بازپس‌گیری هرمز: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Farahimanesh (بحث | مشارکت‌ها)
Farahimanesh (بحث | مشارکت‌ها)
برچسب: افزودن القاب
خط ۳۰:
 
== تصرف گمبرون و قشم ==
در سال 1614 میلادی [[امام قلی خان]] که پس از مرگ پدرش [[الله وردی خان]] به حکومت [[فارس]] منصوب شده بود به فرمان شاه صفوی به [[گمبرون]] لشگر کشید و آنجا را فتح کرد.او پس از تخریب قلعۀ پرتغالی ها در همان حوالی بندر جدیدی به نام بندر عباسی یا [[بندر عباس]] را بنا نهاد.
در سال 1619 دولت پرتغال [[روی فریره دو آندراده]] را از لیسبون به [[خلیج فارس]] فرستاد. او دستور داشت تا انگلیسی ها را که از سال 1616 در ساحل [[جاسک]] برای خود تجارتحانه تاسیس کرده بودند، تار و مار کند و بر قوای ایرانی مستقر در [[جزیره قشم]] فشار بیاورد تا مواضع خود را ترک کنند . سپس در آنجا قلعه ای بنا سازد. در نهم نوامبر سال 1620 نیروهای انگلیسی مستقر در [[سورات]] خبر یافتند که کشتی های قوای متحد پرتغال و هلند در دریای عمان در صدد حمله به منافع دولت بریتانیا در جاسک برآمده اند و بی درنگ ناوگانی متشکل از چهار کشتی تحت فرماندهی ناخدا [[اندرو شیلینگ]] را برای رویارویی با آنان روانۀ جاسک ساختند. دو ناوگان که از نظر تعداد کشتی ها - هر یک چهار کشتی- با یکدیگر برابری داشتند دو بار و به فاصلۀ دوازده روز با هم درگیر شدند.در نبرد اول اوضاع به نفع قوای بریتانیایی پیش نرفت ولی در نبرد دوم غلبه با نیروی بریتانیا بود و به دنبال آن کشتی های پرتغالی-هلندی متواری شدند. در این نبرد فرمانده قوای بریتانیا، ناخدا [[اندرو شیلینگ]] ، زخمی شد و هفت روز بعد در ششم ژانویه از پای درآمد. جسد او را در [[بندر جاسک]] به خاک سپردند.
مدتی بعد در هفتم ماه مه سال 1621 [[فریره]] در دومین مرحله از ماموریت خود با دو هزار سرباز پرتغالی و هزار نفر از مزدوران محلی به [[قشم]] حمله کرد . آنان نیروهای ایرانی مستقر در قشم را عقب راندند و طی پنج ماه و نیم قلعه ای مستحکم در این جزیره بنا کردند. اندکی بعد نیروهای [[امام قلی خان]] به مدت نُه ماه پرتغالی ها را در قلعۀ تازه تاسیس خود به محاصره گرفتند. هدف اصلی این بود که منبع تامین آب و مایحتاج هرمز را که عمدتاً از قشم تامین می شد، مسدود سازند و برای تکمیل این هدف حاکم [[جلفار]] ( [[راس الخیمه]] ) را به شورش بر علیه نیروهای پرتغالی مستقر درمنطقه وادار کردند.مقارن این احوال [[امام قلی خان]] به دستور [[شاه عباس]] با نمایندگان [[کمپانی هند شرقی بریتانیا]] وارد مذاکره شده بود تا از آنان برای حمله به [[قشم]] و [[هرمز]] یاری بگیرد.چانه زنی ها یک سال به درازا کشید.انگلیسی ها از یک سو می ترسیدند که نتوانند حریف نیروی پرتغالی ها شوند و از سوی دیگر منتظر کسب تکلیف از دولت خود بودند.عاقبت حاکم [[فارس]] آنان را تهدید کرد که در صورت عدم همکاری دست به مصادرۀ اموال و دارایی های ایشان در [[جاسک]] خواهد زد.بالاخره مفاد قرارداد تنظیم شد و انگلیسی ها پذیرفتند که در ازای تقسیم غنائم و برخورداری از بعضی امتیازات تجاری ،نظیر معافیت کالاهای آن کشور از مالیات گمرکی، متحد قوای ایران در حمله به نیروهای پرتغالی باشند.</ref> به این ترتیب ناوگان انگلیسی تحت فرماندهی ناخدا [[ریچارد بلایت]] متشکل از پنج ناو و چهار کشتی کوچک به سوی قشم حرکت کرد.در روز بیستم ژانویه 1622 قوای انگلیسی به [[تنگۀ هرمز]] رسید و پرتغالی ها را که از پنج ناو و پانزده یا شانزده کشتی کوچک برخوردار بودند، به محاصره گرفت.همچنین یک دسته از کشتی‌های انگلیسی برای انتقال نیرو به قشم به خدمت امام قلی خان در آمدند.<ref>در روز دوم فوریه نجپنج عراده توپ انگلیسی را در ساحل پیاده کردند و پس از مذاکره ای بی ثمر میان دریاسالار پرتغالی ، [[روی دو فریره]] و فرمانده انگلیسی ، [[ادوارد مانکس،مانکس]] ، قلعۀ پرتغالی قشم به توپ بسته شد.اندکی بعد قلعه سقوط کرد. [[روی فریره]] اسیربه شداسارت درآمد و بر اساس قرداد تحویل اسرای مسیحی به قوای انگلیسی، به [[سورات]] فرستاده شد.
امام قلی خان حاکم فارس و از سرداران صفوی، در آغاز بندر گمبرون (بندر عباس کنونی) را تصرف کرد و بعد از آن یک دسته از کشتی‌های انگلیسی برای انتقال نیرو به قشم به خدمت او در آمدند.<ref>ایران در برابر این کمک بریتانیا متعهد شد تا کالاهای تجاری آن کشور از گمرک معاف شوند. بریتانیا هم در قبال این کمک دست رقیب پرتقالی را از منطقه کوتاه می‌کرد.</ref>
{{-}}
{{جنگ‌های شاه عباس یکم}}