ربی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ربیرابی''' یا '''رَبّای''' {{به عبری|רַבִּי}} در [[اورشلیم]] به آموزگارِ [[تورات]] گفته می‌شود. رَبیرابی به معنیِ ''استادِ من'' و به صورت جمع ربانیم {{به عبری|רבנים}} پژوهشگر مرجع دینی در [[یهودیت|جامعه یهودی]] است. ربیرابی گاهی نیز به صورت راو {{به عبری|רב}} به معنی ''استاد'' یا ''ارباب'' اطلاق می‌شود.

شکل اولیه ''ربیرابی'' در دوران [[فریسیان|فریسی]] و روزگار [[تلمود]]، هنگامی‌که آموزگاران یهود به تدوین قوانین نوشته‌شده و شفاهی یهود پرداختند٬ بازمی‌گردد. در فرقه‌های مختلف یهود٬ الزام‌های گوناگونی برای برنامه‌های ربیرابی و کسی که به عنوان ربی٬رابی٬ به‌رسمیت شناخته شود٬ وجود دارد. ازنظر همه گروه‌های یهودی به‌جز [[یهودیت ارتودوکس|یهودیان ارتدوکس]] و برخی گونه‌های [[یهودیت محافظه‌کار|محافظه‌کار]]٬ زنان نیز می‌توانند در مقام ربیرابی قرار گیرند.<ref name="forward1">{{cite web| url= http://www.forward.com/articles/106320/ |title=Orthodox Women To Be Trained As Clergy, If Not Yet as Rabbis – |publisher=Forward.com |accessdate=May 3, 2012}}</ref><ref>{{cite web| url= http://www.myjewishlearning.com/practices/Ritual/Prayer/Synagogue_and_Religious_Leaders/What_is_a_Cantor.shtml |title=The Cantor |publisher=My Jewish Learning |accessdate=May 3, 2012}}</ref>

واژهٔ ربیرابی از ریشه [[سامی (قوم)|سامی]]ِ رب به معنی بزرگ و مورد احترام نشات گرفته است. این لغت معادل لغت عربی ربّ به معنی ارباب و خداوند است. در عربی معمولاً واژه رب تنها برای اطلاق به خداوند استفاده می‌شود با اینکه مانند عبری دارای معنی ارباب نیز است. ربیهاییرابیهایی که دارای احترام زیادی باشند تنها راو خوانده می‌شوند.

شغل ربیرابی در کتاب مقدس یافت نمی‌شود و نسلهای اولیه قوم اسرائیل از واژه ربیرابی برای اطلاق به کسی استفاده نمی‌کردند. اولین اشاره به واژه ربیرابی در [[میشنا]] (بخشی از [[تلمود]]) در حدود سال ۲۰۰ میلادی است. این واژه برای ربیرابی جمالیلگملیئل بزرگ، ربیرابی شمعون پسر او و ربیرابی یوهانان بن زکای استفاده شده است. این افراد همه جزو اولین سران [[سنهدرین]] (دادگاه شرعی یهودی) بودند. در عهد جدید واژه ربیرابی چندین بار بکار رفته است. در اناجیل متی، مرقس و یوحنا واژه ربیرابی به صورت یونانی ῥαββί وجود دارد. این واژه در عهد جدید برای اطلاق به کاتبان تورات و [[فریسیان]] و همچنین شخص عیسی مسیح بکار رفته است.

{{quotation|معلمان قانون و فریسیان در صندلی موسی مینشینند. و شما مجبورید از آنها اطاعت کنید. ولیکن آن طور که آنها رفتار میکنند رفتار نکنید، زیرا آنها از آنچه تعلیم میدهند پیروی نمی‌کنند. آنها بار سنگین و دشواری بر روی شانه مردم میگذارند، ولیکن خود حتی حاضر نیستند یک انگشت خود را بلند کنند. هر آنچه انجام میدهند برای آن است که مردم آن را ببینند. آنها لباسهای خود را عریض میکنند و شال خود را بلند میکنند. آنها محل قابل احترام در مهمانیها را دوست دارند و بهترین صندلی کنیسه را میخواهند. آنها عاشق این هستند که در بازارها مورد احترام قرار گیرند و توسط دیگران '''ربیرابی''' خوانده شوند. ولیکن شما نباید '''ربیرابی''' خوانده شوید، زیرا شما یک ارباب دارید و همه شما برادرید. و هیچکس را در این زمین "پدر" نخوانید زیرا شما فقط یک پدر دارید و او در بهشت است. و شما نباید معلم خوانده شوید، زیرا شما یک معلم دارید و او مسیح است. مهمترین شما خدمتگزار شما خواهد شد. زیرا آنان که خود را بزرگ دارند متواضع خواهند شد و آنها که تواضع پیشه کنند آمرزیده میشوند. - [[عهد جدید]]، [[انجیل متی]]، ۲۳:۱-۱۲}}

بر اساس [[تلمود]]، تلاش برای رسیدن به مقام ربیرابی یا پژوهش‌گر تورات٬ از احکام ([[میتزوه]]) سرچشمه می‌گیرد.<ref>See Talmud Kidushin daf 30–40, Bava Metziah 33a, Rambam's Mishneh Torah tractate Hilkhot Talmud Torah 5:7</ref> حتی کوهنها نیز باید مانند بقیه به ربیهارابیها احترام بگذارند؛ ولیکن اگر فرد ملاقات کننده دانشمند مهمتری باشد احتیاج به ایستادن ندارد. در بسیاری موارد ربیهارابیها دارای چنان قدرتی بودند که بتوانند افرادی که به آنها بی‌احترامی کنند را از جامعه طرد کنند.

دولت پادشاهیهای اسرائیل (پادشاهی شمالی) و پادشاهی یهودا بر اساس پادشاهان، پیامبران، و اعضای دادگاه شرعی یهود بود. این افراد باید قضاوت شرعی خود (سمیخا) را به صورت نسل در نسل از موسی دریافت می‌کردند؛ ولیکن معمولاً به این افراد ربیرابی اطلاق نشده و بلکه آنها قضات ([[دیان]]یم) و یا شوفتیم نامیده می‌شدند.

تمامی این افراد باید اطلاعات کاملی از تورات و دستورهای خداوند داشتند و از این رو در اصطلاح امروزی تمامی آنها ربیرابی بوده‌اند.