نظام نیمهریاستی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Hootandolati (بحث | مشارکتها) |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +مرتب (۱۲.۵ core): + رده:رئیسجمهورها+رده:اصل تفکیک قوا |
||
خط ۲۲:
[[فرانسه]] مهمترین مثال یک نظام نیمهریاستی است که از سال ۱۹۵۸ با تصویب قانون اساسی جمهوری پنجم فرانسه به این شیوه اداره میشود. تا پیش از آن فرانسه با نوعی نظام پارلمانی اداره میشد که تفکیک قوا نیز در آن رعایت شده بود و در نتیجه این وضعیت دولتها به راحتی توسط پارلمان سرنگون میشدند. [[ژنرال دوگل]] برای حل این معضل بر افزایش اختیارت رئیسجمهور و انتخاب رئیسجمهور با رأی مردم تأکید کرده و در نهایت توانست اصلاحات مورد نظر خود را در قانون اساسی اعمال کند.<ref name="ReferenceA">{{یادکرد|نویسنده=غمامی، محمدمهدی|مقاله=تفکیک قوا؛ مفهوم و شیوههای اجرایی|ژورنال=گواه|تاریخ=پائیز ۸۶|شماره=شماره ۱۰|صفحه=صفحه ۱۰۲–۱۰۳}}</ref>
در سالهای اخیر کشورهای متعدد دیگری نیز این الگو را برای نظامهای حکومتی خود به کار گرفتند. پس از فروپاشی [[بلوک کمونیستی]] شکلهایی از نظام نیمهریاستی در قانون اساسی جدید برخی از کشورهای کمونیستی سابق اتخاذ شد و برخی کشورهای آفریقایی به این سیستم حکومتی روی آوردند.<ref name="web.archive.org"
نظام حکومتی فعلی ایران [[جمهوری اسلامی ایران]] مدلی منحصربهفرد محسوب میشود که به نظام نیمهریاستی شباهت دارد. اولین [[قانون اساسی ایران]] پس از انقلاب ۱۳۵۷ دقیقاً از الگوی فرانسوی پیروی کرده و یک نظام تفکیک قوای سه قوهای<ref>در قانون اساسی ایران به جای تفکیک قوا از «استقلال قوا» استفاده شده است، چراکه تفکیک قوا مخصوص نظامهای ریاستی است در حالیکه مشروعیت حاکمیت در قانون اساسی ایران از طریق نظام ولایت فقیه و امامت امت به سه قوه سرایت میکند.</ref> را با حضور نخستوزیر و هماهنگکنندگی رئیسجمهور ایجاد کرد. با این تفاوت که [[ولی فقیه]] به جای رئیسجمهور بالاترین مقام سیاسی کشور محسوب میشد. معایب این نظام باعث شد تا ایران در [[همهپرسی بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|بازنگری قانون اساسی ۱۳۶۸]] با حذف مقام نخستوزیری تغییراتی را در سیستم حکومتی خود اعمال کند.<ref name="ReferenceA"
== جمهوریهای نیمهریاستی ==
خط ۶۳:
{{پانویس}}
[[رده:اصل تفکیک قوا]]
[[رده:جمهوریخواهی]]
[[رده:رئیسجمهورها]]
[[رده:سامانههای سیاسی]]
[[رده:شکلهای حکومت]]
|