نور آداد: تفاوت میان نسخه‌ها

| above = {{{نام|{{{نام‌اثر|{{PAGENAME}}}}}}}}نور آداد

| image =

| data2 = {{{نام|نور آداد}}}

| data3 = {{{ریشه نام|[[اکدی]]}}}

| data5 = {{{لقب|ناسی‌کو، ناشی‌کو}}}

| data6 = {{{منصب|شاهک، کدخدا}}}

| data7 = {{{دوران|[[۸۸۱ (پیش از میلاد)|۸۸۱ پ. م.]]}}}

| data8 = {{{تختگاه|}}}

| data9 = {{{کشور|[[زاموآ]]}}}

| data10 = {{{ملیت|ایرانی‌تبار}}}

| data11 = {{{دودمان|[[لولوبی (قوم)|لولوبی]]}}}

| data14 = {{{شناخته شده|روایت رایج [[طوفان بزرگ|طوفان‌نوح]]}}}

| data15 = {{{پس از|}}}

| data16 = {{{پیش از|}}}

| data17 = {{{تاریخ تولد|}}}

| data18 = {{{تاریخ مرگ|}}}

| data19 = {{{سایر بزرگان|}}}

| data21 = {{{آیین|}}}

| data22 = {{{باور|}}}

| data23 = {{{پیامبر|}}}

| data24 = {{{دشمنان|}}}

| data25 = {{{ادیرینگی|هزاره یکم پ. م.}}}

| data27 = {{{دستاوردها|}}}

| data28 = {{{جنگ‌های پیروز|}}}

| data29 = {{{پیمان‌ها|}}}

| data30 = {{{سردادران سپاه|}}}

| data31 = {{{وزیران|}}}

| data32 = {{{دژهای مهم|}}}

| data34 = {{{نیا|}}}

| data35 = {{{پدر|}}}

| data36 = {{{همسر|}}}

| data37 = {{{پسران|}}}

| data38 = {{{دختران|}}}

'''نور آداد''' پیشوای قبایل [[زاموآ]] و از مقدمترین پیشوایان سلسله جبال [[زاگرس]]، در سال ۸۸۱ پ. م. بود. او در پیکاری نابرابر مردم دهکده‌اش را گرد خویش جمع کرد و جنگجویانش حصاری بر پا داشته و گردنهٔ بابیته را مسدود کردند.کردند؛ ولی ظاهراً آشورناسیراپال‌دوم به نورآداد فرصت نداد تا استحکامات حصار را به پایان رساند و با نیروی عظیمی که از حیث شمار بر نورآداد برتری داشت از گردنه گذشت و به مرکز [[زاموآ]] نفوذ کرد. نورآداد به روش دیرین به کوه‌ها پناه برد.<ref>در بند بازیان کنونی بر سر راه آلیتن کپرو به [[زاب]] سفلی و [[سلیمانیه]]</ref>.

== حملات آشوریان ==

[[آشور-ناصیر-پال دوم|آشورناسیراپال‌دوم]] تا کوه [[نسیر]] <ref>کی‌نی‌پا به زبان [[لولویی]]. بنا بر روایات آشوری و بابلی [[کشتی نوح]] بعد از طوفان بر این کوه متوقف گشت. این کوه را به ویژه با [[کوتیان]] مربوط می‌دانستند.</ref> به پیش راند و سه پادشاهی کوچک زاموایی [[داگارا]]، [[بوناسی]] و [[بارا (دژ)|بارا]] را بر سر راه خویش تار و مار کرد و در پایان سال - ۸۰۰ پ. م. - قلعهٔ '''بارا''' در اینجا قرارداشت و این قلعه اقصا نقطهٔ شمال شرقی [[آشور]] و [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] بود.<ref>بالاتر از سرزمین [[زاموا]] در مسیر [[زاب بزرگ|زاب سفلی]]</ref>. ناسیراپال‌دوم تعدادی دام هم به دست آورد آنگاه امرای زاموا از پایداری خودداری کردند و ناسیراپال ایشان را به حال خود گذاشت تا حکمرانی کنند ولی آن سرزمین‌ها را به ایالت آشوریی که ایجاد کرده بود منضم ساخت و خراج گرانی از اسب و سیم و زر وضع کرد.<ref>زاموآ به دو ناحیه یا کشور [[ماننا]] و [[پارسوآ]] تجزیه شد</ref>. گذشته از اینها مالیات‌های جنسی مرسوم عوارض ساختمانی را نیز در آن نقاط بر قرار نمود. خراجی به صورت [[اسب]]، [[نقره]]، [[طلا]] و سپس مالیات‌های ارضی و جنسی مانند [[غلات]]، [[کاه]] را وضع نمود.

=== عواقب حملات ===

حملات تنبیهی [[آشور|آشوریان]] بسیار خشن بوده و در مواقع تسلّط اثری از سکنهٔ کشور مفتوح بر عرصهٔ خاک باقی‌نمی‌ماند. حملهٔ سال ۸۸۰ پ. م. نقاط مسکونی [[زاموآ]] با خاک یکسان شد و جنگجویان محلی پس از اسارت با انواع شکنجه‌ها معدوم و کودکان زنده در آتش سوختند. مردان و زنان کار آمد به بردگی رفتند.

اوضاعی که سال‌نامه‌های آشورناسیراپال‌دوم از وضع ساکنان [[زاگروس]] به تصویر می‌کشند فقط جنبهٔ سیاسی آن دوران را شرح می‌دهند و هیچ خبری از عقاید و آداب و رسوم سرزمین‌های مفتوح را گزارش نمی‌کنند فقط ذکر نام کوه نسیر و پهلو گرفتن [[کشتی نوح]] بر این کوه، باورهای اقوام ایرانی در آن دوران بطور نسبی مشخص می‌شود که به زندگی آنجهانی اعتقاد داشتند. زاموآ در آغاز هزارهٔ اول پ. م چنین بافتی داشت. احتمالااحتمالاً کیش [[مزدیسنا]] در میان برخی قبایل رایج بوده است.

در الواح خبری از اشتغال، اقتصاد، روابط متقابل ساکنان دهکده‌ها با یکدیگر و مراودهٔ یکجانشینان با قبایل صحراگردان چیزی مشهود نیست، از غارت دام‌ها معلوم می‌شود که اغلب سکنهٔ زاموآیی به دامداری و شبانی اشتغال داشته و در نگهداری حیوانات اهلی و مفید اهتمام داشتند و نتیجتاً از پشم دام‌ها در کار ریسندگی و بافندگی استفاده می‌شده .<ref>در کنار اسب از گاوان، گوسفندان، بزان و خران را نام می‌برند</ref>.

در کنار باج و خراج‌های [[سیمین]]، [[زرین]] و [[مفرغی]] از منسوجات پشمی‌ملوّن نیز یاد می‌شود. سفالگری نیز سابقهٔ طولانی در میان ایرانیان داشته و سفالینه‌های ملوّن مکشوف در [[دینور]] و [[قمرود]] هنر چند هزار سالهٔ سفالگری را به ثبوت می‌رسانند.

پیرامون سال‌های ۸۸۳ تا ۸۸۱ زاموآ به دو ایالت [[پارسوآ]] و [[ماننا]] تجزیه گشت.

== وجه تسمیه ==

الواح گلی آشور ناسیراپال دوم پیشوای زاموایی را با دو اسم یا لقب خطاب می‌کنند، نورآداد و ناسیکو.<ref>مانند [[قزل بوندا]] که قابل تحلیل هست</ref>. هر دو اسم بزبان [[اکدی]] بوده و نورآداد در زبان آذری و فارسی ممکن است مفهوم داشته باشد. امّا ناسیکو به نظر می‌رسد تلفظ درست‌درست آن ناشی‌کو باشد که به مفهوم غیره حرفه‌ای یا تازه‌‌کارتازه‌کار است.

== پانویس ==