بطلمیوس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اشتباه تایپی
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
ابرابزار
خط ۱:
{{کاربردهای دیگر}}
[[پرونده:Claudius Ptolemaeus.jpg|بندانگشتی|200px|بطلمیوس]]
[[پرونده:PtolemyWorldMap.jpg|بندانگشتی|چپ|300px| نقشه جهان بازنگاری در قرن 15۱۵ از [[نقشه جهان بطلمیوس|نقشه منصوب به بطلمیوس]] در این نقشه شرقی ترینشرقی‌ترین قسمت (Sinae)چین و به سمت غرب (Aurea Chersonesus)شبه جزیرهمالایا و (Taprobane)سری لانکا با اندازه ایاندازه‌ای بزرگتر از واقع]]
[[پرونده:Sm ptolemaus.jpg|بندانگشتی|چپ|تمبر یادبود کلاودیوس بطلمیوس - انتشار در سال ۱۹۶۹ - [[یمن]]]]
 
'''کلاودیوس بْطُلِمیوس''' (۹۰ - ۱۶۸۹۰–۱۶۸ میلادی) {{به یونانی|Κλαύδιος Πτολεμαίος}} یکی از فیلسوفان و اخترشناسان یونان باستان بود که به احتمال زیاد در [[اسکندریه]] واقع در [[مصر]] می‌زیست.
 
وی الگویی را برای [[کیهان]] شناخته شده روزگار خود، که همان [[سامانه خورشیدی]] ماست، ارائه کرد که در آن [[زمین]] در مرکز [[گیتی]] قرار داشت و [[خورشید]] و [[ماه]] و بقیهٔ [[سیارات]] به دورش می‌چرخید. در آن زمان به جای [[مدار (سیاره)|مدار]] که همان مسیر فرضی سیارات است، از مفهوم فلک استفاده می‌کردند. فلک یک جسم [[کروی]] [[صلب]] و نامرئی است (مانند شیشه) که در مرکز آن زمین قرار گرفته و [[سیاره]] به محیط آن محکم بسته شده است. با چرخش فلک به دور زمین، سیاره نیز به دور زمین گردش می‌کند. در آن زمان ۴ سیاره بیشتر کشف نشده بودند. او می‌گفت: هشت یا نه فلک وجود دارد که آخرین آن‌ها [[فلک‌الافلاک]] نام دارد که همهٔ ستاره‌ها روی آن چسبیده‌اند. همچنین او بر این باور بود که [[خدا]] و فرشتگان پس از فلک‌الافلاک زندگی می‌کنند. به این نظریه که بطلمیوس در بارهدرباره جهان ارائه کرد، [[نظریه زمین مرکزی]] می‌گویند.
 
== آثار بطلمیوس ==
بطلمیوس در حدود سال ۱۵۰ میلادی کتاب (به پارسی: پراپ) پر نفوذی به نام سونتارکنس ماتماتیکا یا مجموعهٔ ریاضی نوشت. هر چند این رساله بر نوشته‌های هیپارخوس مبتنی است، اما به‌خاطر فشردگی و زیبایی چشمگیرش مورد توجه قرار گرفت. شارحان بعدی برای متمایز ساختن آن از آثار کم‌اهمیت‌تر صفت مجیسته یا مجسطی به معنی بزرگترین را به آن منسوب کردند. مترجمان عرب‌زبان حرف تعریف ال را پیشوند کردند و آن را المجسطی نامیدند.
 
بطلمیوس در المجسطی پدیده‌هایی را بررسی می‌کند که بستگی به کرویت زمین دارند. سپس دستگاه زمین مرکزی نجوم را طرح‌ریزی می‌کند که قریب به ۱۵۰۰ سال مورد پذیرش عموم بود. المجسطی قدیمی‌ترین کوشش مجدانه در راه تبیین حرکت‌شناسی منظومهٔ شمسی است. اما در توجیه حرکتهای پیچیدهٔ سیاره‌ها که فاصلهٔ ثابتی با زمین ندارند، روی مدارهای دایره‌ای عاجز بود.بود؛ بنابراین مفهوم مدارهای تدویر را به کار گرفت. بطلمیوس، در مقدمهٔ مجسطی، ریاضیات و نجوم را بسیار یقینی‌تر و قابل اعتمادتر از فلسفه می‌داند.می‌داند؛ و برای اثبات مرکزیت و سکون زمین در عالم، به جای دلایل فلسفی به استدلالات ریاضی و هندسی متوسل می‌شود. وی در این استدلال‌ها، آسمان را همان‌طور که مشاهده می‌شود، یعنی کروی در نظر می‌گیرد، و براساس کرویت زمین دلایل خود را مطرح می‌کند.
 
{{ویکی‌انبار|Κλαύδιος Πτολεμαῖος}}
 
 
== جستارهای وابسته ==
سطر ۲۸ ⟵ ۲۷:
{{ریاضیات یونان باستان}}
{{مستشرقین تاریخ پیش از میلاد ایران}}
 
 
[[رده:بطلمیوس]]