طاق: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:شبستان.JPG|بندانگشتی|چپ|450px|شبستان مسجد نصیرالملک با [[طاق کلنبو]] و گوشه سازی به روش [[کاربندی]]]]

'''طاق''' و با روش نویسش جدیدتر، '''تاق'''، که واژه‌ای عربی نویس شده از '''تاک'''<ref>لغت نامه دهخدا، طاق</ref><ref>فرهنگ عمید، طاق</ref> فارسی میانه است، نوعی سقف [[چفد|چفدی]] (قوسی) با چفد برون سو –[[کاو]]– است که برای انتقال [[وزن]][[بار (عمران)|بار]] عمودی به [[تکیه‌گاه (معماری)|تکیه‌گاه‌ها]] بر یک دهانه که فاصله میان دو تکیه‌گاه (دو دیوار یا دست‌کم چهار ستون باربر) است ساخته می‌شود. در یک تعریف ساده‌تر طاق از کنار هم آمدن چند چَفد که در یک راستا از دیوار یا ستون باربر تا به بلندترین نقطه طاق که کُلاله طاق است امتداد یافته‌اند پدید می‌آید. طاق در دیسه‌های گوناگون ساخته می‌شود که از نگاه چَفدی به سه ساختار هندسی: [[شلجمی]] (سهمی)، نیم‌دایره، و [[بیضوی]] تقسیم می‌شود که [[چفد|چَفد]] آن گاه شکل [[تیزه‌دار]] و گاه شکل [[مازه‌دار]] به خود می‌گیرد. افزون بر این طاق در یک نگاه کلی هندسی همواره یا نیمه‌استوانه‌ای، یا کوژی (گنبدسان) ، یا چلیپایی (تقاطعی) ، و یا زنجیروار دیده می‌شود . هنگامیکه طاق در شکل کوژی خود که پیرامون یک نقطه کانونی ست با خیز بسیار زیاد ساخته می‌شود [[گنبد]] پدید می‌آید. در واقع گنبد خود گونه‌ای طاق پیشرفته است که بسیار گرد و برجسته ساخته شده و کارکِرد زیبایی شناختی و معماری ویژه‌ای پیدا کرده است. طاق و گنبد نوعی پوشش سقف اند که از آنها به پوشش [[سَغ]] در برابر پوشش تخت که سقف بی چفد است نام برده می‌شود.<ref name="ToolAutoGenRef2">طاقها و چفدها، محمدکریم پیرنیا، تدوین زهره بزرگمهری، فصلنامه علمی فنی هنری وابسته به سازمان میراث فرهنگی جمهوری اسلامی ایران</ref><ref name="en.wikipedia.org">{{یادکرد وپ