۲۲۹
ویرایش
'''میانرشتهای''' یا '''اندررشتهای''' {{به انگلیسی|Interdisciplinary}} اشاره به حوزههای نوین در دانش دارد که بیش از یک زمینهٔ محض دانشی را مورد مطالعه قرار میدهد. روش برخورد میانرشتهای فرصت عبور از مرزهای سنتی رشتههای گوناگون دانش را در راه رسیدن به نتیجهٔ مطلوب در یک رشته فراهم میسازد. به عبارت دیگر، یک حوزهٔ میانرشتهای، عبارتست از «تلفیق دانش، روش و تجارب دو یا چند حوزهٔ علمی و تخصصی برای شناخت و حل یک مسئلهٔ پیچیده و یا معضل اجتماعی چندوجهی». در یک فعالیت علمی میانرشتهای، متخصصان دو یا چند رشته و تخصص علمی در ارتباط با شناخت، حل، و یا تحلیل یک پدیده، موضوع و یا مسئلهٔ معمولاً پیچیده و واقعی با یکدیگر تعامل و همکاری علمی میکنند؛ بنابراین، فعالیتهای علمی میانرشتهای زمانی معنا پیدا میکنند که شناخت و فهم علمی و دقیق پدیده یا مسئلهای پیچیده یا ناشناخته که از ظرفیت و دانش یک رشته و یا تخصص خارج است، هدف باشد.<ref>خورسندی طاسکوه، علی (۱۳۸۸). «تنوع گونهشناختی در آموزش و پژوهش میانرشتهای». فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، شماره ۴، صص ۸۳–۵۷. قابل دسترسی در: http://www.isih.ir/?_action=showPDF&article=43&_ob=8c507e723e62d416bf269efc2c31c6d2&fileName=full_text.pdf</ref> حل معضل جدی نیاز به «فیلم» در دوربینهای عکاسی ـ با محدودیتهای ناخوشایندی که با همهٔ پیشرفتگی در زمینههای گوناگون به ویژه [[شیمی]] داشت ـ با به کارگیری روش برخورد میانرشتهای و استفاده از پیشرفتهای [[الکترونیک|دانش الکترونیک]] و بینیازسازی یکبارهٔ دوربینهای عکاسی از فیلم، نمونهای از دستاوردهای عملی تلفیق دانش و روش برخورد میانرشتهای در گشودن دشواریها است.{{سخ}}
به پدیده میانرشتهای، میانرشتگی نیز گفته میشود. تولید و تولد علوم میانرشتهای با [[تعامل علم ساختی]] در هم عجین و یکی موجب دیگری است. مثلا [[شیمی]] و [[زیست شناسی]]، [[بیوشیمی]] را موجب شدهاند. علم دانشسرایی همواره یک [[نهاد]] و یک [[پدیده اجتماعی]] هم هست. تحولات معرفتی همه میتوانند معلول تعامل علم ساختی باشد.<ref>رجایی، حمید (۱۳۸۷). در تفکر جانبی و باور دینی. تهران: پژوهش صدا و سیما. صفحهٔ ۱۲۳.</ref>
دانشهای میانرشتهای به تناسب نیازهای جدید و تخصصهای نوظهور، از مرزهای سنتی میان رشتههای دانشگاهی یا مکاتب فکری گذر میکنند. ازاین رو، علومی را که با تلفیق چند علم گوناگون ایجاد میشوند را [[دانش|دانشهای]] میانرشتهای مینامند. مثلاْ دانش [[نانوفناوری]]، دانش میانرشتهای [[شیمی]] و [[فیزیک]] به شمار میرود.
|
ویرایش