زبان فنلاندی: تفاوت میان نسخه‌ها

|speakers=۵٫۰ میلیون

|date=۱۹۹۳

|familycolor=اورالیک

|fam2=[[فینیک]]

چنین پنداشته می‌شود که [[زبان‌های بالتیک-فینی]] از دل [[زبان نیافینی]]- که آن هم از [[زبان‌های سامیک]] در [[۱۵۰۰ (پیش از میلاد)|۱۵۰۰]] تا [[۱۰۰۰ (پیش از میلاد)]] جداشده‌بود-بیرون‌آمده‌باشد. پنداشته می‌شود که زبان نیافینی سه گویش داشته‌است:شمالی، جنوبی وخاوری. زبان‌های بالتیک-فینی در [[سده ۱ (میلادی)]] جداشدند ولی به اثرگذاری بر هم دنباله‌دادند. از این‌رو گویش‌های [[فنلاندی خاوری]] از دید پیدایشی نیافینی خاوری با بسیاری از ویژگی‌های خاوری‌است و گویش‌های فنلاندی جنوب غربی اثرهایی یکدست از [[زبان استونیایی|استونیایی]] داراست.

 

 

زبان فنلاندی دارای بزرگ‌ترین دسته از همخوان‌های سایشی بوده که امروز بسیاری از آن‌ها را از دست داده‌است. برای نمونه آوای /ɣ/(غ) از میان رفته و برای نمونه واژه parghutin به paruttiin دگرش یافته‌است.

* بی‌بهرگی از فعل داشتن، به جای آن یک ساختمان مکانی بهره‌برداری می‌شود.

 

 

برخی پژوهش‌ها می‌رساند که نیاکان فنلاندی‌ها ۳هزار سال پیش در فنلاند کنونی جاگیرشده‌اند. زبان فنلاندی [[وام‌واژه|وامواژگان]] بسیاری از [[زبان سوئدی]] و دیگر [[زبان‌های ژرمنی]] ستانده‌است.

در بنیاد نخستین وام‌واژه‌های گرفته شده از سوی زبان‌های فین‌واوگری از زبان‌های آغازین هندواروپایی بوده‌است و آنگاه از [[زبان‌های هندوایرانی]]، [[زبان‌های ترکی|ترکی]]، [[زبان‌های بالتیک|بالتیک]]، [[زبان‌های ژرمنی|ژرمنی]] و [[زبان‌های اسلاوی|اسلاوی]] بوده‌است. از این گذشته برخی واژگان در زبان فنلاندی می‌باشند که نه در دیگر زبان‌های فین‌واوگری یافت می‌شوند و نه وابسته به هیچ زبانی از گروه‌های زبانی یادشده هستند. بدین واژگان به چشم واژگان به‌جامانده از [[زبان نوردیک]]- که پیش از ورود نیاکان فنلاندی‌زبانان در فنلاند و اسکاندیناوی بدان سخن‌گفته‌می شد-نگریسته و توجه‌می‌شود. از این دسته می‌توان از واژگان musta(سیاه)،mäki (تپه)،saari(جزیره)، suo(مرداب) نام‌برد. همچنین جاینام‌هایی چون Päijänne و Imatra که پنداشته‌می‌شود پیش از آمدن نیاکان فنلاندی‌ها بدین نام‌ها خوانده‌می‌شده‌اند.

 

 

نمونه برای وام‌واژه‌های کهن هندوایرانی واژه vasara به معنای چکُش [[اوستایی]] که شده‌است vadžra یا vajra، و orja به معنای برده از واژه arya,airya به معنای انسان.(برخی این واژه پسین را از [[اسلاو]] در بسیاری از زبان‌های اروپایی می‌دانند.)

رسانه‌ها و دفتر طراحی در آفرینش واژه‌های تازه پویایند و به گونه‌ای گسترده این واژگان را در زبان فنلاندی می‌پذیرند. ولی برخی واژگانی که در این زبان کاربردی دیرینه‌تر دارند و یا بومی می‌شوند را نیز در زبان می‌پذیرند.

== الفبای فنلاندی ==

 

 

== نمونه‌ای از زبان فنلاندی ==

 

{{داده‌های کتابخانه‌ای}}

[[رده:زبان فنلاندی]]

[[رده:زبان‌های اروپا|فنلاندی]]