فیلمخانه ملی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

 

[[فیلم‌خانه]] مجموعه‌ای سازمان‌یافته از [[فیلم]] یا فرآورده‌های فیلمی است که از لحاظ هنری، فرهنگی، تاریخی و آموزشی ارزش نگهداری دائمی داشته باشند.

 

== مالکیت ==

 

== تاریخچه ==

# ''تهیه و گردآوری مواد فیلمخانه‌ای (در محدودهٔ تعریف فوق):'' فیلمخانهٔ ملی ایران بخش عمدهٔ آثار سینمایی خود را از طریق «[[رایت فرهنگی]]» (= واسپاری یک نسخه از فیلم به دولت که دولت فقط یک‌بار اجازهٔ پخش آن را دارد آن هم بدون گرفتن هیچ‌گونه وجهی) تأمین می‌کند. همچنین در مواردی صاحبان فیلم، نسخه‌ای از آن را به فیلمخانه هدیه می‌کنند یا اجازه می‌دهند فیلمخانه با هزینهٔ خود نسخه‌ای از آن نسخه تهیه کند. اهدا توسط تهیه‌کنندگان نیز از دیگر منابع تأمین مواد فیلمخانه‌ای است ([[تهیه‌کننده]] و صاحب فیلم در اغلب کشورها یکی است، اما در معدودی از کشورها از جمله [[ایران]] ممکن است دو نفر باشند)؛<ref>{{پک|جهانفرد|۱۳۷۲|ک=نقش فیلمخانهٔ ملی ایران|ص=۲۸-۲۹}}</ref>

# '''حفظ و نگهداری مواد فیلمخانه‌ای:'' فرایند حفظ و نگهداری مواد، مهم‌ترین، پیچیده‌ترین و حساس‌ترین وظیفهٔ فیلمخانهٔ ملی ایران است. حفظ و نگهداری از فیلم فرایندی تخصصی و پرهزینه‌است که تنها با شرکت کارشناسان مجرب و در شرایط مطلوب می‌تواند به نتایج مثبت منتهی شود. عواملی از قبیل گرما، گردوغبار، تغییرات شیمیایی، فرسودگی و [[سانسور]] می‌توانند کیفیت فیلم‌ها را — که از کاغذ آسیب‌پذیرترند — تا حد غیرقابل‌استفاده‌شدن بکاهند؛

# ''سازماندهی:'' فیلم به اقتضای ساختمان و ترکیب شیمیایی‌اش در قیاس با کتاب به‌مراتب آسیب‌پذیرتر است و به همین دلیل تهیه و تنظیم انواع [[فهرست|فهرست‌ها]]، [[نمایه|نمایه‌ها]]، و [[مستندسازی|مستندسازی‌های]] جامع و دقیق به‌منظور کاهش هر چه بیشتر نیاز به تماس فیزیکی با مواد فیلمخانه‌ای اهمیت بسیار دارد. ترتیبات سازماندهی به این قرار است: فیلم‌ها پس از دریافت، ابتدا با دستگاهی موسوم به [[موویل]] {{به انگلیسی|Movila}} بازبینی می‌شوند. این کار برای استخراج اطلاعات به‌منظور تهیهٔ [[شناسنامه فیلم|شناسنامه]] برای فیلم است. داده‌هایی که بدین ترتیب استخراج می‌شود شامل اسامی پدیدآورندگان، اعم از [[کارگردان فیلم|کارگردان]]، [[تهیه‌کننده]]، [[فیلمنامه‌نویس]]، [[بازیگر]]ان و موارد متعدد دیگر است. مشخصات بر روی برگه‌های خاصی به‌نام «[[برگه بازبینی|برگهٔ بازبینی]]» منتقل و نوشته می‌شود. پس از بازبینی و ثبت، کار [[فهرست‌نویسی]] و رده‌بندی مواد آغاز می‌شود. فهرست‌نویسی مواد فیلمخانه‌ای با فهرست‌نویسی مواد چاپی تفاوت بنیادی ندارد و شامل [[فهرست‌نویسی توصیفی]] و [[فهرست‌نویسی تحلیلی|تحلیلی]] است. رده‌بندی مواد فیلمخانه‌ای در فیلمخانهٔ ملی ایران با بهره‌گیری از طرحی که برای مواد غیرکتابی تهیه و به‌نام مبتکر آن «[[امی روسو]]» خوانده می‌شود، انجام می‌گیرد.<ref>{{پک|جهانفرد|۱۳۷۲|ک=نقش فیلمخانهٔ ملی ایران|ص=۳۹-۵۰}}</ref> کار سازماندهی در فیلمخانهٔ ملی ایران از سال ۱۳۶۳ آغاز شده‌است؛

# ''اشاعه:'' نخستین و اساسی‌ترین رسالت [[فیلم‌خانه]]، ارائه و شناساندن [[تاریخ سینما]] به شیوه‌ای علمی و سازمان‌یافته‌است. ضوابط و مقررات پذیرش عضو، برنامه‌ریزی پیرامون شیوهٔ عرضه و نمایش فیلم‌ها به امکانات عملی و اجرایی فیلم‌خانه‌ها و قوانین و مقررات داخلی آن‌ها بستگی دارد و تابع سیاست و [[خط مشی]] سازمان مادر است.<ref>{{پک|جهانفرد|۱۳۷۲|ک=نقش فیلمخانهٔ ملی ایران|ص=۷۲-۷۳}}</ref>