ال نینو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تمیزکاری و اصلاح متن‌‌‌‌‌ با استفاده از AWB
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
{{اشتباه نشود|لانینا}}
[[پرونده:El nino waves piers ocean seagulls cafes.jpg|چپ|thumbnail|آثار ال نینو]]
'''ال‌نینو''' یا '''ال‌نینیو''' {{به اسپانیایی|El Niño}} یکی از [[چرخه|چرخه‌های]]‌های مشهور [[آب و هوا|آب و هوایی]] جهان است که هر ۲ تا ۷ سال یک‌بار باعث ایجاد ناهنجاری‌های بزرگی در آب و هوای سراسر سیّارهٔ [[زمین]] می‌شود از جمله این ناهنجاری‌ها می‌توان به سیلاب‌های ناگهانی، [[خشک‌سالی]]، [[قحطی]] و [[اپیدمی]] اشاره کرد.
 
ال‌نینیو به طور ساده عبارت است از یک رخداد اقلیمی کلان که در اثر رها شدن انرژی انباشته در بزرگترین حوزه اقیانوسی جهان یعنی جنوب اقیانوس آرام رخ می‌دهد. نشانه اولیه آن هم تغییر جهت جریان آب‌های سرد و گرم و همچنین بادهای این منطقه است.<ref name="bbc.com">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.bbc.com/persian/world/2015/09/150927_me_el_nino_climate_extremes_hyper_nino|عنوان= بی بی سیبی‌بی‌سی فارسی| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
 
== نام‌شناسی ==
خط ۹:
 
== دلایل وقوع ال نینیو ==
 
=== گردش واکر ===
{{نوشتار اصلی|گردش واکر}}
[[پرونده:El nino waves piers ocean seagulls.jpg|چپ|thumbnail|آثار ال نینو]]
این گردش یک گردش اتمسفری، در صفحه‌ای عمود بر [[استوا]] می‌باشد که با [[صعود هوا]] در غرب [[آرام استوایی]] و [[نزول هوا]] در شرق آرام استوایی شکل می‌گیرد و همراه با آن بادهای سطحی شرقی و بادهای غربی فوقانی به موازات استوا در سطح وسیعی از حوضهٔ آرام استوایی ایجاد می‌شود. در واقع گردش واکر به‌دلیل وجود [[گرادیان]] دمای سطح دریا در طول استوا، میان دماهای بالا در غرب آرام استوایی و دماهای پایین در شرق آرام استوایی، شکل می‌گیرد، و قویاً در ارتباط با رویداد [[انسوآنسو]] است.
 
=== شکل‌گیری شیب دما ===
در شرایط عادی منطقه، در غرب آرام حاره‌ای به واسطهٔ بادهای تجارتی جنوب شرقی نسبتاً آرام، گرایش حاصل از تشعشع خورشیدی موجب گرم شدن آبهای اقیانوس می‌شود.
 
به طور همزمان [[بادهای تجارتی جنوب شرقی]] موجب [[فرارفت]] آبهای گرم به سمت غرب می‌شوند.می‌شوند؛ بنابراین در غرب آرام حاره‌ای یک انباشتگی از آبهای با دماهای بالا بوجود می‌آید و تراز دریا در این منطقه بالا است. حال به دلیل تنش باد شرقی در آرام استوایی حرکتی به سمت قطب در [[لایه اکمن اقیانوسی]] ایجاد می‌شود و در پی آن به دلیل پیوستگی، فراجهندگی آب سرد در نواحی مرکزی و شرقی آرام استوایی به وجود می‌آید که این علتی بر وجود زبانه آب خنک در نواحی مرکزی و شرقی آرام استوایی است.
 
== ال‌نینیو و خاورمیانه ==
دست کم در عرض‌های پایین جغرافیایی عمده آنچه که تغییر اقلیم انگاشته می‌شود به واقع همان تاثیرتأثیر پدیده ال‌نینیو است. مستندات نشان می‌دهند که در پنجاه سال گذشته بسامد وقوع خشکسالی در جهان کاملاً با وقوع ال‌نینیو منطبق است.
شاید حتی بتوان بخش قابل توجهی از خشکی سالیان اخیر خاورمیانه را به ال‌نینیو نسبت داد. نشانه‌های آشکاری می‌گویند که افزایش ۲۲ درصدی مناطق فوق خشک جهان (بر اساس شاخص پالمر) که در قرن بیستم رخ داده، عمدتاً تحت تاثیرتأثیر فعالیت ال نینیو در دهه هشتاد بوده است.
تحقیق دیگری می‌گوید که دو منشاءمنشأ عمده بارندگی در خاورمیانه، غرب اقیانوس هند و شرق دریای سرخ است و این دو منبع مهم به شدت تحت تاثیرتأثیر ال‌نینیو قرار دارند.<ref name="bbc.com" />
 
== مراقبت ال نینو ==
[[دانشمند|دانشمندان]] [[ایالات متحده آمریکا|آمریکایی]] پس از ال نینوی سال‌های ۹۸-۱۹۹۷۹۸–۱۹۹۷ که باعث کشته شدن حدود ۲۳ هزار نفر شد، شبکه‌ای از راهنماهای شناور را در سرتا سر [[اقیانوس آرام]] نصب کردند. تحقیقات علمی دربارهدربارهٔ چگونگی عمل کرد [[اتمسفر]] و [[جریان اقیانوسی|جریان هایجریان‌های اقیانوسی]] می تواندمی‌تواند به هواشناسان امکان پیش بینی بلند مدت وضع آب‌وهوا را بدهد، کمکی حیاتی برای آماده شدن در مقابل سیل و خشک‌سالی.
 
== جستارهای وابسته ==
* [[انسوآنسو]]
* [[لانینا]]
* [[نوسان جنوبی]]
خط ۳۶:
{{پانویس}}
# [http://.cloudsky.ir CLOUDSKY]
# رضایی، آرش، و همایون فخیم احمدی. "«جادوی طبیعت، اِل‌نینو"». تهران: انتشارات سهادانش، ۱۳۸۴. .ISBN 964-8795-94-0 http://www.sohadanesh.com
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = ترنر| نام = مات| پیوند نویسنده = | عنوان = دائرةالمعارف اینترنتی زمین| ترجمه = مهدی چوبینه، مرضیه سعیدی| جلد = | سال =۱۳۹۰| ناشر =انتشارات محراب قلم |مکان = تهران | شابک =978-964-323-246-2 | صفحه = | پیوند = | تاریخ بازبینی =}}