابل او رسيديم، چنانكه بر دست چپ تا يك فرسنگ بماند، باد مخالف شد و لنگر كشتي فروگذاشتند و بادبان فروگرفتند. پرسيدم كه آن چه چيز است؟ گفتند خشاب. صفت او: چارچوب است عظيم و سترگ از ساج، چون هيئت منجنيق نهاده‌اند مربع كه قاعده آن فراخ باشد و سر آن تنگ، و علو آن از روي آب چهل گز باشد و بر سر آن سفال‌ها و سنگ‌ها نهاده و پس از آنكه آنرا با چوب به هم بسته و بر مثال سقفي كرده و بر سر آن چهارتاقي ساخته كه ديدبان بر آنجا شود. و اين خشاب، بعضي مي‌گويند كه بازرگاني بزرگ ساخته است، بعضي گفتند كه پادشاهي ساخته است و غرض آن دو چيز بوده است. يكي آنكه در آن حدود كه آبست، خاكي گردنده است و دريا تنگ، چنانكه اگر كشتي بزرگ به آنجا رسد به زمين نشيند، و شب آنجا چراغ سوزند در آبگينه، چنانكه باد در آن نتوان زد، و مردم از دور ببينند و احتياط كنند و كشتي از آنجا بگردانند، و چون از خشاب بگذشتيم، چنانكه ناپديد شد، ديگري بر شكل آن پديد آمد، اما بر سر اين خانه گنبدي نبود، و از آنجا به شهر مهروبان رسيديم".
[[مسعودي]]، تاريخ‌نگار ايراني در اين‌باره مي‌نويسد:
"در هزاره و نيز در آبادان، پايه‌هايي از چوب در دريا براي دريانوردان ساخته شده كه مانند سكو در داخل آب به نظر مي‌رسند. روي اين سكوها، كه خشاب مي‌نامند، در شب آتش مي‌افروزند تا كشتي‌هايي كه از سيراف و بنادر ديگر مي‌آيند با خبر سازند تا به ساحل هزاره برخورد ننمايند زيرا در آن صورت درهم شكسته و نابود خواهند شد".
[[ادريسي]] نيز مي‌گويد:
"خشابات در محلي كه رود دجله در آب‌هاي فارس به دريا مي‌ريزد واقع شده است. آنها مانند مجموعه ستون‌هايي كه رويشان كلبه ساخته شده هستند. در اين ساختمانها دريابان‌ها (نگهبانان ساحلي) با قايق‌هايي مستقر هستند كه به وسيله آنها مي‌توانند از ساحل به اين ساختمانها رفت‌و‌آمد نمايند".
[[ar:مخزن (أسلحة نارية)]]
| |||