گواتر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Behzadbot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح املایی با استفاده از AWB
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۴:
Image = Kone_med_stor_struma.jpg|
Caption = زنی با غم‌باد درجهٔ ۳.|
DiseasesDB = 5332۵۳۳۲ |
ICD10 = {{ICD10|E|01||e|00}}-{{ICD10|E|05||e|00}} |
ICD9 = {{ICD9|240.9}} |
ICDO = |
OMIM = |
MedlinePlus = 001178۰۰۱۱۷۸ |
eMedicineSubj = |
eMedicineTopic = |
خط ۱۷:
[[پرونده:Struma 001.jpg|thumb]]
 
'''غم‌باد''' یا '''گواتر''' {{انگلیسی|goitre}}، به معنای هر نوع بزرگ شدگی غیر طبیعیغیرطبیعی غده تیروئید است. گواتر علل متعددی می‌تواند داشته باشد. از اختلالات عملکردی تا علل ناشناخته در ایجاد آن می‌توانند مطرح باشند.<ref>[http://www.thyroid.org/patients/patient_brochures/goiter.html Thyroid.org: Goiter<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
گواتر یکی از بیماریهای شایع است که به ویژه در نوجوانان ( سنین مدرسه ) از شیوع بالایی برخوردار است . گواتر در دختران جوان و در افرادی که در ارتفاعات بالا زندگی می کنندمی‌کنند شایعتر است . گاهی دیده شده است میزان شیوع گواتر در خانمها 8۸ برابر آقایان است .
 
== علل بروز گواتر ==
ارث، کمبود ید در مواد غذایی، مصرف بیش از اندازه غذاهایی مانند [[شلغم]]، [[کلم]]، [[http://seemorgh.com/health/nutrition/food-properties/7609-7609/ گل کلم]]، [http://www.america.gov/st/health-persian/2008/July/20080825133745lcnirellep0.2481806.html کاساوا]، [[چغندر]]، و علل ناشناخته دیگر . گواترها به انواع گوناگونىگوناگونی تقسیمتقسیم‌بندی بندى مى شوندمی‌شوند که عبارتند از گواتر فامیلى،فامیلی، گواتر بومىبومی ( ساده )، گواتر تک گیر، گواتر چندندولى چندندولی. گواتر در جلو گردن و در داخل غده تیرویید ایجاد مى شود می‌شود. غده تیرویید از دو قطعه تشکیل شده است که در جلوىجلوی ناىنای و حنجره قرار مى گیرد می‌گیرد. بزرگىبزرگی خوش خیمخوش‌خیم غده تیرویید که سبب افزایش حجم آن مى شودمی‌شود و مانند غده بزرگىبزرگی در زیر گلو و گردن پدیدار مى شود،می‌شود، گواتر نامیده مى شود می‌شود. برخلاف تصورات گذشته كهکه به تورم غده تيروئيدتیروئید "«غم باد"» اطلاق مي‌شد،می‌شد، گواتر هيچهیچ ارتباطيارتباطی به استرس‌هاياسترس‌های عاطفيعاطفی ندارد
 
ارث، کمبود ید در مواد غذایی، مصرف بیش از اندازه غذاهایی مانند [[شلغم]]، [[کلم]]، [[http://seemorgh.com/health/nutrition/food-properties/7609-7609/ گل کلم]]، [http://www.america.gov/st/health-persian/2008/July/20080825133745lcnirellep0.2481806.html کاساوا]، [[چغندر]]، و علل ناشناخته دیگر . گواترها به انواع گوناگونى تقسیم بندى مى شوند که عبارتند از گواتر فامیلى، گواتر بومى ( ساده )، گواتر تک گیر، گواتر چندندولى . گواتر در جلو گردن و در داخل غده تیرویید ایجاد مى شود . غده تیرویید از دو قطعه تشکیل شده است که در جلوى ناى و حنجره قرار مى گیرد . بزرگى خوش خیم غده تیرویید که سبب افزایش حجم آن مى شود و مانند غده بزرگى در زیر گلو و گردن پدیدار مى شود، گواتر نامیده مى شود . برخلاف تصورات گذشته كه به تورم غده تيروئيد "غم باد" اطلاق مي‌شد، گواتر هيچ ارتباطي به استرس‌هاي عاطفي ندارد
 
== عوارض کمبود ید ==
* مدیا:در دوره حاملگی و زمان جنینی: سبب سقط جنین و مرده‌زایی، ناقص الخلقه متولد شدن، کند ذهنی، اختلالات حرکتی و روانی، لالی و کری نوزاد می‌شود.
 
* در کودکی: اختلال جسمی و روانی پدید می‌آوردپدیدمی‌آورد و سبب کندذهنی و رشد نکردن بدن می‌گردد.
• مدیا:در دوره حاملگی و زمان جنینی: سبب سقط جنین و مرده‌زایی، ناقص الخلقه متولد شدن، کند ذهنی، اختلالات حرکتی و روانی، لالی و کری نوزاد می‌شود.
* در بلوغ: ایجاد گواتر و کم‌کاری تیروئید نموده و اختـلالاختلال در تـکامل مغزی را بوجود می‌آورد.
 
* در بزرگسالان: موجب ضعف عمومی، کاهش سوخت و ساز بدن، لاغری، خواب آلودگی و اختلالات عصبی می‌شود.
• در کودکی: اختلال جسمی و روانی پدید می‌آورد و سبب کندذهنی و رشد نکردن بدن می‌گردد.
• در بلوغ: ایجاد گواتر و کم‌کاری تیروئید نموده و اختـلال در تـکامل مغزی را بوجود می‌آورد.
 
• در بزرگسالان: موجب ضعف عمومی، کاهش سوخت و ساز بدن، لاغری، خواب آلودگی و اختلالات عصبی می‌شود.
 
میزان احتیاج روزانه بدن به ید
بین150ـــ120میکروگرمبین۱۵۰–۱۲۰میکروگرم که 75۷۵ میکروگرم آن را تیروئید برای ساخت هورمونهای خود مصرف می‌کند.
 
== علائم ==
وجود توده ایتوده‌ای در ناحیه قدامی گردن که بیمار یا اطرافیان بیمار و یا پزشک آن را مشاهده می کنند می‌کنند. گاهی [[سیاهرگ|سیاهرگهاى]]گردنهایگردن بزرگتر مى شودمی‌شود و هرگاه درد ناگهانىناگهانی و سریع گواتر ایجاد شود یعنىیعنی اینکه در گواتر خونریزىخونریزی ایجاد شده است و گاهىگاهی نیز هیچ علامتىعلامتی در فردىفردی که گواتر دارد مشاهده نمى شودنمی‌شود و گاه در گواترهاىگواترهای ندولىندولی ساده و غیر سمى،سمی، پس از چند سال تغییراتىتغییراتی ایجاد مى شودمی‌شود که به پر کارىپرکاری غده تیروئید منجر شده و باعث نارسایىنارسایی قلبىقلبی و سایر اختلالات خطرناک مى گردد می‌گردد.
 
وجود توده ای در ناحیه قدامی گردن که بیمار یا اطرافیان بیمار و یا پزشک آن را مشاهده می کنند . گاهی [[سیاهرگ|سیاهرگهاى]]گردن بزرگتر مى شود و هرگاه درد ناگهانى و سریع گواتر ایجاد شود یعنى اینکه در گواتر خونریزى ایجاد شده است و گاهى نیز هیچ علامتى در فردى که گواتر دارد مشاهده نمى شود و گاه در گواترهاى ندولى ساده و غیر سمى، پس از چند سال تغییراتى ایجاد مى شود که به پر کارى غده تیروئید منجر شده و باعث نارسایى قلبى و سایر اختلالات خطرناک مى گردد .
 
== پیشگیری ==
برای پیشگیری از مبتلا شدن به گواتر توصیه می‌شود از غذاهای حاوی ید بیشتر استفاده کنید و از مصرف نمک ید دار غافل نشوید . اگر در مناطق کوهستانی و ارتفاعات بیشتری از سطح دریا زندگی می کنید،می‌کنید، پس نیاز بیشتری به ید خوراکی دارید . از مصرف بیش از حد سبزیجات گواتر زا بپرهیزید ( به ویژه شلغم و کلم و کاساوا ) .
 
برای پیشگیری از مبتلا شدن به گواتر توصیه می‌شود از غذاهای حاوی ید بیشتر استفاده کنید و از مصرف نمک ید دار غافل نشوید . اگر در مناطق کوهستانی و ارتفاعات بیشتری از سطح دریا زندگی می کنید، پس نیاز بیشتری به ید خوراکی دارید . از مصرف بیش از حد سبزیجات گواتر زا بپرهیزید ( به ویژه شلغم و کلم و کاساوا ) .
 
== درمان ==
اگر در خانواده و نسلهای گذشته شما، کسی به گواتر مبتلا بوده است ضرورت دارد به پزشک مراجعه کنید و مورد معاینه و آزمایش قرار گیرید . زیرا اگر این بیماری به موقع تشخیص داده شود، زودتر تحت درمان قرار گرفته و ریشه کن می‌شود . در صورت داشتن گواترهای ساده و معمولی مصرف قرصهای لووتیروکسین و یا قرص تیروئید به راحتی در دسترس است و در ایران توسط پزشکان توصیه و تجویز می‌شود . در صورتی که مشکوک به گواتر و یا ندول در تیروئید شده باشیم انجام معاینه بالینی و آزمایش‌های تیروئیدی و احتمالااحتمالاً اسکن تیروئید و یا سونوگرافی و یا بیوپسی توسط پزشک ضرورت می یابدمی‌یابد و سپس به درمان با قرص و [[ید رادیواکتیو]] و یا جراحی گواتر تشویق می شوید می‌شوید. توصیه مهم اینکه، طبیعی بودن تستهای تیروئید در آزمایش خون دلیلی بر نداشتنبرنداشتن گواتر نیست و با این حالت یو تیروئید گفته می‌شود و در صورت لزوم گرفتن اسکن تیروئید بسیار ضروری است .
 
اگر در خانواده و نسلهای گذشته شما، کسی به گواتر مبتلا بوده است ضرورت دارد به پزشک مراجعه کنید و مورد معاینه و آزمایش قرار گیرید . زیرا اگر این بیماری به موقع تشخیص داده شود، زودتر تحت درمان قرار گرفته و ریشه کن می‌شود . در صورت داشتن گواترهای ساده و معمولی مصرف قرصهای لووتیروکسین و یا قرص تیروئید به راحتی در دسترس است و در ایران توسط پزشکان توصیه و تجویز می‌شود . در صورتی که مشکوک به گواتر و یا ندول در تیروئید شده باشیم انجام معاینه بالینی و آزمایش‌های تیروئیدی و احتمالا اسکن تیروئید و یا سونوگرافی و یا بیوپسی توسط پزشک ضرورت می یابد و سپس به درمان با قرص و [[ید رادیواکتیو]] و یا جراحی گواتر تشویق می شوید . توصیه مهم اینکه، طبیعی بودن تستهای تیروئید در آزمایش خون دلیلی بر نداشتن گواتر نیست و با این حالت یو تیروئید گفته می‌شود و در صورت لزوم گرفتن اسکن تیروئید بسیار ضروری است .
 
== منابع ==