امام قلی خان حاکم فارس و از سرداران صفوی، در آغاز بندر گمبرون (بندر عباس کنونی) را تصرف کرد و بعد از آن یک دسته از کشتیهای انگلیسی برای انتقال نیرو به قشم به خدمت او در آمدنددرآمدند.<ref>ایران در برابر این کمک بریتانیا متعهد شد تا کالاهای تجاری آن کشور از گمرک معاف شوند. بریتانیا هم در قبال این کمک دست رقیب پرتقالی را از منطقه کوتاه میکرد.</ref>
{{-}}
{{جنگهای شاه عباس یکم}}
== حمله به هرمز ==
پس از تصرف قشم کشتیهای انگلیسی با تجدید قوا در بندر گمبرون در حالی که دههادهها هزار سرباز ایرانی بر قایقها سوار بودند، حمله اصلی را به [[قلعه هرمز]] که در تصرف پرتغالیها بود آغاز کردند. نیروهای ایرانی به فرماندهی امام قلی خان در جزیره هرمز پیاده شدند و نبرد سختی با پرتغالیها و متحدان محلی آغاز کردند. نیروی دریایی بریتانیا نیز در دریا کشتیهای پرتغالی را به توپ بستند و بزرگترین کشتی پرتغالها با نام سان پدرو را به آتش کشیدند. کشتیهای دیگر نیز یکی پس از دیگری به توپ بسته شدند. نبرد فتح قلعه ۷۲ ساعت طول کشید. در پایان مدافعان باقیمانده پرتغالی همگی تسلیم شده و قلعه به دست ایرانیان میافتد.
{{-}}
هم تاریخ نویسان اروپایی از جمله پرسی سایکس و هم تاریخ نگاران ایرانی واقعه فتح هرمز را شرح داده انددادهاند.
در کتاب تاریخ [[عالمآرای عباسی]] چنین آمدهاست:
{{نقل قول|از فتوحات (پیروزیهایی) که درین سنه (سال) مبارکه مطابق احدی و ثلثین و الف(۱۰۳۱ قمری) به نیروی اقبال قرین حال اولیاء دولت بیزوال گردید، فتح و تسخیر بلده هرموز است که بسعی امامقلیخان امیر الامرا فارس بوقوع پیوست...پیوست؛ و در سال گذشته اشعاری شد (به شعر درآورده شد) که بنابر ظهور بی ادبیهایبیادبیهای فرنگیه پرتکالیه (پرتغالیها) مقیم آنجا... امیر الامرا مذکور لشکر بتادیب (مجازات) ایشان فرستده خود نیز متعاقب رفت... در این وقت که فرنگیه پای از دایره ادب بیرون نهاده به اموری که بتحریر پیوست اقدام نمودند... جماعت [[انگلیسی]] را اخبار نموده ایشان نیز بر حسب وعده آماده خدمت شدند. القصهامام قلی خان شجاعت شعار با جنود قاهره فارس (سربازان پیروزمندپارس) متوجه آن صوب (سوی) گشته خود در بندر گمبرو که الیوم به [[بندرعباس|بندر عباسی]] موسوم است اقامت کردند و افواج قاهره (سپاهیان پیروزمند) از [[دریا]] با کشتیها و سفاین عبور نموده داخل جزیره [[هرمز]] شدند... القصه بعد از دو ماه و چند روز امتداد ایام محاصره و جنگ و جدال به نیروی دولت و اقبال که همواره قرین حال این [[دودمان]] والاست، قلعه رفیع بنیان [[هرموز]] که در متانت و حصانت شهره جهان و از کارنامههای نادره فرنگیان است، مسخر اولیای دولت ابد پیوند گردید.... چون خبر فتح هرموز رسید، جناب خانی (امام قلی خان) مورد تحسین و آفرین شاه (عباس) و سپاه گردید و آن خبر بهجت اثر بر مبارزان قلعه گشای رکاب همایون مبارک و میمون آمده در همان روز قلعه [[قندهار]] نیز بتوفیق کردگار مفتوح گشت.. از هر طرف که چشم گشایی نشان فتح... وز هر طرف که گوش نهی مژده ظفر.<ref>کتاب [[عالمآرای عباسی]] و خامه اسکندربیگ ترکمان، در صفحهصفحهٔ ۹۷۹</ref>}} [http://parssea.org/?p=3761]
== روز ملی خلیج فارس ==
[[File:PersianGulfDay2015 IR1394.jpg|thumb|Capture of Ormuz (1622)]]
اهمیت این واقعه و اثر گذاری آن بر تحولات منطقه و اثر آن بر افول امپراتوری پرتغال آنقدر مهم بوده که ایران این روز را [[روز ملی خلیج فارس]] نام گذاری کرده است.
== جستارهای وابسته ==
خط ۶۲:
== منابع ==
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی = غفوری|نام = علی|سال = ۱۳۸۸|کتاب =جنگهای ایران، از مادها تا به امروز|ناشر =انتشارات اطلاعات|شابک=9789644237386|زبان=fa}}