مین زمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: صادات⟸صادرات، کمیپن⟸کمپین،
خط ۱:
{{دیگر کاربردها}}
[[پرونده:Mines 501556 fh000026.jpg|بندانگشتی|چپ|240px|مین]]
'''مین''' {{به فارسی دری|'''ماین'''}} مقداری [[ماده منفجره]] یا ماده دیگری است که در محفظه‌ای [[فلز|فلزی]]، [[چوب|چوبی]] یا [[پلاستیک|پلاستیکی]] در اندازه‌های گوناگون قرار دارد و برای نابودی [[خودروها]] یا [[کشتی (شناور)|کشتی‌ها]] یا [[قایق|قایق‌ها]]‌ها یا [[هواپیما|هواپیماها]]ها و آسیب‌زدن به آنان و زخمی کردن افراد به‌کار می‌رود.
 
بر اساس تعریف مندرج در [[پیمان اتاوا]] مین هر وسیله‌ای است که روی سطح زمین یا زیر خاک قرار می‌گیرد و طوری طراحی شده که در اثر حضور، نزدیکی و یا با تماس یک فرد منفجر شود.<ref name=cc>{{یادکرد|مقاله=روز جهانی مبارزه با مین|نشریه=روزنامه ایران|تاریخ=۱۶ فروردین ۱۳۹۱|دوره=دوره هجدهم|شماره=۵۰۴۵|صفحه=دین و اندیشه}}</ref>
 
در حال حاضر ۱۲۰ تا ۱۴۰ میلیون مین در جهان کار گذاشته شده که ۴ میلیون آن باقی‌مانده [[جنگ جهانی دوم]] است و ۲۳۰ میلیون مین نیز در زرادخانه‌ها وجود دارد. سرعت مین‌گذاری ۴ برابر بیش از سرعت خنثی‌سازی مین‌ها است و گردآوری مین‌های کارگذاشته شده کنونی به ۳۰۰ میلیارد [[دلار]] هزینه و هزار سال زمان نیاز دارد.<ref>[http://www.etemaad.ir/Released/87-08-18/archive.htm [[روزنامه اعتماد]]، هزار سال زمان برای خنثی‌سازی ۱۳۰ ميليونمیلیون مین، صفحه اجتماعی، ۱۸ ابانآبان ۱۳۸۷، ش ۱۸۱۴]</ref>
 
استفاده از مین به عنوان یک تاکتیک نظامی بسیار بحث‌برانگیز است. مین‌ها تفاوتی بین نظامیان و غیرنظامیان قائل نیستند و پس از پایان درگیری هم همچنان خطرناک باقی‌مانده و زمین‌ها را تا مدتها گذرناپذیر و غیرقابل استفاده می‌کنند. در بسیاری از موارد هم مکان دقیق مین‌گذاری مشخص نیست و این کار مین‌روبی را دشوار و آهسته می‌کند. این خطرات باعث شده تا مناطق دارای زمین‌های مین‌گذاری‌شده با مشکلات بزرگی در زمینه سکونت مجدد، کشاورزی و گردشگری روبرو باشند. تلاش بین‌المللی برای منع کاربرد مین به ویژه مین‌های ضدنفر در قالب [[پیمان اتاوا]] در سال ۱۹۹۷ با نام کامل کنوانسیون ممنوعیت استفاده، تولید، انبار و نقل‌وانتقال مین‌های ضدنفر و نابودی آن‌ها متجلی شده‌است. تاکنون ۱۵۶ کشور با امضای این پیمان بین‌المللی پذیرفته‌اند که از تولید، استفاده، طراحی، ذخیره و تجارت مین‌های ضدنفر خودداری کنند. در بین کشورهایی که به این پیمان نپیوسته‌اند سه عضو دائم [[شورای امنیت]]؛ چین، روسیه و آمریکا هم قرار دارند. بر اساس گزارش سال ۲۰۱۰ کمپین نظارت بر مین‌های زمینی ۱۲ کشور چین، کوبا، هند، ایران، میانمار، کره شمالی، کره جنوبی، پاکستان، روسیه، سنگاپور، آمریکا و ویتنام همچنان تولیدکننده مین ضدنفر هستند. البته چین، آمریکا، ویتنام و ایران اعلام کرده‌اند که هم‌اکنون در حال تولید مین ضدنفر نیستند.<ref>[http://www.the-monitor.org/index.php/publications/display?url=lm/2010/es/Ban_Policy.html Landmine Monitor 2010]</ref>
خط ۱۲:
[[پرونده:Panzermine im Schnitt.jpg|بندانگشتی|چپ|240px|برشی از یک مین ضد تانک.]]
[[پرونده:Ottawa Treaty members.svg|بندانگشتی|چپ|240px|کشوهای عضو پیمان اتاوا که تولید، استفاده، ذخیره و تجارت مین‌های ضدنفر را ممنوع کرده‌است.]]
* [[مین صوتی]] (acoustic mine): با امواج منتشرشده از هدف منفجر می‌شود.
* [[مین ضد هوابرد]] (anti-airborn mine): در محل‌های احتمالی پیاده شدن نیروهای هوابرد کار گذاشته می‌شود.
* [[مین ضد نفر]] (antipersonnel mine): برای وارد کردن تلفات و ضایعات به افراد پیاده و ناتوان کردن آنان به‌کار می‌رود.
* [[مین ضد تانک]] (antitank mine): تانک را از حرکت بازمی‌دارد یا باعث انهدام آن می‌شود.
* [[مین کف‌نشین]] (bottom mine): پس از رها شدن از [[ناو]] یا [[زیردریایی]] یا [[هواپیما]] در کف [[دریا]] قرار می‌گیرد و [[حسگر|حسگرهای]]های عمل‌کننده از نوع [[مغناطیسی]] و آوایی و فشاری دارد و برای نابودی [[شناور]] سطحی و زیرسطحی به‌کار می‌رود.
* [[مین جهنده ضدنفر]] (bounding mine): نوعی مین ضدنفر با خرج کوچک که بدنه مین را به هوا پرتاب کند و در بلندی ۳ یا ۴سانتی متر۴سانتی‌متر منفجر می‌شود و تکه‌های آن در همه جهت‌ها پرتاب می‌شود.
* [[مین شیمیایی]] (chemical mine): دارای مواد شیمیایی سمی برای کشتن افراد یا از کار انداختن یا آلوده کردن وسایل و زمین است.
* [[مین دورفرمان]] (controlled mine): از راه دور هدایت و منفجر می‌شود.
خط ۲۷:
* [[مین فوگاز]] (fougasse): پس از انفجار تکه‌های فلزی یا اشیای دیگر آن در جهت‌های پیش‌بینی‌شده پرتاب می‌شود.
* [[مین مهارشده]] (moored mine): با استفاده از [[لنگر]] به کف دریا (در مناطق حساس دریا) مهار می‌شود. این مین در ژرفای متناسب با [[آبخور (شناور)|آبخور]] کشتی‌ها غوطه‌ور است و با برخورد بدنه کشتی به آن منفجر می‌شود.
* [[مین پخشی]] (scatterable mine): هواپیما یا [[بالگرد]] یا [[توپخانه]] یا [[خودرو|خودروها]]ها آن را پخش می‌کنند و در زیر خاک قرار داده نمی‌شود.
 
== مناطق آلوده‌شده به مین ==
در حال حاضر کشورهای [[مصر]]، [[ایران]] و [[افغانستان]] دارای بیشترین اراضی آلوده به مین در سراسر جهان هستند.
 
'''ایران'''
در حدود ۴۲۰۰۰ کیلومتر مربع از اراضی ایران آلوده به مین‌های به‌جا مانده و عمل‌نکرده [[جنگ ایران و عراق]] است که نظامیان عراقی در زمان اشغال این مناطق در زمین تعبیه کرده‌اند.<ref name=cc /> دولت ایران نیز همچنان به تولید، استفاده و صادرات مین‌های ضدنفر ادامه می‌دهد و معتقد است استفاده از این مین‌ها تنها راه مؤثر برای تأمین امنیت مرزهای طولانی این کشور است. بر همین اساس بخش‌هایی از مرزهای ایران با افغانستان، پاکستان و عراق مین‌گذاری شده‌است. در جریان درگیری‌های دهه ۱۳۶۰ در کردستان هم بسیاری از اراضی این منطقه مین گذاری شدند.<ref>[http://www.the-monitor.org/index.php/publications/display?url=lm/2004/iran.html Iran- Landmine Monitor 2010]</ref>
 
== منابع ==