وحدت کرمانشاهی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
|نام = وحدت کرمانشاهی
|تصویر =
|توضیح تصویر =
|نام اصلی = طهماسب‌قلی بن رستم کلهر کرماشانی
|زمینه فعالیت = [[شعر]] و [[عرفان]]
|ملیت = {{ایرانی}}
|تاریخ تولد = [[۱۸۲۵ (میلادی)|۱۸۲۵]]
|محل تولد = [[کرمانشاه]]
|والدین =
|تاریخ مرگ = [[۱۸۸۳ (میلادی)|۱۸۸۳]]
|محل مرگ = [[تهران]]
|محل زندگی =
|مختصات محل زندگی =
|مدفن = [[گورستان ابن‌بابویه]]
|در زمان حکومت = [[ناصرالدین‌شاه قاجار]]
|اتفاقات مهم =
|نام دیگر =
|لقب = افصح‌المتکلمین
|بنیانگذار =
|پیشه = شاعر، عارف
|سال‌های نویسندگی =
|سبک نوشتاری =
|کتاب‌ها =
|مقاله‌ها =
|نمایشنامه‌ها =
|فیلم‌نامه‌ها =
|دیوان اشعار = دیوان وحدت کرمانشاهی
|تخلص = '''وحدت'''
|فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)=
|همسر =
|شریک زندگی =
|فرزندان =
|تحصیلات =
|دانشگاه =
|حوزه =
|شاگرد =
|استاد =
|علت شهرت = غزل‌سرایی فارسی
|تأثیرگذاشته بر =
|تأثیرپذیرفته از =
|وبگاه =
|گفتاورد =
|امضا =
}}
'''طهماسب‌قلی بن رستم کلهر کرماشانی''' ([[۱۸۲۵ (میلادی)|۱۸۲۵]] در [[کرمانشاه]] - [[۱۸۸۳ (میلادی)|۱۸۸۳]] در [[تهران]]) متخلص به '''وحدت کرمانشاهی'''، عارف و شاعر [[قاجاریان|عصر قاجاریه]] بود که به ''افصح‌المتکلمین'' نیر ملقب است.
==زندگی==
طهماسب‌قلی کلهر در سال ۱۸۲۵ میلادی (۱۲۴۱ هجری قمری) در کرمانشاه به دنیا آمد. وی فرزند رستم خان از خوانین [[ایل کلهر]] بود. وی علوم زمان خود مانند نحو، صرف، بیان، معانی، منطق و كلام و ... را در [[مسجد حاج شهباز خان|مسجد حاج شهباز خان کرمانشاه]] آموخت. اما پس مدتی از شریعت فاصله گرفته و قدم در مسیر عرفان گذاشت. از این زمان نام وحدت را به عنوان نام طریقتی و تخلص خود در شعر برگزید. وی در کرمانشاه از مریدان آقا میرزا حسن از مشایخ [[سلسله نعمت‌اللهی|سلسلۀ نعمت‌اللهی]] بود. با مرگ وی، وحدت سپس سفری زیارتی به عراق (عثمانی سابق) کرد و در آنجا مدتی در مقبرۀ [[حسین بن علی]] به عبادت و سلوک پرداخت. در بازگشت ابتدا به همدان رفت و در آنجا از ملا ولی‌الله مازندرانی دستور سلوک گرفت. سپس به تهران آمد و در مسجد آقامحمود کرمانشاهی در تهران به تحصیل و سپس تدریس پرداخت و سی سال در آنجا ساکن شد.<ref>[http://www.balout.ir/articles/1394_07/002143.php مجله اینترنتی بلوط: ''نگاهی به مضامین دیوان وحدت کرمانشاهی''، نوشتۀ محمد امین مروتی؛] بازدید در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۷.</ref>
==شعر==
از وحدت کرمانشاهی تنها ۶۰ غزل به جا مانده است، اما وی با همین تعداد اندک غزل جایگاه مهمی در شعر فارسی پیدا کرده و افصح‌المتکلمین عصر ناصری و یکی از شاعران مهم آن دوران لقب یافته‌است. اشعار وی همه به زبان فارسی اند و مضمون عاشقانه و عارفانه دارند.
==مرگ==
وحدت کرمانشاهی در سال ۱۸۸۳ میلادی (۱۳۰۱ هجری قمری) در [[تهران]] دیده از جهان فروبست و در [[گورستان ابن‌بابویه|گورستان ابن‌بابویه]] به خاک سپرده‌شد.
==چاپ اشعار==
از دیوان وحدت کرمانشاهی چاپ‌های متعدد و تصحیح‌های گوناپونی در دست است:
* ''ج‍ام س‍خ‍ن'': ش‍ام‍ل ۱. دیوان غ‍ب‍ار ه‍م‍دان‍ی ۲. دیوان وحدت کرمانشاهی رب‍اع‍ی‍ات س‍رم‍د، به س‍ع‍ی و اه‍ت‍م‍ام [[م‍ح‍م‍ود ت‍وح‍ی‍دی امین]]، تهران: مؤلف، ۱۳۸۴.
* ''خ‍اک‌ن‍ش‍ی‍ن‍ان ع‍ش‍ق: ش‍ام‍ل دیوان وحدت کرمانشاهی: ب‍ه‌ان‍ض‍م‍ام آث‍اری از چ‍ه‍ل شاعر م‍ت‍وف‍ی کرمانشاه''، با م‍ق‍دم‍ۀ [[غلامرضا کیوان سمیعی]]، ب‍ه‌ک‍وش‍ش [[ف‍رش‍ی‍د ی‍وس‍ف‍ی]]، ق‍م: ن‍م‍ای‍ش‍گ‍اه و ن‍ش‍ر ک‍ت‍اب، ۱۳۶۴.
* ''دیوان عارف ص‍م‍دان‍ی وحدت کرمانشاهی و ری‍اض‍ی س‍م‍رق‍ن‍دی''، ب‍ه‌س‍ع‍ی و اه‍ت‍م‍ام [[م‍ی‍رطاه‍ر]]، کرمانشاه: ت‍ک‍ی‍ه درویشان خ‍اک‍س‍ار جلالی، ۱۳۶۴.
* ''دیوان وحدت کرمانشاهی''، به کوشش [[احمد کرمی]]، تهران: م‍ن‍وچ‍ه‍ری، ۱۳۷۲.
* ''س‍خ‍ن ع‍ش‍ق، زبان دل: ت‍ض‍م‍ی‍ن دیوان وحدت کرمانشاهی طهماسبقلیخان''، اثر طبع [[ام‍ی‍ر م‍ظاه‍ری]]، تهران: خ‍ان‍ق‍اه م‍ش‍ت‍اق، ۱۳۷۲.
* ''دیوان طهماسب ق‍ل‍ی‌خ‍ان وحدت کرمانشاهی''، با مقدمه و اه‍ت‍م‍ام [[محمدعلی سلطانی]]، تهران: س‍ه‍ا، ۱۳۷۷.
* ''دیوان ح‍ق‍ای‍ق ن‍ب‍ی‍ان''، طهماسبقلیخان کرمانشاهی متخلص به وحدت، ب‍ی‌ج‍ا، بی‌نا، بی‌تا.
همچنین دیوان وحدت کرمانشاهی در چاپ‌های متعددی در کنار دیوان [[عمان سامانی]] و با عنوان «گنجینه اسرار» به چاپ رسیده است:
* ''دیوان ع‍م‍ان‌س‍ام‍ان‍ی: گ‍ن‍ج‍ی‍ن‍ه‌ای اسرار''، وح‍دت‌‌ک‍رم‍ان‍ش‍اه‍ی، س‍ف‍ی‍ن‍ه‌ی آصفی، به کوشش مهدی آصفی و جواد هاشمی (تربت)، تهران: ج‍م‍ه‍وری، ۱۳۸۵.
==نمونه شعر==
{{شعر}}
{{ب|از یک خروش یارب شب زنده دارها|حاجت‌روا شوند هزاران هزارها}}
{{ب|یک آه سرد سوخته‌جانی سحر زند|در خرمن وجود جهانی شرارها}}
{{ب|آری دعای نیمه‌شب دل‌شکستگان|باشد کلید قفل مهمات کارها}}
{{ب|مینای می ز بند غمت می‌دهد نجات|هان ای حکیم! گفتمت این نکته بارها}}
{{ب|آب‌وهوای میکده از بس که سالمست|بنشسته پای هر خم آن میگسارها}}
{{ب|طاق و رواق میکده هرگز تهی مباد|از های‌وهوی عربدۀ باده‌خوارها}}
{{ب|پیغام دوست می‌رسدم هر زمان به گوش|از نغمه‌های زیر و بم چنگ و تارها}}
{{ب|ساقی به یک کرشمۀ مستانه در ازل|بربود عقل و دین و دل هوشیارها}}
{{ب|وحدت به تیر غمزه و شمشیر ناز شد|بی‌جرم، کشته بر سر کوی نگارها}}
{{پایان شعر}}
== منابع ==
{{پانویس}}
[[رده:اهالی کرمانشاه]]
[[رده:زادگان ۱۸۲۵ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان ۱۸۸۳ (میلادی)]]
[[رده:کردهای اهل ایران]]
[[رده:شاعران کرد]]
[[رده:شاعران کرد اهل ایران]]
[[رده:شاعران اهل کرمانشاه]]
[[رده:شاعران اهل ایران]]
[[رده:شاعران فارسی‌زبان]]
[[رده:شاعران فارسی‌زبان اهل ایران]]
[[رده:شاعران غزل‌سرا]]
[[رده:شاعران فارسی‌زبان سده سیزدهم (قمری)]]
[[رده:شاعران صوفی]]
[[رده:عارفان اهل ایران]]
[[رده:عارفان کرد]]
[[رده:مدفونان در ابن‌بابویه]]
| |||