عبدالرحمن صوفی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←بزرگداشت: گسترش مقاله |
|||
خط ۳۰:
}}
'''ابوالحسن عبدالرحمن صوفی رازی''' در [[۹ محرم]] [[۲۹۱ (قمری)|۲۹۱ قمری]] برابر با [[۱۵ آذر]] ۲۸۲ خورشیدی و [[۷ دسامبر]] [[۹۰۳ (میلادی)|۹۰۳ میلادی]] (و به روایتی دیگر در ۱۴ محرم ۲۹۱) در شهر [[ری]] زاده شد. او استاد [[ریاضی]] و [[ستاره‌شناس]] برجسته ایرانی سده چهارم بود که در دوران [[دیلمیان]] در فارس می‌زیست و برای همیشه شیوه نگاه ما به ستارگان در آسمان را تغییر داد و به عنوان یکی از ستاره شناسان با
== زندگی علمی ==
صوفی رازی در دربار [[عضدالدوله دیلمی]] در [[اصفهان]] زندگی می‌کرد و کار
تاریخ‌نویسان گفته‌اند که عبدالرحمن صوفی مدتی در [[شیراز]] به انجام محاسبات نجومی سرگرم
امیر[[عضدالدوله دیلمی]]، صوفی را به سمت استاد ریاضی و ستاره‌شناسی شهر گور [[فیروزآباد]] منسوب کرد. صوفی در [[رصدخانه شهر گور]] پژوهش‌های ستاره‌شناسی ارزنده‌ای انجام می‌داد تا جایی که به شهرت فراوانی رسید. او به ویژه روی کتاب [[المجسطی]] [[کلاودیوس بطلمیوس|بطلمیوس]] کار کرد و تصحیحات زیادی را بر روی فهرست ستارگان و تخمین‌های مربوط به روشنائی و قدر آنها (میزان درخشندگی) انجام داد که اغلب آنها با آنچه بطلمیوس محاسبه کرده بود تفاوت چشمگیری داشت. او در سفری که به یمن داشت موفق شد [[ابر ماژلانی بزرگ]] را که از اصفهان قابل رویت نبود، ببیند و از آن با نام ''البکر'' در آثارش یاد
او [[سحابی]] و [[ستارگان مزدوج]] را بدون داشتن تلسکوپ کشف کرد و [[نظریه بطلمیوس]] را اصلاح نمود. کشف سحابی [[کهکشان آندرومدا|زن به زنجیر بسته]] در [[اندرومدا]] و سحابی [[وولپکولا]] در صورت فلکی [[روباهک]] و کشف چند سحابی دیگر نیز از کارهای اوست.
خط ۴۶:
بدین ترتیب می‌توان او را نخستین کسی دانست که فهرستی از اجرام غیر ستاره‌ای ارایه داده‌است. در فهرست صوفی رازی اجرام جالب توجهی چون خوشه دوگانه [[برساوش]] یا [[M۴۴]] به چشم می‌خورد.
عبدالرحمان صوفی با رصدهای پیاپی اعلام کرد که رنگ ستارهٔ [[شباهنگ (ستاره)|شباهنگ]] (در عربی شعرای یمانی) تغییر نمی‌کند. پیش از او اخترشناسان یونانی مانند [[سنکای جوان|سِنِکا]] و [[بطلمیوس]]<nowiki/>
او بزرگ‌ترین مترجم آثار نجومی یونانیان باستان (که در [[اسکندریه]] قرار داشت) به زبان عربی است و نخستین کوشش‌ها را برای برقراری رابطه میان نام‌های کهن ستارگان و صور فلکی در متون نجومی یونانی‌ها و نام‌های باستانی ستارگان و صور فلکی عربی انجام داد، کاری که گاهی بسیار نامرتبط و در مواردی دارای اشتراکات پیچیده بود.
خط ۷۴:
== بزرگداشت ==
انجمن بین‌المللی نجوم به پاس تجلیل از خدمات علمی صوفی، یکی از دهانه‌های ماه را به نام او ثبت نمود:<ref name=":0" /> دهانه صوفی (Azophi) در عرض جغرافیائی ۱٫۲۲ درجه جنوبی و ۷٫۱۲ شرقی واقع شده و ۴۷ کیلومتر قطر دارد.
سیارک [[۱۲۶۲۱ الصوفی]] به افتخار او نام‌گذاری شده است.<ref>Lutz D. Schmadel. ''Dictionary of Minor Planet Names''. Springer, 2009. ISBN 3-642-01966-8. [http://books.google.com/books?id=uwGbkbhMVyAC&pg=PA63&hl=en&sa=X&ei=DCmtT42qAc_otQb5mqCcDA&ved=0CDoQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false p. 63]</ref><ref name=":0" />
خط ۸۷:
این منجم بزرگ در ۸ محرم سال ۳۷۶ هجری قمری برابر با ۲۵ مه ۹۸۶ میلادی در شهر [[شیراز]] دیده از جهان فروبست و در همان شهر به خاک سپرده شد.
== پانویس ==
{{پانویس}}
| |||