نهضت تنباکو: تفاوت میان نسخه‌ها

[[میرزای شیرازی]] از همان ابتدا به واسطهٔ نامه‌هایی که از علمای ایران دریافت می‌کرد و از طریق اخباری که [[سید علی اکبر فال اسیری]] و آقا[[منیرالدین بروجردی]] اصفهانی به وی می‌رساندند،<ref>سید مصلح الدین مهدوی، زندگینامه آیت‌الله العظمی آقانجفی اصفهانی</ref> از این امتیاز مطلع شده بود.<ref>محمدرضا زنجانی، تحریم تنباکو، تهران، حسین مصدقی،۱۳۳۳، صص ۵۸ ـ ۶۶.</ref>

از این رو میرزای شیرازی، هم زمان با شروع ناآرامی در [[تبریز]] در اول [[ذیحجه]] سال ۱۳۰۸ ه‍. ق با ارسال تلگراف مفصلی به شاه، ضمن اشاره به مضار و مفاسد اجازه مداخله خارجی‌ها در ایران به اعطای امتیازات نیز توجه نمود و همه آنها را منافی صریح قرآن، نوامیس الهیه و استقلال ایران خواند.

با این حال میرزا در پاسخ تمام این تشبثات، تنها بر این نکته تأکید کرد که فقط باید به ملت مسلمان تکیه کرد و{{نقل قول|«دولت اگر از عهده جواب بیرون نتوان آید ملت از جواب حسابی عاجز نیست»}}<ref>پیشین، حسین‌بن علی اصفهانی کربلایی، صص ۹۰ ـ ۹۳.</ref> و {{نقل قول|«اگر دولت از عهده بر نمی‌آید، من به خواست خدا آن را بر هم می‌زنم.»}}

در اواخر [[ربیع‌الثانی]] ۱۳۰۹ در تهران شایع شد که حکمی از [[میرزای شیرازی]] در باب تحریم استعمال دخانیات صادر و به اصفهان مخابره شده‌است. در اوایل [[جمادی‌الاولی]] با رسیدن محمولهٔ پستی به تهران صورتی از حکم درمیان مردم منتشر شد با این توضیح که نسخهٔ اصلی آن را فقط [[میرزا حسن آشتیانی]] مشاهده کرده‌است. متن حکم چنین بود:{{نقل قول|«بسم‌الله الرحمن الرحیم، الیوم استعمال تنباکو و توتون بِأَیِ نحوٍ کان در حکم محاربه با امام زمان علیه‌السلام است. حرره الاقل محمدحسن الحسینی.»}}<ref>همان، صص ۱۱۷ ـ ۱۱۸.</ref>