گنجشکک اشیمشی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Wikimostafa (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Yamaha5Bot (بحث | مشارکتها) جز ربات:اصلاح مقاله با استفاده از AWB |
||
خط ۲۴:
| متفرقه =
}}
'''گنجشکک اشی مشی''' نام [[متل]]ی ایرانی (احتمالاً با ریشه [[کازرون]]ی) است که ابتدا [[پری زنگنه]] و بعد [[فرهاد مهراد]] ترانهای بر اساس آن خواندهاند. آهنگ این کار از اسفندیار منفردزاده بود. این ترانه در [[گوزنها (فیلم)|فیلم گوزنها]] اجرا شدهاست.<ref name="پک|حاتمی|۱۳۸۵|ص=۳۷">{{پک|حاتمی|۱۳۸۵|ص=۳۷}}</ref> داستان این متل سیاسی و اعتراضی بوده و در روایتهای مختلفی منتشر شدهاست. روایت کازرونی این متل که ساخته شاعر و نویسنده کازرونی [[حسن حاتمی]] است برای چاپ به [[احمد شاملو]] سپرده می شود که با گویش تهرانی توسط [[احمد شاملو]] در سال ۱۳۴۰ منتشر شدهاست.
== خلاصه داستان ==
خط ۳۱:
=== روایت امروزین ===
گنجشکک اشی مشی از تاج شاه [[یاقوت]]ی میدزدد تا به بچههایش بدهد تا با آن بازی کنند. اما در میان راه آن را به پیرزنی میبخشد تا به زندگیاش سر و سامان بدهد. پس از آن گنجشکک به دزدی [[رابین هود]] وار [[جواهر]]ات شاه و بخشش این جواهرات به مردم ادامه میدهد. او برای اینکه شناخته نشود هر بار خود را در حوض نقاشی به رنگی دیگر در میآورد.<ref name="پک|هاتف|۱۳۸۸|ص=۱۷">{{پک|هاتف|۱۳۸۸|ص=۱۷}}</ref>
== نقد ==
به گفته [[حسن حاتمی]]، اشی مشی در گویش کارزونی مخفف «با شاه منشین» و به مفهوم کسی است که با شاه نمینشیند و از حاکم و شاه و حکومت جانبداری نمیکند و طبع بالا و عزت نفس دارد.<ref>{{پک|خاتمی|۱۳۸۵|ص=۳۸}}</ref> به گفته حامد هاتف داستان بار سیاسی و اعتراضی داشته و فرهاد مهراد نیز با جایگزین کردن کلمه «حاکم» به جای «حکیم» بر این بار سیاسی و اعتراضی افزودهاست.<ref>{{پک|هاتف|۱۳۸۸|ص=۱۶}}</ref>
انتخاب یک پرنده آزاد به عنوان شخصیت اصلی داستان، رنگ به رنگ شدن و تغییر چهره او، تقابل رنگهایی که گنجشکک خود را به آن میآمیزد (وجه مثبت رنگها) با رنگهای گوناگون جواهرات پادشاه (وجه منفی رنگها)، همگی از نکات برجسته داستان هستند.<ref
== انتشار ==
در سالهای اخیر کتابهای بسیاری این داستان را در روایتهای گوناگون منتشر کردهاند.<ref
== جستارهای وابسته ==
خط ۵۴:
*{{یوتیوب|t38aEWyziBo|ترانه گنجشکک اشی مشی با صدای فرهاد}}
{{فرهاد مهراد}}
[[رده:افسانههای ایرانی]]
[[رده:ترانههای سیاسی]]
|