پادشاهی میشان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: حذف حجم زیادی از مطالب منبعدار برداشتن بخش بزرگی از صفحه ویرایشگر دیداری |
|||
خط ۱:
[[پرونده:Karte Charakene.png|بندانگشتی|255px|سرزمینهای زیر فرمان میشان]]
[[پرونده:Hyspaosines.jpg|بندانگشتی|سکهٔ هیسپاوسین]]
سطر ۴۰ ⟵ ۳۹:
== نژاد و تبار میسانیان ==
▲پروفسور [[کریستین سن]] آنان را از عربهایی میداند که خاستگاه آنان منطقهٔ [[عمان|عمّان]] بودهاست.<ref>ایران در زمان ساسانیان-کریستینسن-ص۹۹</ref>
هر چند طبق نظر محققین هیسپاوسین پادشاه میشانی نامی با ریشهٔ ایرانی یونانیشده داشت
که ممکن است اینگونه برداشت شود که او تباری آریایی داشته باشد اما در تاریخهای مختلف از او به عنوان پادشاهی عرب یاد شده<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/arab-i دانشنامه ایرانیکا (ARAB i. Arabs and Iran in the pre-Islamic period)]</ref> و در منابع بسیار، تبار او عرب معرفی گردیدهاست. همچنین مؤرخ رومی [[پلینیوس|گایوس پلینیوس]]، معروف به پلینی بزرگ(۲۳-۷۹ میلادی) که خود شاهد و معاصر با پادشاهی میشان بوده در حین بازدیدها و گزارشات خود میشانیان را قومی عرب خواندهاست و آنان را تحت امر پادشاهی عرب معرفی میکند.<ref>[http://www.ebooksread.com/authors-eng/the-elder-pliny/plinys-natural-history-in-thirty-seven-books-hci/page-29-plinys-natural-history-in-thirty-seven-books-hci.shtml Pliny NH (b), p. ۱۳۶. (VI. Xxxi(]</ref><ref>[http://www.ebooksread.com/authors-eng/the-elder-pliny/plinys-natural-history-in-thirty-seven-books-hci/page-29-plinys-natural-history-in-thirty-seven-books-hci.shtml pliny-Naturals history-page ۲۹ ]</ref>
== روابط تجاری و سیاسی میسان ==▼
میسانیان از موقعیت سرزمین خود که بر فراز خلیج فارس بوده و دجله و
▲== روابط تجاری و سیاسی میسان ==
▲میسانیان از موقعیت سرزمین خود که بر فراز خلیج فارس بوده و دجله و شط العرب از میانه پهنهٔ حکومتی آن میگذشت بهره بردند. در این زمینه آنان در کشتیرانی و بازرگانی با کشورهای خلیج فارس شرکت داشتند، در عبور فراوردههای مناطق استوایی به ویژه کشورهای شمال آفریقا و هند و کشورهای خاور دور همدست شدند.
فراوردههای این کشورها شامل کالاهایی بود که مردم مردم عراق و کشورهای خاورمیانه که آغاز تمدن آنان به شمار میآمد، بدان نیازمند بودند. مهمترین کالاهای آنان شامل انواع عطر، ادویه جات، سنگهای گرانبها، عاج، انواع چوبهای سخت و ابریشم بود.در آن هنگام نزدیکترین راه عبور آنان به دریای [[مدیترانه]] همان راهی بود که از خلیج فارس، سپس عراق و از آن پس به [[آسیای صغیر]] و یا سرزمین [[شام]] و بعد اروپا منشعب میشد.
[[سلوکیان]] سعی کردند به این راه دست یافته، از سود بازرگانی آن بهره برند. آنان قصد داشتند که بر اقتصاد سرزمینهای دریای خاورمیانه که به وسیلهٔ دولتهای مخالف سلوکیان اداره میشد، حاکم شوند، از این رو برای بدست آوردن این قدرت [[سلوکوس سوم]] حملهٔ را برای دست یابی به [[جرحا]] واقع در ساحل بحرین فراهم ساخت.این بندر بزرگترین بندرگاه دریانوردی و بازرگانی در خلیج فارس به شمار میآمد.
ساکنان میسان نقش خود را در این حرکت بازرگانی که از عراق عبور میکرد، محفوظ نگاه داشتند. در آن هنگام عبور دجله از سرزمین آنان هماهنگ با حرکت کشتیها در آن به سوی مداین، و از آن به بالای دجله و فرات بود. بنابر این در بازرگانی سهیم شده و فعالیت بازرگانی آنان تا [[پالمیرا|تدمر]] و بنادر سرزمین شام گسترش یافت. بدون شک این فعالیت علاوه بر تاثیر آن بر روی پیشرفت تمدن آنان، سرمایههای بسیاری را نیز به سوی آنان سرازیر کرد.
این بازرگانی پس از استقرار دولت [[رومیان]] بر اهمیّت آن افزوده شده بود. مردم میسان خطر رومیها بر خود و سود سرشاری که از این بازرگانی بدست میآوردند را درک کرده، از این رو روابط خود را با «[[جرها]]» در بحرین و با «[[تدمر]]» در [[بادیة الشام]] را مستحکم ساختند. آنان به بازسازی راهها پرداخته، در آن برجهایی را برای راهنمایی کاروانها بوجود آوردند. در کنار آن برجها پاسدارانی را برای محافظت از این راههای بازرگانی گماشتند.
نخستین بار امپراتور روم [[جرمانیکوس]] یک بازرگان تدمری به نام اسکندر را برای برقراری روابط به دربار پادشاه میسان اعزام میکند.
همچنین [[تراژان]] امپراتور روم پس از تسخیر [[تیسفون]] به میسان آمده و در شهر افامیه مورد استقبال پادشاه میسان [[اتامبیلوس پنجم]] و مردم میسان قرار گرفته
همچنین روابط بازرگانی میسانیان با تدمریان و [[مردم نبطی|نبطیان]] نیز بسیار گسترده بود.
و در کتیبههای کشف شده در تدمر از تاجری تدمری به نام یارحیبولا بن لیشمش نام برده میشود که از او به پاس زحماتش در تقویت روابط تجاری با میسانیان توسط مجلس تدمر مورد قدردانی قرار میگردد.و در منطقهٔ امالعماد کتیبهٔ تدمری دیگری در تشکر از بازرگانی به نام «سوید» کشف گردید که طبق آن چهار مجسمه ازاین بازرگان بدلیل نقش فعّال او در تجارت با میسانیان در تدمر و ولگاشیا و کرخینیا نصب میگردد و برخی از افراد خاندان او به مقامات رفیع دولتی میرسند.
همچنین در کتیبهٔ تدمری دیگری ذکر میگردد که تاجران تدمر در بین سالهای ۵۰-۵۱ میلادی بنای یادبودی از یک تاجر تدمری به نام «زبدی بول بن أبیهن» در شهر کرخینیا بنا نمودند.
یوسفوس فلاویوس نیز از «ابن ناریگ» یکی از شاهان میسانی نام برده که روابط خوبی با [[ایزات]] پادشاه مملکت [[حدیاب]] داشته بودو دختر خود را به ازدواج او در آورد.
حکومت میسانی توسط اردشیر اول، سرنگون شد. در این مورد پروفسور [[کریستین سن]] میگوید: «عاقبت میان اردشیر و شاهنشاه اشکانی جنگ در گرفت.اردوان پادشاه اهواز را فرمان داد که به جنگ اردشیر شتافته، او را مغولاً به تیسفون فرستد. اردشیر مهلت نداد. بعد از آنکه شاذشاپور شهریار اصفهان را مغلوب و هلاک کرد، رو به جانب اهواز نهاد و شهریار آنجا را کاملاً مغلوب و کشور او را به قلمرو خود ملحق نمود. آنگاه ولایت کوچک میشان را، که در مصب شط دجله و ساحل خلیج فارس بود، به تصرف آورد. این ولایت در دست اعرابی بود، که از عمان آمده بودند و پیشرو طوایف عربی محسوب میشوند، که درست در آغاز سلطنت ساسانیان ناحیه حیره را در مغرب فرات فرو گرفتند.»<ref>ایران در زمان ساسانیان-ص ۹۹▼
== میسان در فتح اسلامی ==▼
امروزه میسان بخشی از خاک دو کشور [[ایران]] و [[عراق]] را تشکیل میدهد. این منطقه در ایران به نام [[دشت میشان]] به مرکزیت شهر [[حویزه|هویزه]] و در عراق به نام [[استان میسان]] به مرکزیت شهر [[العماره]] میباشد.▼
▲حکومت میسانی توسط اردشیر اول، سرنگون شد. در این مورد پروفسور [[کریستین سن]] میگوید: «عاقبت میان اردشیر و شاهنشاه اشکانی جنگ در گرفت.اردوان پادشاه اهواز را فرمان داد که به جنگ اردشیر شتافته، او را مغولاً به تیسفون فرستد. اردشیر مهلت نداد. بعد از آنکه شاذشاپور شهریار اصفهان را مغلوب و هلاک کرد، رو به جانب اهواز نهاد و شهریار آنجا را کاملاً مغلوب و کشور او را به قلمرو خود ملحق نمود. آنگاه ولایت کوچک میشان را، که در مصب شط دجله و ساحل خلیج فارس بود، به تصرف آورد.
▲امروزه میسان بخشی از خاک دو کشور
{{چپچین}}
* Schuol, Monika: Die Charakene. ''پادشاهیهای [[میانرودان]] در دوره هلنیستی و اشکانی'' (= Oriens et occidens ۱), Stuttgart ۲۰۰۰، ISBN 3-515-07709-X
|