'''آبان‌یشت''' یکی از قسمت‌های [[یشت‌ها]] در [[اوستا]]ست که به ستایش [[ناهید]] یا [[آناهیتا]] ایزد بانوی آب‌ها اختصاص دارد.
== آبان‌یشت ==
''آبان‌یشت'' یکی از یشت‌ها یا قصاید بسیار بلند [[اوستا]] ست و دارای ۳۰ کرده و ۱۳۳ بند است. ''آبان‌یشت'' از نظر ترتیب '''یشت پنجم''' و از لحاظ تفصیل پس از [[فروردین‌یشت]] و [[مهر‌یشتمهریشت]] قرار دارد و سومین یشت بزرگ به شمار می‌آید.
* در بند ۱-۱۵۱–۱۵ در مدح و ثنای [[ناهید]] سخن رفته‌است.
* در بند ۱۶-۸۳۱۶–۸۳ از پادشاهان و نامدارانی که پیش از [[زرتشت]] ناهید را ستودند، یاد می‌کند.
* در بند ۸۴-۹۶۸۴–۹۶ از مینوی نژاد بودن ناهید، و نزول وی از کره ستارگان به طرف زمین صحبت می داردمی‌دارد و حاوی دستوری است که خود ناهید به زرتشت می دهدمی‌دهد از آنکه چگونه مردم او را بستایند.
* در بند ۹۷-۱۱۸۹۷–۱۱۸ دگرباره از ستایش پادشاهان و نامدارانی صحبت می داردمی‌دارد که معاصر زرتشت بودند.
* در بند ۱۱۹-۱۳۲۱۱۹–۱۳۲ در تعریف و توصیف ناهید است.<ref>پورداود، یشت ها،یشت‌ها، ص ۲۳۰ تا ۲۳۲</ref>
در آبان یشت نیز همانند یشت‌های دیگر اعتقادات پیش از زرتشت با عقاید زرتشتی درآمیخته‌است. در بندهای ۳ تا ۵ و ۹۶ و ۱۳۲ مشخصات پیش زرتشتی (Pre-Zoroastrian) ایزدبانوی [[آناهیتا]] و نیروی حیات بخشی او دیده‌می شوددیده‌می‌شود. در بندهای دیگر خصوصیت زرتشتی شدهٔ او آشکار است و به گونه‌ای [[اهورامزدا]] به او حیات بخشیده‌است تا در ستیز آفریدگان نیک با بدی یاور آنان باشد، مانند بندهای ۱، ۶، ۷، ۹۴، ۹۵، ۱۰۴ و ۱۱۸. این بندها همه قدیمی است و احتمالاً به دوره‌های پیش از [[هخامنشیان]] تعلق دارد. [[کریستن سن]] ذکر نام [[بابل]] را در این یشت (بند ۲۹) قرینه‌ای می‌داند که این یشت در دروهٔ [[هخامنشی]] تدوین نهایی یافته‌است.<ref>تاریخ ادبیات ایران، ص ۴۹ تا ۵۱</ref>
== ذکر ایرانویج در آبان‌یشت ==
در بند ۱۰۴ نام [[ایرانویج]] آمده است:
«او را بستود [[زرتشت]] پاک در [[آریاویچ]] در کنار [[رود دائیتیا]] با [[هوم]] آمیخته به شیر با [[برسم]] با زبان خرد با پندار و گفتار و کردار نیک با زَور و با کلام بلیغ»<ref>پورداود، یشت ها،یشت‌ها، ص ۲۸۳</ref>
