|
|established = ۱۹۳۷
|dissolved =
|location = [[آپر ایست ساید]],، [[نیویورک]],، [[ایالات متحده آمریکا]]
|type = [[نگارخانه]]
|visitors =
|director = Richard Armstrong
|curator =
|publictransit = [[۸۶th86th Street (IRT Lexington Avenue Line)]]
|website = <small>[http://www.guggenheim.org/new-york Official Website]</small>
}}
'''موزه سلیمان رابرت گوگنهایم نیویورک''' از موزه‌های مشهور شهر [[نیویورک]] است. موزه در [[منهتن]] در کرانه شمال شرقی مرکز شهر قرار دارد.
این موزه که در [[۱۹۳۷ (میلادی)|۱۹۳۷]] میلادی افتتاح گردید توسط معمار بزرگ آمریکایی [[فرانک لوید رایت]] طراحی گردید. محاسبات فنی این بنا را [[ویلیام وسلی پیترز]] انجلمانجام داد.
[[جلال آل احمد]] این موزه را اینگونه توصیف می‌کند:
:''«موزه راحتی بود و دلباز و خسته نکننده و بوی نانگرفته.نانگرفته؛ و خلاخلأ مدام دم دست و همه چیز به جای خود.خود؛ و مارپیچ و دایره‌ای در بالا پهن و در پایین باریک شونده، عین دوکی، از راس پهن ترپهن‌تر بر زمین و مضافاتش همه با هم جور. مثلاً آسانسورش بجای مربع یا مستطیل، نیمدایره بود و قوس مانند.مانند؛ و جمعاً خوب بود.»''<ref>''سفر آمریکا''. جلال آل احمد. ۱۳۸۰. کتاب سیامک. ص۱۰۹</ref>
=== ایده ===
هنگامی که از [[فرانک لوید رایت|لوید رایت]] پرسیده شد که چرا [[رامپ]] را جایگزین کف-طبقه‌های متداول در چندین تراز، کرده است او توضیح داد: برای بازدیدکنندگان موزهموزه، ،واردوارد شدن به ساختمانی که در آن به وسیله آسانسور به بالا ترینبالاترین نقطه رامپی برسند و به تدریج پیرامون فضایی باز و گسترده پایین بیایند، در حالیکه همواره از حق انتخاب تغییر تراز با آسانسور برخوردار بوده و در انتها، پس از بازدید نمایشگاه، خود را در طبقه همکف نزدیک خروجی بیابند بسیار جذاب تر و دلپذیرتر می‌باشد. اگر چه در بسیاری از موزه‌های متداول، مسیرها و [[سیرکولاسیون]] عمومی در طول [[گالری]]ها برای تماشای آنها و برگشت به نقطه شروع و خروج از بنا تکرار می‌شوند.
'''سولومون رابرت گوگنهایم''' بنیانبنیان‌گذار گذار موسسهمؤسسه گوگنهایم که مجذوب ایده رامپ مارپیچی شده بود تا زمان مرگش پیش از اتمام پروژه از آن حمایت کرد. از سال ۱۹۴۳ پس از جستجو در میان معماران اروپایی نظر [[لوکوربوزیه]]، [[والتر گروپیوس]]، [[ریچارد نویترا]] و... برای طراحی بنایی مناسب برای مجموعه ارزشمند جمع آوریجمع‌آوری شده توسط گوگنهایم، کار طراحی به این معمار آمریکایی واگذار گردید، تا سال ۱۹۵۶ پروژه با تاخیرات فراوان مواجه شد.شد؛ و سرانجام در سال ۱۹۵۹ شش ماه پس از مرگ رایت، موزه برای بازدید عموم افتتاح گردید.<ref>{{یادکرد کتاب | همان = | نام خانوادگی = طالبیان | نام = نیما | نام خانوادگی۲ = آتشی| نام۲ = مهدی |نام خانوادگی3 = نبی زاده| نام3 = سیما | فصل = اول| عنوان =مجموعه کتب عملکردهای معماری-کتاب ششم: موزه | سال = ۱۳۸۸|ناشر =حرفه:هنرمند | مکان = تهران| زبان = فارسی| شابک = ۹۷۸-۶۰۰-۹۰۶۰۵-۲-۸| صفحه =۱۲ | lastauthoramp =}}</ref>
=== آخرین یادگار رایت ===
موزه گوگنهایم توسط انستیتو معماران آمریکا به عنوان یکی از هفده اثر این معمار که می بایستمی‌بایست به جهت سهم ونقش آنها در پیشبرد فرهنگ آمریکا حفاظت شوند،انتخاب شد. این موزه به عنوان آخرین یادگار از توانایی رایت در خلق کیفیات غیر منتظرهغیرمنتظره فرم و فضای معماری، دشوارترین کار در طول دوران فعالیت حرفه ایحرفه‌ای وی بود.<ref name="ReferenceA">{{یادکرد کتاب | همان =بله | نام خانوادگی =طالبیان | نام =نیما | نام خانوادگی۲ = آتشی| نام۲ =مهدی |نام خانوادگی3 = نبی زاده| نام3 =سیما | فصل = اول| عنوان =مجموعه کتب عملکرد هایعملکردهای معماری-کتاب ششم: موزه | سال = ۱۳۸۸|ناشر =حرفه:هنرمند | مکان = تهران| زبان = فارسی| شابک = ۹۷۸-۶۰۰-۹۰۶۰۵-۲-۸| صفحه =۱۲ | lastauthoramp =}}</ref>
=== تحلیل معماری ===
در بیرون فرم تندیس گرا با ظاهری ساده و فاقد هر گونه تزیین بر روی سطوحسطوح، ،الگویالگوی فضایی درون را مشخص می کندمی‌کند و چشم اندازیچشم‌اندازی متفاوت در بین ساختمان هایساختمان‌های مکعب مستطیل شکل شهر [[نیویورک]] ایجاد می کردمی‌کرد. شاید بتوان گفت این نقطه شروع طراحی [[موزه]] ها‌ها با احجامحجم‌ها تندیس گرا بود که دیگر نه تنها آثار هنری بلکه ساختمان موزه نیز به جاذبه ایجاذبه‌ای برای بازدید تبدیل شد.
رایت نیاز به فضای نمایشگاهی زیاد در یک زمین محدود را با قرار دادن فضاها بر روی هم در ارتفاع حل کرد و با پیوستگی فضایی ایجاد شده توسط رامپ-طبقهطبقه، ،دشواریدشواری بازدید از یک ساختمان طبقاتی مرتفع را جبران نمود.نمود؛ بنابراین موزهموزه، ،متشکلمتشکل از یک گالری اصلی است که پیوسته پیرامون فضای تهی با ارتفاع تقریبی ۲۵ متر و سقفی [[گنبد]]ی شکل به همراه نورگیر سقفی دوازده ضلعی تار عنکبوتی شکل در بالابالا، ،می‌پیچدمی‌پیچد. [[آتریوم]] مرکزی مخروطی شکل معکوس با نور طبیعی اشباع می شودمی‌شود.
بازشدن آن به سمت بالا حداقل سایه اندازی بر روی رامپ–طبقه را ایجاد می کندمی‌کند. این مارپیچ (spiral) بیان دیگری از [[معماری ارگانیک]] رایت می باشدمی‌باشد. فرم اسپیرال مهیج تر از مثلثمثلث، ،شششش ضلعی و یا دایره که در بسیاری از کارهای اولیه رایت بکار گرفته شده بود چرا که اسپیرال باز شونده به سمت بالا نیروی جاذبه را به چالش می کشیدمی‌کشید.<ref name="ReferenceA" />
=== تغییرات ===
پس از مرگ رایت تغییرات زیادی در موزه ایجاد شد. در سال ۱۹۶۵ بخشی از فضای اداری و در سال ۱۹۶۹ تمامی آن به فضای نمایشگاهی پیوست و فضای آن در موزه به نمایش آثار هنری اختصاص پیدا کرد و در نهایت طی عملیات وسیعی در سال هایسال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۲ کل ساختمان بازسازی و برج جدیدی که توسط [[چارلز گواتمی]] طراحی شده بود، در کنار آن ساخته شد. در این بازسازی برخی از تغییرات بنا نسبت به طرح اصلی رایت از جمله بسته شدن نورگیر سقفی آتریوم به طرح اصلی برگردانده شد.<ref name="ReferenceA" />
=== شعبات دیگر ===
گوگنهایم در [[بیلبائو]]، [[ونیز]]، [[ابوظبی]]، و [[برلین]] نیز شعبات دارد.
| 