| تاریخ مرگ = <small>۱۸ جمادیالاول ۳۲۸ قمری</small>/{{مرگ و سن|۹۴۰|۰۳|۰۶۶|۸۶۰|۱۲|۰۲۲}}/ [[۱۸ جمادیالاول]] [[۳۲۸ (قمری)|۳۲۸ق]]
| مکان مرگ = [[قرطبه]]
| محل زندگی = [[اندلس]]
| نژاد = [[مردم عرب|عرب]] [[اندلسیاندلس]]ی
| تابعیت =
| تحصیلات =
| پیشه = [[ادیب]]، [[شاعر]]
| شناختهشده برای = اثرش [[العقد الفرید]]
| نقشهای برجسته =
| سبک = شعر بر پایهٔ منطق، مدیح، رثا، وصف طبیعی
خط ۲۶:
| آثار = المُمَحِّصات. [[العقد الفرید]]
}}
'''ابن عبدُ رَبِّه''' ([[۸۶۰۲ دسامبر ۸۶۰–۶ مارس (میلادی)|۸۶۰]]-[[۹۴۰ (میلادی)|۹۴۰م]]) (نسب: احمد بن محمد ابن عبد ربِّه) [[ادیب]] [[عربی]] [[اندلسی]]،<ref name="بعلبکی">{{یادکرد دانشنامه | نام خانوادگی = بعلبکی| نام = منیر | پیوند نویسنده = منیر بعلبکی | مقاله = Ibn-'Ab-Ribbih، ابن عبد ربِّه | دانشنامه = [[دانشنامه المورد]] | جلد= پنجم | سال =[[۱۹۸۰ (میلادی)|۱۹۸۰]] | ناشر = [[دارالعلم للملایین]] | مکان = [[بیروت]] | صفحه = ۱۴۷ | زبان = عربی}}</ref><ref>{{یادکرد دانشنامه | نام خانوادگی =زرکلی | نام =خیرالدین | پیوند نویسنده = خیرالدین زرکلی| مقاله = ابن عبد ربّه | دانشنامه = [[الأعلام]] | جلد= ۱ | سال =[[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰۲]] | ناشر = [[دارالعلم للملایین]] | مکان = [[بیروت]]| شابک = | صفحه =۱۹۷ | زبان = عربی}}</ref><ref>{{یادکرد دانشنامه | نام خانوادگی = بعلبکی | نام = منیر | پیوند نویسنده = منیر بعلبکی| مقاله = ابن عبد ربّه | دانشنامه = [[معجم الأعلام المورد|فرهنگزندگینامهٔ المورد]] | نشانی = http://waqfeya.com/books/19/17/0017.rar | تاریخ = [[۱۹۹۲ (میلادی)|۱۹۹۲]] | ناشر = [[دارالعلم للملایین]]| مکان = [[بیروت]] | زبان = [[عربی]] | شابک = 9953901163 | صفحه = 30}}</ref> از اهالی [[کوردوبا (اسپانیا)|قرطبه]] بود.{{سخ}}نخست شعر غزلی و لهو سرود، سپس برگرفت و توبه کرد. قصاید اولیهٔ خود را «از روی عیاشی» میدانست و آنها در ''المُمَحِّصات'' گردآورد.<ref name="بعلبکی" /> با [[قلفاط|ابوعبدالله قلفاط]] دوستی داشت اما پایدار نشد.<ref name="فروخ" /> مشهورترین اثرش کتاب ادبی ''[[العقد الفرید|العِقد]]''(یا آنگونه که بعدها ''العِقد الفرید'' نام گرفت) میباشد<ref name="بعلبکی" /> که آوازهاش برپایهٔ آن است.<ref name="فروخ" /> در آن اثر، خبرها، گفتهها و برگزیدهها از [[نثر]] و [[شعر]] از [[w:en:Mashriq|مشرق اسلامی]] را گرد آورد، با اینکه خود [[مغرب عربی|مغربی]] بود؛<ref name="فروخ" /> بهطوری که [[صاحب بن عباد]] هنگامی که این اثر را دید، گفت: «این کالای خودمان است که به ما بازگردانده شده. پنداشتم این اثر دربرگیرندهٔ اخباری از [[مغرب عربی|سرزمینشان]] باشد اما بر اخبار خودمان استوار است. نیازی به آن نداریم!».<ref name="فروخ" />
== زندگی ==
نَسَبِ او «شهابالدین ابوعمر احمد بن عبدِ ربّه بن حبیب بن حُدَیر بن سالم قرطبی» ذکر شده است.<ref name="فروخ">{{یادکرد کتاب|نشانی=http://ia801405.us.archive.org/14/items/tadab/tadab04.pdf|عنوان=تاریخ الأدب العربی|نام خانوادگی=فروخ|نام=عمر|ناشر=[[دارالعلم للملایین]]|سال=[[۱۹۸۴ (میلادی)|۱۹۸۴]]|شابک=|جلد=چهارم|مکان=[[بیروت]]|صفحه=|صفحات=۲۱۰|پیوند نویسنده=عمر فروخ}}</ref> احمد بن عبدربه در [[۱۰ رمضان]][[۲۴۶ (قمری)|۲۴۶ق]]/ [[۲ دسامبر]] ۸۶۰ در [[۸۶۰کوردوبا (میلادیاسپانیا)|۸۶۰مقرطبه]] (در [[قرطبه]]استان ([[کوردوبا (اسپانیا)|کوردوبایاستان کوردوبا]]ی امروزی اسپانیا]]) زاده شد و همانجا پرورش یافت.<ref name="فروخ" /> نزد برخی استادان آنجا، علم آموخت، مانند: بَقیُّ بن مَخلَد (درگذشتهٔ ۲۷۶ق)، محمد بن وضّاح (درگذشتهٔ ۲۸۶ق۲۸۶ قمری) و محمد بن عبدالسلام خشنی (درگذشته ۲۷۶).<ref name="فروخ" />{{سخ}}احمد بن عبدربه شاعر دربار [[w:en:Al-Mundhir of Córdoba|امیر منذر]]، [[w:en:Abdullah ibn Muhammad al-Umawi|امیر عبدالله]] و [[عبدالرحمن سوم|عبدالرحمن ناصر]] بود.<ref name="فروخ" />{{سخ}}در سالهایی پایانی عمرش فلج بود، سپس در [[۱۸ جمادیالاول]][[۳۲۸ (قمری)|۳۲۸ق]]/ [[۶ مارس]][[۹۴۰ (میلادی)|۹۴۰م]] در [[قرطبه]] درگذشت.<ref name="فروخ" />
== منابع ==
{{پانویس}}
{{۱۹۱۱}}
{{Wikisourcelang|ar|مؤلف:ابن عبد ربه|Ibn Abd Rabbih}}