تفاوت میان نسخه‌های «اوگتای خان»

«اوگتای – یا اوگرای» سومین پسر چنگیز خان بود وی پسر «یسونجین بیگی» بزرگترین و معروفترین زنان چنگیز خان و بانوی اول مغولستان بود. <ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=امپراطوری مغول|نام خانوادگی=هال|نام=مری|ناشر=ققنوش|سال=1384|شابک=|مکان=تهران|صفحات=29|مترجم=نادر میرسعیدی}}</ref> چنگیز در هنگام مرگ اوگتای را جانشین خویش تعیین کرد. پس از مرگش شاهزادگان و نوه‌ها که از سوگواری فارغ شدند هریک به خرگاه‌های خود برگشتند. پس از گذشت دو سال در آغاز بهار همه شاهزادگان و نوه‌ها رو به اردوی بزرگ نهادند تا امور فرمانروایی را قرار دهند. از دشت قپچاق باتو و برکه و برکجار و سایر برادران یعنی پسران جوجی و از سوی شرق برادران چنگیز اوتچکین و بیلکوتای براه افتادند. الغنوین ([[تولی)]] قبلاً با برخی از سران مغول در اردوگاه چنگیز بودند. پس از آیین جشن و سرور درونمایه عهدنامه چنگیز را خواندند که اوگتای را بر سریر شاهی بنشانند. اوگتای ابتدا نپذیرفت و گفت که امر سلطنت سزاوار برادر بزرگ‌تر جغتای است و عموهایم نیز حضور دارند می‌توانند هریک این مسؤلیت بزرگ را به دوش بگیرند که از همه ما سزاوارترند.

به نظر می رسد که مغولان و ترکان نوزادان را برای سالم ماندن از چشم حسود و آسیب ارواح خبیث، نام بد می گذاشتند. معنای نام اول اوکتای نیز احتمالاً ناقص، نامرزون و بی اندام بوده است. مادر وی یسونجین محبوب ترین زن چنگیز و بانوی اول مغولستان بود. اوگتای خواتین بسیار زیادی داشته است ولی تعداد خوایای او 60 نفر بوده است. در میان خواتین وی چهارنفر از شهرت برخوردار بودند: 1) بوراقچین، 2) توراکته، 3) موکا، 4) جاجین بناکتی . <ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان=مغولان و حکومت ایلخانی در ایران|نام خانوادگی=بیانی|نام=شیرین|ناشر=سمت|سال=1384|شابک=|مکان=تهران|صفحات=186}}</ref>

اوکتای قاآن پادشاهی عاقل و عادل و جوانمرد بود. وی بیشتر وقت خود را به شرابخواری و خوشگذرانی می گذراند و چنگیز خان همیشه وی را نصیحت می کرده است. چنگیز خان که از اوضاع و احوال فرزندان خود مطلع بود هرکدام را مسئول کاری کرد.<ref name=":0"/>  وی مسئله ی جانشینی اوکتای را در زمان حیات خود روشن کرد و این مسئله را با سایر فرزندان خود و بزرگان مغول در میان گذاشت و آن ها نیز از فرمان او تبعیت کردند. تولی، که بزرگتر از اوکتای بود با وجود اینکه اوکتای از جانب پدر رسماً به مقام قاآنی انتخاب شده بود به طور غیررسمی تا تعیین اوکتای از طرف قوریلتا با کمک سه نفر از مشاوران پدرش به مدت دو سال به طور غیررسمی فرمانروایی کرد.

اگتای قاآن فردی زیرک و هشیار بود در صورت لزوم فردی دست و دلباز بود و در جای خود سختگیر و بی رحم دلی آنچه صفت مشخصه ی وی بود توجه وی به اسلام بود وی در تمام دوران سلطنت خویش روش سازش را برای به مسلمانان در بیشتر گرفت و برای آن ارجحیت خاصی نسبت به دیگر اقوام و   قائل بود. به همین دلیل اوگتای وی در جهت گسترش سیاست اسلام دوستی خود فرمان هایی در زمینه ی انجام فرائض دینی صادر کرد از جمله آزاد بودن مسلمانان در ساختن مساجد و مدارس و ابنیه ی خیر، نزدیک صدهزار دینار زر سرخ و دو هزار جامعه برای مشایخ و روحانیون دیگر فرستاد. در زمان اوگتای حکومت ایالات مسلمان همزمان در اختیار محمود یلواج باقی ماند. <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ایران از حمله ی مول تا پایان تیموریان|نام خانوادگی=ولایتی|نام=علی اکبر|ناشر=امیرکبیر|سال=1392|شابک=|مکان=تهران|صفحات=239}}</ref>