اسماعیلیه نیشابور: تفاوت میان نسخه‌ها

'''[[اسماعیلهٔ نیشابور]]''' به پیروان شاخهٔ [[اسماعیلیه]] در [[شهرستان نیشابور]] گفته می‌شود. نیشابور از اواخر سده سوم هجری قمری (شروع ۲۷۷ ه. ق/۹۰۳-۹۱۳م.۹۰۳–۹۱۳م) مرکز دعوت اسماعیلیه در خراسان بوده‌است. مهترین شاخه فعال این گروه در [[نیشابور]] [[نزاریه]] و مهمترین مرکز آنان [[دیزباد]] است. مشهورترین دانشمند نیشابوری اسماعیلی مذهب نیز [[احمد بن ابراهیم نیشابوری]] است. در [[تاریخ نیشابور]] اختلاف مذاهب نتوانسته باعث تفرقه و نزاع بین مردم آنجا شود. همچنین نیشابور مرکز نشأت فرقه [[قرمطیان]] بوده که مشهورترین شخص این فرقه در نیشابور [[حسنک وزیر]] است.

پیشینه فعالیت [[اسماعیلیان]] در نیشابور -که مرکز خراسان به شمار می‌رفته است- به اواخر سده سوم هجری قمری بر می‌گردد. در این دوره نیشابور مهم ترینمهم‌ترین مرکز فعالیت اسماعیلیان در ایران و خراسان بوده‌است. داعیان اسماعیلی در نیشابور لزوماً اهالی نیشابور نبوده‌اند. بیشتر مبلغان اسماعیلی در نیشابور سیاستمداران و افرادی بودند که به نیشابور می‌آمده‌اند. مشهورترین اینان [[ناصرخسرو]] است.

یکی از عناصر گسترش اسماعیلیه در نیشابور اقامت ناصر خسرو در این شهر و تبلیغات پنهانی او در گرایش بعضی از مردم نیشابور به این آیین بوده‌است.

اولین رهبر دعوت اسماعیلی در نیشابور ابو عبدالله خادم است، او از نیشابور نایبانی به سایر شهرهای خراسان و ماوراء النهر اعزام می‌کرد.

دیز باد سفلی (دیز باد پایین) در منطقه‌ای هموار و بیابانی قرار دارد و مردم آن [[شیعه اثنی عشری]] هستند که به کشاورزی و دامداری مشغولند. اما دیزباد علیا (دیزباد بالا) روستایی کوهستانی است که هنوز در آن شیعیان [[اسماعیلیه]] زندگی می‌کنند.

[[تاریخ نیشابور]] نشان می‌دهد که بسیاری از اسماعیلیان قرن‌ها در کنار [[کوه بینالود]] و در بلندی‌های آن در [[دیزباد]] [[نیشابور]] زیسته‌اند. در [[نیشابور]] اختلاف مذاهب نتوانسته باعث تفرقه و نزاع بین مردم آنجا شود نمودهایی از زندگی اسماعیلیان امروزه در [[دیزباد]] دیده می‌شود.

* «تاریخ نهضت‌های ملی ایران: از سوک یعقوب لیث تا سقوط عباسیان» از [[عبدالرفیع حقیقت]]. بخش هفتم کتاب صفحات ۲۵۳ تا ۲۶۵

* [http://www.adelweb.ir/ دیزباد وطن ماست]