'''کاپیتولاسیون''' {{فرانسوی|capitulations}} یا '''قضاوتسپاری'''<ref>مجموعهٔ واژههای مصوّب فرهنگستان زبان فارسی تا پایان سال ۱۳۸۹.</ref> سپردن حق رسیدگی قضایی جرایم اتباع خارجیو شهروندان بیگانه به نمایندهٔ حقوقی دولت خارجیبیگانه است؛ این حق اول بار در سده ۱۹ میلادی برای حمایت از کارگزاران دولتهای [[استعمار|استعماری]] از جانب دولتهایی مانند ایران داده شد.<ref>مجموعهٔ واژههای مصوّب فرهنگستان زبان فارسی تا پایان سال ۱۳۸۹.</ref>
کاپیتولاسیونقضاوتسپاری که به آن «قضاوت کنسولی» نیز میگویند، در [[حقوق بینالملل]] به معنای هر گونه موافقتنامهای است که در آن کشوری به کشور دیگر پروانه میدهد که از قوانین قضایی خود برای اتباع خود که در داخل مرزهای آن کشور زندگی میکنند استفاده کند. کاپیتولاسیونقضاوتسپاری (به معنی مثبت کلمه) چیزی شبیه Extraterritoriality (حقوق برونمرزی (به انگلیسی Extraterritoriality) است. حقوقی که کشوری به اتباع کشور دیگر که در خاک آن سکنی دارند اعطا میکند و آنها را از حاکمیت محاکم محلی معاف مینماید. نمایندگان سیاسی دولتها در کشورهای دیگر و نمایندگان دول در سازمان ملل متحد از چنین حقی همین امروز هم برخوردار میباشند. اما استعمارگران از حقوق برون مرزی سوءاستفاده کردند. کاپیتولاسیونقضاوتسپاری در نگاه و عمل آنان جز ستم و تحمیل نبود.<ref>کاپیتولاسیون (قضاوت سپاری)Capitulation</ref>