آگاهی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
خط ۹:
هر کسی روزانه تجربههای آگاهانهٔ فراوانی دارد. برای نمونه، آگاهی از گل قرمزی که در باغچهٔ حیاط است؛ یا صدای هواپیمایی که در آسمان در حال پرواز است؛ یا مزه ی شکلاتی که روی زبان فرد است و ... نمونه ی نخست از سنخ تجربهٔ آگاهانهٔ دیداری، دومی شنیداری و سومی چشایی بود. هر یک از این تجربههای آگاهانه «خصیصهٔ پدیداری» (phenomenal character) دارند به این معنی که کیفیت (qualia) خاصی برای تجربهٔ آنها وجود دارد.
==
مسائل مختلفی دربارهٔ آگاهی وجود دارد: (الف) مسئلهٔ توصیفی که به مفهوم آگاهی مربوط است (ب) مسئلهٔ کارکردی یعنی اینکه چرا آگاهی وجود دارد و چه نقشی در سایر حالات ذهنی یا رفتارهای ما ایفا میکند،(ج) مسئلهٔ تبیینی آگاهی: آگاهی چه جایگاهی در طبیعت دارد؟ آیا آگاهی یک ویژگی بنیادین است که مستقل از هر چیز دیگر و در عرض سایر امور طبیعی وجود دارد یا وابسته به سایر امور ناآگاه (فیزیکی، زیستی، عصبی یا محاسباتی) است؟ در صورت دوم، یک امر ناآگاه چگونه میتواند آگاهی را به وجود آورد؟ گزینهٔ اول دوگانهانگاری است که بیشتر فیلسوفان از آن اجتناب میکنند، هرچند تقریر حداقلی آن (یعنی دوگانگی ویژگیها نه دوگانهانگاری جوهری) در حال حاضر طرفدارانی دارد.
خط ۳۲:
=== [[شکاف تبیینی]] ===
مشکل [[شکاف تبیینی]] یا
#'''استدلال معرفت''': در این استدلال، ابتدا فرض میکنیم که شخصی به نام ماری در اتاقی سیاه و سفید محبوس است و از طریق تلویزیون و کتابهای سیاه و سفید همهٔ معلومات فیزیکی و فیزیولوژیک را دربارهٔ ادراک رنگها میآموزد. او میداند که هنگام تجربهٔ رنگ قرمز چه رویدادهای فیزیکیای رخ میدهند امّا خودش هنوز تجربهای از رنگ قرمز ندارد. حال فرض کنیم که او از آن اتاق آزاد میشود و برای نخستین بار رنگ قرمز را تجربه میکند. آیا ماری پس از این تجربه «معرفت جدیدی» را به دست میآورد؟ پاسخ ما به این پرسش مثبت است. حال از یک طرف فرض بر این است که ماری به همهٔ امور فیزیکی مربوط به ادراک رنگها معرفت دارد و از سوی دیگر، به کیفیت ذهنیِ قرمز (تجربهٔ کیفی رنگ قرمز) معرفت ندارد و از آنجا که متعلّق معرفت و عدم معرفت نمیتوانند یکی باشند، نتیجه میگیریم که «کیفیت ذهنی» از جمله «امور فیزیکی» نیست (Jackson 1986: 291-5). بر اساس این استدلال، تبیین فیزیکیِ کیفیات ذهنی ممکن نیست.
خط ۵۰:
==منابع==
* پوراسماعیل، یاسر، آگاهی و
* [http://bashgah.net/pages-34527.html انواع آگاهی]
{{چپچین}}
* ''Title Brain and mind''. David A. Oakley. Publisher Taylor & Francis, 1985. ISBN 0-416-31630-1 pp. 133
* ''The structure and development of self-consciousness: interdisciplinary perspectives''. Dan Zahavi, Thor Grünbaum, Josef Parnas. John Benjamins Publishing Company, 2004. ISBN 1-58811-571-2 pp. 56
{{پایان چپچین}}
|