دستگاه گلژی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:biological_cell.svg|thumb|300px|[[اندامک]]‌های درون یاخته جانوران: (۱) [[هستک]] (۲) [[هسته سلول|هسته]] (۳) [[ریبوزوم]] (رناتن) (۴) [[وسیکل]] (۵) [[شبکه آندوپلاسمی]] زبر (۶) '''دستگاه گلژی''' (۷) [[سیتواسکلتون]] (۸) شبکه آندوپلاسمی صاف (۹) [[میتوکندری]] (۱۰) [[کریچه]] (واکوئل) (۱۱) [[سیتوپلاسم]] (میان‌یاخته) (۱۲) [[لیزوزوم]] (کافنده‌تن) (۱۳) [[میانک (زیست‌شناسی)|میانک]] (سنتریول)]]

 

 

== آیا همه سلول‌ها دستگاه گلژی دارند؟ ==

مشاهده دستگاه گلژی با [[میکروسکوب الکترونی]] تشخیص سه بخش را امکان‌پذیر می‌سازد: [[ساکول]]‌ها، دیکتیوزوم‌ها و مجموعه آن‌ها.

 

کیسه‌های پهن و قرصی شکل غشایی هستند که بخش میانی صاف و وسعتی حدود ۱ میکرومتر دارند. اما کناره‌های کیسه بسیار چین خورده و متراکم است که قدرت جوانه زدن دارند و وزیکولهای کوچکی را ایجاد می‌کنند. هر ساکول حالت کمانی دارد و یک سطح آن برآمده و سطح دیگر فرورفته‌است. ضخامت غشای ساکول همانند غشای شبکه آندوپلاسمی است. سطح سیسترن یا ساکول صاف و بدون [[ریبوزوم|ریبوزم (رِناتَن)]] است.

 

مسئله خاستگاه دیکتیوزوم‌ها هنوز مورد بحث است و در این زمینه فرضیه‌ها و نظریه‌های چندی ارائه شده‌است. بدیهی است که هر یاخته در شرایط عادی بطور معمول تعدادی از دیکتیوزوم‌های خود را از یاخته والدی به ارث برده‌است. سه نظریه مهم از این قرارند:

# ایجاد وزیکول‌ها و یا حفره‌هایی از [[شبکه آندوپلاسمی صاف]] و یا گاهی از پوشش هسته‌ای که بر سطح نزدیک یا سطح شکیل دیکتیوزوم افزوده می‌شود. البته این پدیده امروز مورد بحث است و تأیید عمومی ندارد زیرا حفره‌های گذر یا انتقالی جدا شده از شبکه آندوپلاسمی بیشتر جذب کناره‌های کیسه‌های دیکتیوزومی می‌شوند و عاملی برای پایداری و امکان جوانه زنی کیسه‌ها را فراهم می‌کند.

# دیکتیوزوم‌های جدید از تقسیم دیکتیوزوم‌های پیشین بوجود می‌آید.

 

این دستگاه اعمال زیاد و مهمی را انجام می‌دهد و از آن به «پلیس راه سلول» یاد می‌کنند. از جمله:

* پردازش و آماده‌سازی محصولات تازه سنتز شده سلولی.