آذر کیوان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +مرتب+تمیز (۱۲.۵ core): + رده:موبدان
Afshinnazemi (بحث | مشارکت‌ها)
جز افزودن منابع
خط ۱:
'''آذر کیوان''' (زادهٔ [[۹۱۴]] خورشیدی/۹۴۲ قمری در فارس - درگذشتهٔ [[۹۹۷]] خ. /۱۰۲۷ ق. در هند) موبدی [[زردشتی]] بود که در [[شیراز]] زندگی می‌کرد و در اوایل قرن ۱۱ ق باتعدادی از یارانش در زمان [[اکبر شاه]] هندی به [[هندوستان]] رفت. دلیل رفتن آذر کیوان به هند را سیاست دینی اکبر شاه و کوشش‌های او برای تفاهم فکری و دینی او می‌دانند. در کتاب [[دبستان مذاهب]] دربارهٔ صفات اخلاقی او آمده که مردی منزوی و کم‌سخن بود، به ریاضت و قناعت زندگی می‌کرد و گوشت نمی‌خورد. با زبان‌های [[اوستایی]]، [[زبان پهلوی|پهلوی]]، فارسی، ترکی، هندی، و عربی به خوبی آشنا بود. او در سال [[۹۹۷]] خورشیدی در شهر [[پتنه|پَتنه]] درگذشت.
 
آذرکیوان بنیان‌گذار فرقه‌ای موسوم به [[آذرکیوانیان]] یا دساتیریان است که حقیقت همهٔ ادیان را یکی می‌دانستند و زبانی ساختگی به نام [[زبان دساتیری]] ساخته‌اند.

فرقه‌ای که بنیان گذاشت آمیزه‌ای از عقاید [[زرتشت]]، اسلامی، هندویی، یهودی، مسیحی، [[مانویت]] و [[مزدکی]] بود.

== آثار آذر کیوانیان ==
آذرکیوان با عقاید و آرای فلسفی زمان خود آشنا بود و منظومهٔ [[مکاشفات]] از آثار اوست که در کتاب [[جام کیخسرو]] از آثار این فرقه باقی مانده‌است. به نوشتهٔ [[شارستان چهارچمن]]، کتاب‌های [[آیینهٔ اسکندر]]، [[تخت طاقدیس]] و [[پرتو فرهنگ]] از دیگر آثار آذر کیوان است. برخی از آثار به‌جاماندهٔ این فرقه عبارت است از: [[دساتیر]]، شارستان چهارچمن، جام کیخسرو، [[زردست افشار]]، [[زنده رود]]، [[دبستان مذاهب]] و [[فرازستان]].
 
آذرکيوان کتاب دساتير را به پيغمبر گمنامي از ايران باستان به نام [[ساسان پنجم]]، که خود را از اعقاب او مي‌داند، نسبت مي‌دهد و مدعي مي‌شود که يک نسخه‌ي منحصربه فرد کتاب به او ارث رسيده است. اين کتاب که به زبان خاص و مهجوري تأليف شده، شامل شانزده فصل يا «نامه» است که آذرکيوان خود ترجمه‌ي فارسي شانزده فصل را همراه با تغييرات و توضيحات با عنوان نيمه‌ي دوم کتاب بر آن افزوده است. بنابر ادعاي مؤلف، اين کتاب در باب پيامبران نخستين ايران است که همراه وقايع تاريخي که هيچ سابقه‌ي تاريخي يا اساطيري ندارند، آن‌ها را سرهم بندي کرده و به تاريخ سنتي ايران افزوده است. چنين به نظر مي‌رسد که اين مطالب حوزه‌ي اساطير تازه ابداع شده‌اي باشند که به عهد اساطيري در تاريخ سنتي ايران افزوده شده‌اند. با آن که نويسنده مدعي است که اين ترجمه را ساسان پنجم فراهم کرده است، نثر آن کاملاً متأثر از نثر قرن يازدهم فارسي در هند است که با واژگان [[زبان هندی|هندي]] و [[زبان سانسکریت|سانسکريت]] آميخته شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=هويت ايراني (از دوران باستان تا پايان پهلوي)|نام خانوادگی=احمدي|نام=حميد|ناشر=تهران: نشر ني|سال=1395|شابک=9879641854500|مکان=|صفحات=172}}</ref>
 
[[هانری کوربن|هانري کربن]] فرانسوي که به [[فلسفه اشراق|حکمت اشراق]] و [[شهاب‌الدین یحیی سهروردی|شيخ اشراق]] ارادت بسيار دارد، مؤسس مکتب اشراق را زرتشتي مي‌‌داند و بر آن است که آذرکيوان هم از نظر واژگان و هم از نظر مفاهيم و [[روش‌شناسی|روش‌شناسي]] زير نفوذ کامل مکتب شيخ شهاب‌الدين سهروردي بوده و آثار آذرکيوان را پاسخي زرتشتي به شيخ اشراق مي‌داند.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=electricpulp.com|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/azar-kayvan-priest|عنوان=ĀẔAR KAYVĀN – Encyclopaedia Iranica|ناشر=www.iranicaonline.org|بازبینی=2016-10-02}}</ref>
 
== منابع ==