== چارباغ گروس در مرآة البلدان به قلم اعتمادالسلطنه ==
چارباغ گروس باغی است در سمت جنوب قصبه [[بيجار]] واقع و به واسطه خيابانهای طويل عریض منقسم به چهار قسمت شده و به همينهمین جهت موسوم به ايناین اسم شده. در ايناین باغ درختهای تبریزی قوی هيكل سر به هوا كشيده و با وجود عظمت و قطر طوری با هم مرادف و در يک خط مستقیم واقع است كه گوئی دیواری راست و مرتفع ميباشد. در ايناین باغ اقسام ميوههایمیوههای خوب به عمل ميآيد خاصه سيبسیب و گلابی آن كه كمال امتیاز را دارد. در وسط باغ عمارتی عالی بنا كردهاند. در جلو يكییکی از ايوانها كه به اصطلاح اهل بلد تالار ايوان ناميده میشود، در طرف شرق، حوضی از مرمر ساخته شده كه به آن امتیاز، حوض كمتر ديده میشود. حوض مزبور از مرمر زرد منقوش است. در چهار گوش حوض چهار مجسمه اژدر از مرمر ساخه شده كه از دهن آنها آب جاری میشود. به علاوه روی اضلاع حوض و پيچ و خم اژدرها فوارههای كوچککوچک از مرمر ساخته شده كه از همه آنها آب جستن كرده به حوض ميريزد. پاشويه حوض نيز از مرمر منبت است. الحق حجاری و [[منبتکاری]] ايناین حوض طوری ممتاز است كه ناظرين و بينندگانبینندگان را واله مينمايد. چهار ايوان (تالار ايوان) بزرگ دارد كه طول دهنه هر يک چهارده ذرع و نيم است و هر ايوان به واسطه دو ستون مرتفع كه از چوب منبت با سر ستونهای چوبی منبت ترتیب يافته افراشته شده است، در وسط، عمارت بالاخانه ساخته شده كه مشرف به تالارها است و ارسيهای كار قديمقدیم ممتاز و شيشهبريهای ريزه بسياربسیار اعلي دارد كه محل نظر است و ارسيها را كه بالا كنند تالارها منظر بالاخانه میشود. ايناین عمارت و باغ را مرحوم لطفعلیخان حاكمحاکم [[گروس]] جد ششمی جناب [[امیرنظام گروسی|حسنعلی خان]] وزیر فوائد ـ كه در اواخر سلطنت شاه سلیمان و در تمام مدت پادشاهی سلطان حسين صفوی حكومت گروس را داشته ـ در سنه هزار و صد و چهار هجری بنا كرده است و چون در امتداد زمان و انقلابات رو به خرابی نهاده بود، مرحوم جنت جایگاه نایبالسلطنه [[عباس ميرزا]] طاب الله ثراه هنگام عبور از گروس و اقامت دو روزه در [[بيجار]] و حوالی آن به محمدصادق خان مرحوم والد جناب [[امیرنظام گروسی|حسنعلی خان]] كه آن زمان حاكمحاکم آنجا بوده امر به تعمير آن فرمودند و مبلغی هم از برای مصارف و مخارج تعمير آن به محمدصادق خان دادند و مرحوم مشارالیه با كمال سليقه در مرمت و توسعه عمارت و باغ مزبور كشيده ازارههای تالارها را مرمر كرده و استاد محمد رضای حجار مشهور اصفهانی آنها را حجاری و منبت نموده و كتبيهای هم كه اشعار بسياربسیار خوب دارد به خط ميرزا رضای خوشنویس معروف در مرمرهای ازاره ترقيم يافته كه شعر آخری آن كه ماده تاريختاریخ تعمير آنجا است و مطابق با سنه هزار و دویست و چهل و چهار میباشد ايناین است :
{{شعر}}
{{ب|كلک هجران بهر تاريخش بزد جامی و گفت |«دايما شاداب باد از مقدمت ايناین لالهزار»}}
{{پایان شعر}}
و ايهامی در ايناین شعر است و آن در لفظ بزد جامی است يعني معادل عدد «جامی» را منها كنند باقی ماده تاريختاریخ است.
<ref>[http://www.ptewiki.com/wiki/index.php5?title=%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%B1 دانشنامه جغرافیای تاریخی جهان اسلام]</ref>