رقص: تفاوت میان نسخه‌ها

{{کاربردهای دیگر}}

 

 

'''رقص''' کنشی است انسانی بر مبنای حس و حرکت جهت ابراز حسی پرشور و فزاینده برای دنیای پیرامون که بیان کننده یک حالت، تجربه و یا درک باشد.<ref name="ReferenceA">نیما کیان. مصاحبه با مجله تیرگان. تورنتو، کانادا. شماره پنچم. تابستان ۲۰۱۵</ref> رقص می‌تواند در یک محیط اجرایی، [[روحانی (صفت)|روحانی]] یا [[اجتماعی]] اجرا شود.

 

== خاستگاه ==

بر خلاف برخی از فعالیت‌های انسان آغازین مانند ساخت ابزارهای سنگی، شکار، [[نقاشی در غار]] و غیره، رقص هیج نوع جسم فیزیکی از خود به جای نمی‌گذارد؛ بنابراین صحبت کردن دربارهٔ زمان ورود رقص به فرهنگ بشر غیرممکن است. با این وجود، قطعاً رقص بخش مهمی از [[مراسم]]، [[تشریفات]]، [[جشن (بزم)|جشن‌ها]] و [[سرگرمی]] بدوی‌ترین [[تمدن|تمدن‌های]] بشر بوده‌است. [[باستان‌شناسی]] ردپاهایی از رقص را در [[قبل از تاریخ|دوران قبل از تاریخ]] از جمله در نقاشی‌های مقبره‌های [[مصر باستان|مصری]] در حدود [[۳۳۰۰ پیش از میلاد]] و نقاشی‌های پناهگاه صخره‌ای [[بیمبتکا]] در [[هند]] نشان می‌دهد.

 

 

== رقصنده ==

به کنشگران رقص '''رقصنده'''، و به خود کنش، رقصیدن یا رقص گفته می‌شود.

در فرهنگ معاصر ایرانی ''''''رقاص'''''' لفظی است با بار منفی که به رقصندگان [[باشگاه شبانه|باشگاه‌های شبانه]] از جمله [[رقص عربی]] و [[رقص برهنه]] غربی اطلاق می‌شود. به کار بردن این لفظ برای کسانی که حرفه آنها نوعی از انواع رقص‌های هنری است ناپسند است.

== انواع رقص ==

رقص، به معنای کنشی انسانی که حاصل برانگیختگی حسی بوسیله انواع ادراک آدمی مانند شنوائی، شور، غم، زیبائی شناسی و غیره است، به انواع مختلف تقسیم می‌شود:<ref>نیما کیان. مبانی تئوریک رقص: مقدمه‌ای بر فرهنگ نام و واژه‌گزینی برای رده‌های باله در زبان فارسی. ناشر: سازمان باله ایران. استکهلم. ۱۳۸۳</ref>

 

=== رقص صحنه‌ای ===

به نوعی از رقص اطلاق می‌شود که بوسیله افراد تمرین دیده به صورت حرفه‌ای و برای نمایش جمعی و عمومی در یک محیط نمایشی مانند سالن تئاتر اجراء می‌شود، مانند:

* [[باله کلاسیک]]

 

=== رقص عرفانی ===

هر نوعی از رقص که مدعی ورود و اتصال به عوالم روحانی و یا ارتباط با ماوراءالطبیعه است. اساس و شالوده رقص عرفانی باورهای اعتقادی، مذهبی و دینی دیرینه است:

* رقص کاهنان معابد در مصر باستان

 

=== رقص فی‌البداهه فردی ===

رقص فی‌البداهه فردی بطور معمول حاصل وجد کنشگر است و در میانه جمع ولی بصورت انفرادی و عاری از هر محدودیت و قواعد تکنیکی اجراء می‌شود. هر کسی با توجه به استعداد شخصی، زبان حرکتی فردی و قدرت ابراز وجود در جمع و به صورت کاملاً فی‌البداهه و از پیش برنامه‌ریزی نشده به اجرای این نوع رقص می‌پردازد، بطور مثال:

* رقص فی‌البداهه شهری ایرانی در محافل خانوادگی و دوستانه

 

=== رقص استریپ تیز یا برهنگی تدریجی ===

به انواع مختلف رقص همچنین باید رقص‌های اصطلاحاً مبتذل را افزود که تنها با هدف ایجاد سرگرمی سبکسرانه و اغلب با تحریکات شهوانی اجراء می‌شوند، مانند رقص «استریپ تیز» مرسوم در کلوب‌های شبانه در غرب، نوعی از رقص‌های کاباره‌ای که در فیلم‌های فارسی دهه چهل و پنجاه خورشیدی باب شد و نوعی از رقص‌های زنانه عربی.

 

 

== رقص به عنوان یک وجه هنری در اروپا و آمریکای شمالی ==

 

با چند ملیتی شدن فرهنگ اروپا، از یک سو رقص‌های نواحی مختلف در نقاط دیگر اجرا شدند، و از سوی دیگر رقص‌های جدیدی (به ویژه در ایتالیا) ابداع گردید. با شروع اجرای رقص‌ها در خارج از حیطه فرهنگی اصلی، نیاز به دستورالعمل اجرای آنها احساس می‌شد.