منحنی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تمیزکاری و اصلاح متن‌‌‌‌‌ با استفاده از AWB
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{هندسه عمومی}}
[[پرونده:Hypotrochoid curve.svg|frame|چپ|نمونه‌ای از یک خممنحنی ساده و بسته: به این شکل در هندسه [[درون‌چرخه‌زاد]]<ref>hypotrochoid</ref> گفته می‌شود.]]
'''خَم''' یا '''مُنحَنی''' یک مفهوم هندسی است.
 
== تعریف خممنحنی ==
در [[ریاضیات]]، مفهوم '''خم''' برای نشان دادن یک شیء یک بعدی و پیوسته به کار می‌رود. یک مثال ساده دایره‌است. در گفتگوی روزمره یک خط صاف خممنحنی در نظر گرفته نمی‌شود. ولی در مکالمهٔ ریاضیاتی خط‌های مستقیم و پاره خط‌ها نیز خم‌اند. تعداد زیاد دیگری خممنحنی در [[هندسه]] مطالعه می‌شوند.
{{Wide image|Bean curve-1.gif|350px|منحنی لوبیایی نوعی [[منحنی چارکی]] با فرمول: <math>x^4+x^2y^2+y^4=x(x^2+1/7y^2)</math>}}
عبارت '''''منحنی (خم)''''' همچنین در حالاتی استفاده می‌شود که آن را تقریباً هم معنی با [[تابع ریاضی]] یا [[نمودار تابع]] می‌سازد.
 
== انواع منحنی (خم) ==
بطور کلی، خم یا منحنی بر دو گونه‌است:
* خممنحنی مسطح: خمی است که بر روی سطح دوبعدی ([[صفحه]])قابل جایگیری است.
* خممنحنی کج: خمی فضایی است که روی هیچ صفحه‌ای قرار نگیرد.
 
== خممنحنی مسطح ==
 
بطور شهودی، خم مسطح به مجموعه‌ای از نقطه‌ها گفته می‌شود، به شرط آنکه بتوانیم بدون بلند کردن قلم از روی کاغذ آن را رسم کنیم.<ref>کتاب درسی هندسه ۱، سال دوم متوسطه، چاپ دهم ۱۳۸۳، {{شابک|۹۷۸۹۶۴۰۵۰۵۸۹۲}}، ص ۲۴</ref>
 
== انواع خممنحنی مسطح ==
 
=== خممنحنی ساده ===
 
یک خممنحنی ساده، یک خممنحنی مسطح است که هیچ یک از نقطه های خود را قطع نکند.<ref name="ReferenceA">کتاب درسی هندسه ۱، سال دوم متوسطه، چاپ دهم ۱۳۸۳، {{شابک|۹۷۸۹۶۴۰۵۰۵۸۹۲}}، ص ۲۵</ref>
 
=== خممنحنی بسته ===
 
خممنحنی بسته، به خمی اطلاق می‌شود که نقطه‌های (انتهایی) آن به هم رسیده (، و بر همدیگر منطبق) باشند.<ref name="ReferenceA"/>
 
=== خممنحنی سادهٔ بسته ===
 
خمیمنحنی ای ساده بسته است که نقطه‌های ابتدا و انتهایی آن بر هم منطبق باشند و نقطه های خود را قطع نکند.
 
== قضیه خممنحنی جوردن==
هر خممنحنی سادهٔ بسته C، صفحه را به سه زیر مجموعهٔ جدا از هم درون، بیرون و روی خممنحنی تقسیم می‌کند.<ref>کتاب درسی هندسه ۱، سال دوم متوسطه، چاپ دهم ۱۳۸۳، {{شابک|۹۷۸۹۶۴۰۵۰۵۸۹۲}}، ص ۲۶</ref>
 
== تعاریف ==
در [[توپولوژی]]، خممنحنی را به صورت زیر تعریف می کنیم:
 
فرض کنیم ''I'' بازه‌ای‌ست از [[عدد حقیقی|اعداد حقیقی]] (یعنی یک [[زیر مجموعه]] [[مجموعه همبند|همبند]] ناتهی از <math>\mathbb{R}</math>). آنگاه، خم <math>\!\,\gamma</math> یک نگاشت پیوسته <math>\,\!\gamma: I \rightarrow X</math> است که ''X'' یک [[فضای توپولوژیکی]] است.
خط ۵۹:
 
== قراردادها و اصطلاحات ==
تفاوت بین یک خمیکمنحنی و [[تصویر (ریاضیات)|تصویر]] آن مهم است. دو خممنحنی متمایز ممکن است تصویر یکسان داشته باشند. به عنوان مثال یک [[پاره خط]] می‌تواند در سرعتهایسرعت های متفاوت پیموده شود، یا یک دایره می‌تواند به دفعات متفاوت پیموده شود. با این وجود خیلی اوقات ما فقط به تصویر خممنحنی علاقه‌مندیم. مهم است که هنگام مطالعه به زمینه و قرارداد توجه شود.
 
نامگذاری نیز همچنین یکسان نیست. اغلت توپولوژیست‌ها از اصطلاح «[[مسیر (توپولوژی)|مسیر]]» به عنوان آنچه ما خممنحنی می‌نامیم و از «خممنحنی» به عنوان به عنوان آنچه ما تصویر می‌نامیم استفاده می‌کنند. اصطلاح «خم» در [[حساب برداری]] و [[هندسه دیفرانسیل]] معمول است.
 
== انحناء منحنی‌ها ==