اوضاع اداری سلجوقیان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezaeibigman (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Rezaeibigman (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰:
 
=== اقطاع ===
یکی از خصایص مهم نظام دیوانی سلجوقیان واگذاری اقطاع بود که در زیر مجموعه وظایف دیوان استیفا قرار داشت. اقطاع زمین‌های خاصه سلطان بود که به سپهسالاران و سپاهیان و کارگزاران دولت اجاره داده می‌شد. اقطاع داران تنها حق گرفتندریافت مالیات ولایت و گاهی برخی اختیارات محدود دیگر را داشتند که مقدار معینی از آن به خزانه سلطان می‌پرداختپرداخت می شد و این سلطان بود که اداره مناطق را بر عهده داشت. واگذاری اقطاع در دوره سلجوقی بیشتر به منظور تأمین بودجه خزانه خالی سلاجقهحکومت صورت می گرفت.<ref>لمبتن، آن. تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران، ترجمه آژند، یعقوب، نشر نی، تهران ١٣٧١،١٣۷۲، صفحه ٤١</ref>
 
انواع اقطاع بر این قرار بود:
انواع اقطاع بر این قرار بود: ۱. '''اقطاع دیوانی''': زمین‌هایی که به امرا واگذار می‌شد ۲.'''اقطاع لشکری''':اقطاعاتی که به سپاهیان واگذار می‌شد. ۳.'''اقطاع شخصی''':اقطاعاتی که به صورت ارثی از پدر به پسر می‌رسید و اجاره‌ای بابت آن گرفته نمی‌شد.<ref>نوذری، عزت‌الله. تاریخ اجتماعی ایران ، انتشارات خجسته، تهران ۱۳۹۰، صفحه ۱۸۶ و ۱۸۷</ref>
 
۱. '''اقطاع دیوانی''': زمین‌هایی که به امرا واگذار می‌شد
 
۲.'''اقطاع لشکری''':اقطاعاتی که به سپاهیان واگذار می‌شد.
 
انواع اقطاع بر این قرار بود: ۱. '''اقطاع دیوانی''': زمین‌هایی که به امرا واگذار می‌شد ۲.'''اقطاع لشکری''':اقطاعاتی که به سپاهیان واگذار می‌شد. ۳.'''اقطاع شخصی''':اقطاعاتی که به صورت ارثی از پدر به پسر می‌رسید و اجاره‌ای بابت آن گرفته نمی‌شد.<ref>نوذری، عزت‌الله. تاریخ اجتماعی ایران ، انتشارات خجسته، تهران ۱۳۹۰، صفحه ۱۸۶ و ۱۸۷</ref>
 
اقطاع در دوران سلاجقه توسعه وسیعی یافت و اوج تلاش‌ها برای پیشرفت نظام اقطاع داری در دوران [[خواجه نظام الملک]] وزیر جلال الدین [[ملکشاه]] سلجوقی صورت گرفت. از دید خواجه نظام الملک :‌ « مقطعان که اقطاع دارند باید بدانند که ایشان را بر رعایا جز آن نیست که مال حق که بدیشان حوالت کرده اند از ایشان بستانند بر وجهی نیکو و چون آن بستدند آن رعایا بتن و مال و زن و فرزند و ضیاع و اسباب از ایشان ایمن باشند و مقطعان را برایشان سبیلی نبود.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سیاست نامه یا سیرالملوک|نام خانوادگی=خواجه نظام الملک توسی|نام=|ناشر=علمی و فرهنگی|سال=۱۳۸۷|شابک=|مکان=تهران|صفحات=صفحه ۴۳}}</ref>
سطر ۱۰۰ ⟵ ۱۰۶:
 
{{سلجوقیان}}
{{امپراتوری ها}}
 
[[رده:سلجوقیان]]