خط تعلیق: تفاوت میان نسخه‌ها

تعلیق در لغت به‌معنای «درآویختن چیزی به چیزی» است<ref>شاد، زیر واژه ی</ref> و اطلاق نام تعلیق به این شیوه از نگارش، ناشی از پیچیدگی در نوشتن حروف و روانی حرکات در آن است که گویا بر روی کاغذ معلق‌اندمعلقند<ref>سراج شیرازی، ص ۱۴۲</ref><ref>هروی، ص ۷</ref><ref>مجنون رفیقی هروی، ص ۲۵۷</ref>. خط ترسل هم از این سبب به این شیوه اطلاق شده که کاربرد آن برای امور مراسلاتی بوده است.<ref name="ایرانی، ص ۱۵۵"/><ref name="یوسفی، ص ۳۸ـ۳۹"/> "و گاهی نمونه هایی هم از خطوط تعلیق وشکستهو شکسته تعلیق "غفور اسکندری سبزی در دوره معاصر دیده می شود."

پیدایش شکل‌های ابتدایی خط تعلیق را برخی محققان بین سده‌های چهارم تا ششم هجری تخمین زده‌اند<ref>همائی، ج ۲، ص ۵۳۲</ref><ref>ذابح، ص ۷۰</ref> و برخی قدیمی‌ترین نمونه‌های خط تعلیق را مربوط به سدهٔ نهم هجری ذکر کرده‌اند<ref name="دانشنامه معماری و شهرسازی ایران">دانشنامه معماری و شهرسازی ایران</ref>. با این وجود کهنترین نمونه‌های به جا مانده از تعلیق و شکسته تعلیق در ایران، سندی متعلق به سدهٔ هشتم هجری<ref>یرلیغ امیرتالش، ۷۲۶</ref> و سند دیگری متعلق به سده نهم سند صادره از بقعه [[ابواسحاق کازرونی|شیخ ابواسحاق کازرونی]]، مربوط به سال ۸۲۶ ه‍. ق است<ref>محمودبنمحمود بن عثمان، ضمائم، ص ۷۵۴ـ ۷۶۱</ref><ref>شیخ الحکمایی، ص ۴ـ ۵</ref>. شاید قدیمی‌ترین سندی که به خط تعلیق در دست است فرمان ایلخان [[گیخاتو]] (حک ۶۹۴-۶۹۰ ه / ۱۲۹۵-۱۲۹۱ م) نوه [[هولاکو]] باشد که «نخستین فرمان فارسی ایلخانان» لقب گرفته است. این سند که درباره حفظ منافع موقوفه یک خانقاه است در شمال غرب ایران صادر شده و تاریخ ۶۹۲ ه‍. ق/۱۲۹۳ م را دارد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.noormags.com/View/Magazine/ViewPages.aspx?numberId=14663&ViewType=1&PageNo=34 |عنوان = نخستین فرمان فارسی ایلخانان | ناشر = فصلنامه وقف میراث جاویدان - شماره ۲۹|تاریخ = بهار ۱۳۷۹ |تاریخ بازدید = ۱۱ فروردین ۱۳۹۰}}</ref>

* حسین بحرالعلومی، کارنامةکارنامه انجمن آثار ملّی، تهران ۱۳۵۵ ش

* [[جهانگیر قائم‌مقامی]]، اسناد فارسی، عربی و ترکی در آرشیو ملی پرتغال در بارهٔ هرموزهرمز و خلیج فارس، ج ۱: مسألةمسأله هرموزهرمز در روابط ایران و پرتغال، تهران ۱۳۵۴ ش

* محمودبنمحمود بن عثمان، فردوس المرشدیة فی اسرار الصمدیة، به انضمام روایت ملخص آن موسوم به انوارالمرشدیة فی اسرار الصمدیة، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۵۸ ش